Ζήσης Ψάλλας
Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Αριζόνα εξέτασαν το ρόλο της χοληστερόλης στη νόσο Αλτσχάιμερ και στο διαβήτη τύπου 2.
“Το Αλτσχάιμερ και ο διαβήτης μοιράζονται πολλές κοινές αιτίες”, δήλωσε ο Gregory Thatcher, καθηγητής φαρμακολογίας και τοξικολογίας στο UArizona College of Pharmacy. “Στόχος μας ήταν να αναπτύξουμε έναν τρόπο εντοπισμού ενώσεων που θα αντισταθμίζουν πολλές επιζήμιες αλλαγές οι οποίες συμβάλλουν τόσο στο διαβήτη τύπου 2 όσο και στο Αλτσχάιμερ”.
Όταν η χοληστερόλη αυξάνεται, λόγω της αντίστασης στην ινσουλίνη ή άλλων παραγόντων, το σώμα ξεκινά μια διαδικασία γνωστή ως μεταφορά αντίστροφης χοληστερόλης, κατά την οποία συγκεκριμένα μόρια μεταφέρουν την περίσσεια χοληστερόλης στο ήπαρ για αποβολή. Η απολιποπρωτεΐνη Ε (APOE) είναι μία από τις πρωτεΐνες που εμπλέκονται στην αντίστροφη μεταφορά της χοληστερόλης.
Η APOE είναι επίσης ο ισχυρότερος παράγοντας κινδύνου για τη νόσο Αλτσχάιμερ και ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για διαβήτη τύπου 2 και καρδιαγγειακές παθήσεις. Ομοίως, η μειωμένη δραστηριότητα ενός άλλου μεταφορέα χοληστερόλης που ονομάζεται ΑΒΑ1 (ATP-binding cassette transporter A1) σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, διαβήτη τύπου 2 και νόσο Αλτσχάιμερ.
Η αύξηση της δραστηριότητας της πρωτεΐνης ABCA1 αναμένεται να επηρεάσει θετικά τη σηματοδότηση της ινσουλίνης και να μειώσει τη φλεγμονή στον εγκέφαλο, και μπορεί να αποτελέσει μια πιθανή θεραπεία τόσο για το διαβήτη τύπου 2 όσο και για τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Σε αυτή τη μελέτη, ο Δρ Thatcher και η ερευνητική ομάδα του σχεδίασαν έναν τρόπο για τον εντοπισμό μικρών μορίων που βελτιώνουν τη λειτουργία της πρωτεΐνης ABCA1 στο σώμα, αποφεύγοντας παράλληλα παρενέργειες στο ήπαρ.
Η ομάδα του Thatcher εντόπισε ένα μικρό μόριο που ονομάζεται CL2-57, λόγω της ικανότητάς του να διεγείρει τη δραστηριότητα της πρωτεΐνης ABCA1 με θετικά αποτελέσματα στα τριγλυκερίδια του ήπατος και του αίματος. Η χρήση αυτής της ένωσης έδειξε βελτιωμένη ανοχή στη γλυκόζη και ευαισθησία στην ινσουλίνη, καθώς και μειωμένη αύξηση του βάρους, μεταξύ άλλων ευεργετικών αποτελεσμάτων.
Η μελλοντική έρευνα θα επιδιώξει να βελτιώσει τις ιδιότητες των μικρών μορίων για να αυξήσει τα επίπεδα στον εγκέφαλο. Ο στόχος για τους ερευνητές είναι να κατανοήσουν ποιοι ασθενείς που πάσχουν από τα γνωστικά και νευροψυχιατρικά συμπτώματα τύπου Αλτσχάιμερ θα επωφεληθούν από τη θεραπεία.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ACS Pharmacology and Translational Science.
