Ζήσης Ψάλλας
Δεν είναι λίγοι αυτοί που κάποια στιγμή στη ζωή τους έχουν αισθανθεί καούρες στο στομάχι και ορισμένοι λαμβάνουν μια κατηγορία φαρμάκων που ονομάζονται αναστολείς αντλίας πρωτονίων (PPI). Οι καούρες προκαλούνται από τα οξέα του στομάχου και τα PPI μειώνουν τα οξέα.
Όμως τα οξέα του στομάχου είναι σημαντικά. Πέρα από το γεγονός ότι βοηθούν στην πέψη, σκοτώνουν πολλά από τα μικρόβια που καταπίνουμε μαζί με τις τροφές. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν τακτικά αναστολείς οξέων έχουν τρεις φορές μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης πνευμονίας από εκείνους που δεν τα χρησιμοποιούν.
Μια μελέτη του 2017 βρήκε ότι οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων συνδέονται με κίνδυνο πρόωρου θανάτου. Ερευνητές του Πανεπιστήμιου Ουάσινγκτον στο Σεντ Λούις κατέληξαν στο συμπέρασμα αυτό κάνοντας μια ανασκόπηση της βιβλιογραφίας. Παρατήρησαν ότι για κάθε 1.000 άτομα που λάμβαναν αναστολείς αντλίας πρωτονίων για τις καούρες τους καταγράφονταν 45,2 επιπλέον θάνατοι, συγκριτικά με άτομα που δεν λάμβαναν τα εν λόγω φάρμακα. Οι ίδιοι ερευνητές είχαν και πριν δύο χρόνια κάνει ανάλογη μελέτη στη οποία εδραίωσαν τον συσχετισμό αλλά στην πιο πρόσφατη έρευνά τους επιβεβαιώνουν ότι οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων θέτουν τους λήπτες σε κίνδυνο πρόωρου θανάτου λόγω καρδιακής νόσου, νεφροπάθειας και καρκίνων στο ανώτερο πεπτικό σύστημα.
Δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο πώς οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων αυξάνουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου γενικά και ειδικά σε ότι αφορά τον καρκίνο, την καρδιακή και νεφρική νόσο, ωστόσο υπάρχει μια υπόθεση, ότι επηρεάζουν το μικροβίωμα.
Τα περισσότερα βακτήρια που ζουν στο έντερό μας μισούν τα οξέα. Και μερικά από τα πιο σημαντικά βακτήρια ζουν στο παχύ έντερο, όπου δεν υπάρχει οξυγόνο, ούτε οξύ. Αυτό που τα συντηρεί αναφέρεται στην ιατρική ως “όξινη κλίση” (acid gradient). Το οξύ του στομάχου μειώνεται σταδιακά καθώς τα τρόφιμα μετακινούνται κατά μήκος του εντέρου, όπου το ήπαρ και το πάγκρεας προσθέτουν αλκαλικά πεπτικά ένζυμα. Αυτή η μετάβαση σε ένα περιβάλλον χαμηλής οξύτητας συμβαίνει όταν το λεπτό έντερο συναντά το παχύ έντερο. Αλλά χωρίς τα οξέα του στομάχου, τα βακτήρια μπορούν εύκολα να μεταπηδήσουν από το παχύ έντερο στο λεπτό έντερο, όπου δεν ανήκουν. Εκεί μπορεί να διαταράσσουν το φράγμα του εντέρου, προκαλώντας διαρροή των τοξινών τους στο λεπτό έντερο θέτοντας έτσι τις βάσεις για μια κατάσταση που ονομάζεται μικρή εντερική βακτηριακή υπερανάπτυξη (SIBO: small intestinal bacterial overgrowth).