Ζήσης Ψάλλας

Οι πατέρες ποντικιών που είχαν προηγουμένως ξεπεράσει μια μόλυνση με μύκητες ή είχαν διεγερθεί με μυκητιασικές ενώσεις, μετέδωσαν τη βελτιωμένη προστασία τους στους απογόνους τους και σε πολλές γενιές.

Γνωρίζουμε εδώ και αρκετά χρόνια ότι δεν κληρονομείται μόνο η αλληλουχία DNA. Οι περιβαλλοντικές επιρροές μεταφέρονται επίσης στην επόμενη γενιά μέσω επιγενετικών επιδράσεων. Ένα παράδειγμα: Τα παιδιά που μεγάλωσαν στη μήτρα κατά τη διάρκεια του χειμώνα πείνας του 1944-45 έδειξαν τυπικές αλλαγές στον μεταβολισμό τους, ως προσαρμογή στην έλλειψη τροφής κατά την ανάπτυξή τους, και αυτό συνδέθηκε με υψηλότερο κίνδυνο διαβήτη και παχυσαρκίας.

Οι ερευνητές μόλυναν αρσενικά ποντίκια με τον μύκητα Candida albicans. Μετά την ανάρρωση από τη μόλυνση, τα ζώα ζευγαρώθηκαν με εντελώς υγιή θηλυκά. Οι ερευνητές συνέκριναν τους απογόνους που προέκυψαν με τους απογόνους από ζεύγη ποντικών που δεν είχαν μολυνθεί προηγουμένως με Candida albicans. Προκειμένου να διερευνηθεί πειραματικά η κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος, η ερευνητική ομάδα μόλυνε τα αρσενικά της επόμενης γενιάς ποντικών με E. coli. «Οι απόγονοι των αρσενικών ποντικών που είχαν εκτεθεί προηγουμένως σε Candida albicans προστατεύονταν σημαντικά καλύτερα από μια επακόλουθη μόλυνση από E. coli από τους απογόνους των μη μολυσμένων αρσενικών ποντικών», είπε ο καθηγητής Mihai G. Netea του Radboud Center for Infectious Diseases. Αυτή η επίδραση ήταν εμφανής και στην επόμενη γενιά.

Τα αποτελέσματα προήλθαν από την πολύ καλή και στενή συνεργασία ερευνητών από διαφορετικούς κλάδους και ιδρύματα. Η μελέτη είναι η πρώτη που έδειξε σε θηλαστικά ότι οι προσαρμογές σε μολυσματικές ασθένειες μεταδίδονται και στους απογόνους.

Σε αντίθεση με την κλασική θεωρία της εξέλιξης, η οποία προϋποθέτει αργή προσαρμογή μέσω αλλαγών στον γενετικό κώδικα, αυτό συνεπάγεται πολύ γρήγορες αλλαγές μέσω της επιγενετικής ρύθμισης των γονιδιακών δραστηριοτήτων, ανεξάρτητα από τον γενετικό κώδικα.

Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν ακόμη εάν τα ευρήματα που ελήφθησαν σε ποντίκια μπορούν επίσης να ισχύουν στους ανθρώπους, αλλά υποθέτουν ότι αυτό συμβαίνει, καθώς οι μηχανισμοί και τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος είναι πολύ παρόμοια σε ποντίκια και ανθρώπους.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο πολύ γνωστό περιοδικό «Nature Immunology».