Συνέντευξη στον Θάνο Ξυδόπουλο
Ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ, Kαθηγητής Αιματολογίας-Ογκολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής Ιατρικής Σχολής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Αθανάσιος Δημόπουλος, μιλώντας στο zougla.gr, σχολιάζει τα τελευταία δεδομένα για την μετάλλαξη Δέλτα αλλά και το πώς λειτουργούν τα εμβόλια που έχουμε κάνει.
Tα υπάρχοντα εμβόλια προστατεύουν λιγότερο από τη μετάλλαξη Δέλτα. To 30% των νέων κρουσμάτων με τη μετάλλαξη Δέλτα στο Ισραήλ είναι σε άτομα που έχουν εμβολιαστεί. Πώς θεωρείτε ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί αυτή η μετάλλαξη;
Τα δεδομένα δείχνουν ότι είναι σημαντικό να ολοκληρωθεί το πλήρες εμβολιαστικό πρόγραμμα και με τις δύο δόσεις των εμβολίων AstraZeneca, Pfizer και Moderna καθώς προσφέρουν προστασία ενάντια και στα νεότερα στελέχη του SARS-CoV-2, συμπεριλαμβανομένης και της μετάλλαξης Δέλτα. Μέχρι σήμερα, στην Ελλάδα περίπου το 50% των Ελλήνων έχει λάβει τουλάχιστον την 1η δόση του εμβολίου και στο 36% ο εμβολιασμός έχει ολοκληρωθεί. Παρόλο που ο εμβολιασμός δεν είναι 100% αποτελεσματικός στην πρόληψη της λοίμωξης από το νέο στέλεχος, είναι πολύ σημαντικό ότι προσφέρει προστασία έναντι της σοβαρής λοίμωξης που χρήζει νοσηλείας σε νοσοκομείο. Μέχρι να επιτευχθεί ικανό ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης στη χώρα μας άνω του 80% και τα μέτρα αποτροπής της διασποράς του SARS-CoV-2 όπως η χρήση μάσκας και η σωματική απομάκρυνση είναι ιδιαίτερα σημαντικά.
Η μετάλλαξη Δέλτα φαίνεται πως θα επικρατήσει παντού. Μεταδίδεται πιο εύκολα αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι είναι λιγότερο θανατηφόρα. Μπορεί τελικά η επικράτηση αυτής της μετάλλαξης να αποδειχθεί προς το συμφέρον μας μακροχρόνια;
Αρκετά ενθαρρυντικά είναι τα πρόσφατα επιδημιολογικά δεδομένα στη χώρα μας σύμφωνα με τα οποία η διάμεση ηλικία των νέων κρουσμάτων είναι μεταξύ 20 και 30 ετών, ενώ δεν έχουν αυξηθεί σημαντικά οι νοσηλείες παρά την αύξηση των νέων κρουσμάτων. Φαίνεται ότι οι ηλικιακές ομάδες στις οποίες υπάρχει υψηλό ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης και οι οποίες τηρούν πιο πιστά τα πρωτόκολλα υγειονομικής προστασίας είναι περισσότερο προστατευμένες από τη λοίμωξη με τη μετάλλαξη Δέλτα. Σαφώς, η επικράτηση ενός στελέχους που προκαλεί λιγότερο σοβαρές λοιμώξεις, λιγότερες νοσηλείες και είναι λιγότερο θανατηφόρο είναι μακροχρόνια προς το συμφέρον μας. Επιπλέον, η προσαρμογή μιας πιθανής αναμνηστικής δόσης με βάση τη νέα μεταλλαγή θα βοηθήσει περαιτέρω στη μείωση των σοβαρών κρουσμάτων λοίμωξης.
Από ποιες ηλικίες και πάνω πιστεύετε ότι πρέπει να εμβολιαζόμαστε;
Τα δεδομένα από κλινικές μελέτες δείχνουν ότι το εμβόλιο έναντι του SARS-CoV-2 είναι αποτελεσματικό και ασφαλές σε παιδιά άνω των 12 ετών. Παρότι λιγότερα παιδιά έχουν προσβληθεί με λοίμωξη COVID-19 σε σχέση με τους ενήλικες, τα παιδιά μπορούν να προσβληθούν και να μεταδώσουν τον ιό σε άλλους. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ, τα παιδιά άνω των 12 ετών πρέπει να λάβουν 2 δόσεις του mRNA εμβολίου της εταιρείας Pfizer, ενώ είναι ασφαλές να λάβουν και τα υπόλοιπα προγραμματισμένα εμβόλια τους, χωρίς να είναι απαραίτητο να υπάρχει κενό 14 μερών μεταξύ των διαφορετικών εμβολίων. Οι γονείς οφείλουν να ενημερώσουν τον παιδίατρο για τυχόν αλλεργίες στο ιστορικό του παιδιού και το παιδί πρέπει να παραμείνει καθιστό για 15 λεπτά μετά τον εμβολιασμό και σε ιατρική παρακολούθηση για διάστημα 15 έως 30 λεπτών για την σπάνια πιθανότητα σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης. Πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες στο σημείο του εμβολιασμού τοπικά είναι πόνος, ερυθρότητα και οίδημα, ενώ συστηματικά, πιθανά το παιδί μπορεί να εμφανίσει κόπωση, κεφαλαλγία, μυϊκούς πόνους, πυρετό ή ναυτία, συμπτώματα που αποδράμουν εντός λίγων ημερών.
Πιστεύετε ότι θα χρειαζόμαστε κάθε χρόνο κάποιο τροποποιημένο εμβόλιο για τον κορωνοϊό;
Αυτό είναι το πιθανότερο. Δεν θα πρέπει να θεωρούμε ότι ο αρχικός εμβολιασμός θα μας προσφέρει απεριόριστα προστασία έναντι του SARS-CoV-2. Όλοι πιστεύουν π.χ. ο Διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων των ΗΠΑ Άντονι Φαούτσι, ότι η προστασία που προσφέρουν τα εμβόλια θα φθίνει με το χρόνο και τελικά θα χρειαστεί αναμνηστική δόση. Σημαντικά στοιχεία για το χρονικό ορίζοντα που θα απαιτηθεί αναμνηστική δόση αποτελεί τόσο η αύξηση των λοιμώξεων COVID-19 στους συμμετέχοντες στις κλινικές μελέτες των εμβολίων και εμβολιάστηκαν το 2020, καθώς και εργαστηριακά δεδομένα που θα υποδεικνύουν πως φθίνει η προστασία που προσφέρει το εμβόλιο. Είναι επομένως πολύ πιθανό να απαιτούνται τελικά ετήσιες αναμνηστικές δόσεις κατά αναλογία με το εμβόλιο έναντι της γρίπης.