Ζήσης Ψάλλας
Η υγεία μας οδηγείται όχι μόνο από το γενετικό μας σχέδιο αλλά και από τις επιλογές του τρόπου ζωής μας. Η μελέτη της επιγενετικής περιλαμβάνει την εξέταση συγκεκριμένων δεικτών που ρυθμίζουν την έκφραση γονιδίων.
Eπειδή κάποιος μπορεί να έχει μια γενετική προδιάθεση για μια συγκεκριμένη ασθένεια, για παράδειγμα, δεν σημαίνει ότι θα αρρωστήσει απαραίτητα. Η έκφραση ορισμένων γονιδίων μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί μέσω μιας ποικιλίας παραγόντων, και οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και πολλά χρόνια ότι η άσκηση, ειδικότερα, μπορεί να προκαλέσει μια ποικιλία ευεργετικών επιγενετικών αλλαγών στο ανθρώπινο σώμα.
Μια νέα μελέτη από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Πολιτείας της Ουάσινγκτον διερεύνησε την επιγενετική της άσκησης με έναν νέο τρόπο, εξετάζοντας τις διαφορές γονιδιακής έκφρασης σε πανομοιότυπους διδύμους.
«Αν η γενετική και η αλληλουχία DNA ήταν ο μόνος οδηγός για τη βιολογία, τότε ουσιαστικά οι δίδυμοι θα έπρεπε να έχουν τις ίδιες ασθένειες», είπε ο Michael Skinner, συγγραφέας στη νέα μελέτη. «Αλλά δεν το κάνουν. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει περιβαλλοντικός αντίκτυπος στους διδύμους που οδηγεί στην ανάπτυξη της νόσου».
Οι ερευνητές προσέλαβαν 70 ζευγάρια πανομοιότυπων διδύμων. Παράλληλα με τη μέτρηση του δείκτη μάζας σώματος και την έρευνα των συνηθειών άσκησης, κάθε συμμετέχων φορούσε έναν ιχνηλάτη φυσικής κατάστασης για μία εβδομάδα για να εξακριβώσει αντικειμενικά τα επίπεδα φυσικής του δραστηριότητας.
Ένα δίδυμο ζεύγος προσδιορίστηκε ως «ασυμβίβαστο» εάν υπήρχε σημαντική διαφορά στην άσκηση. Περίπου το 40% των διδύμων ζευγών βρέθηκαν ασυμβίβαστα σε αυτό το μέτρο.
Εξετάζοντας τις επιγενετικές διακυμάνσεις μεταξύ αυτών των σωματικά ασύμφωνων πανομοιότυπων δίδυμων ζευγών, οι ερευνητές βρήκαν δείκτες σε περισσότερα από 50 γονίδια. Οι αλλαγές γονιδιακής έκφρασης που προκαλούνται από την άσκηση βρέθηκαν σε γονίδια που προηγουμένως σχετίζονταν με χαμηλότερο κίνδυνο μεταβολικού συνδρόμου.
«Τα ευρήματα παρέχουν έναν μοριακό μηχανισμό για τη σύνδεση μεταξύ της φυσικής δραστηριότητας και της μεταβολικής νόσου», δήλωσε ο Skinner. «Η σωματική άσκηση είναι γνωστό ότι μειώνει την ευαισθησία στην παχυσαρκία, αλλά τώρα φαίνεται ότι η άσκηση μέσω της επιγενετικής επηρεάζει πολλούς τύπους κυττάρων, πολλοί από τους οποίους εμπλέκονται σε μεταβολικές ασθένειες».
Τα ευρήματα είναι μια ισχυρή υπενθύμιση ότι τα γονίδιά μας δεν καθορίζουν το πεπρωμένο μας.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο Scientific Reports.
