Ζήσης Ψάλλας
Τα τεχνητά γλυκαντικά χρησιμοποιούνται σε πολλά τρόφιμα χωρίς οι καταναλωτές να γνωρίζουν πάντα που υπάρχουν. Πρόκειται για υποκατάστατα της ζάχαρης και έχουν προταθεί για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Επί του παρόντος, δεν υπάρχει συναίνεση μεταξύ των ειδικών όσον αφορά τις συνέπειες που έχουν για την υγεία, καθώς δεν έχουν διερευνηθεί πλήρως.
Ωστόσο, η κατανάλωση τεχνητών γλυκαντικών έχει συνδεθεί με ορισμένες ανεπιθύμητες ενέργειες σε κάποιες μελέτες που χρησιμοποίησαν πειραματόζωα, όπως ο καρκίνος, οι μεταβολικές διαταραχές, ο διαβήτης τύπου 2, η μειωμένη ηπατική λειτουργία και η αλλοίωση της δραστηριότητας των ευεργετικών βακτηρίων του εντέρου. Παραδόξως μια μελέτη έδειξε ότι τα αναψυκτικά με τεχνητά γλυκαντικά προκαλούν μεγαλύτερη αύξηση του βάρους από τα σακχαρούχα αναψυκτικά. Επιπλέον, τα τεχνητά γλυκαντικά έχουν αναγνωριστεί ως αναδυόμενοι περιβαλλοντικοί ρύποι καθώς είναι ανθεκτικά στις διεργασίες επεξεργασίας λυμάτων και μπορούν να βρεθούν στο νερό, ακόμη και στο πόσιμο.
Τα βακτήρια του πεπτικού συστήματος αντιμετώπισαν τοξικότητα όταν εκτέθηκαν ακόμα και σε συγκεντρώσεις τεχνητών γλυκαντικών μόλις 1 mg ανά ml.Τώρα, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Molecules από ερευνητές του Ben-Gurion University of the Negev, στο Ισραήλ, και του Nanyang Technological University στη Σιγκαπούρη, έξι τεχνητά γλυκαντικά και 10 αθλητικά συμπληρώματα βρέθηκαν να είναι τοξικά για τα βακτήρια του εντέρου.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης, οι ερευνητές εξέθεσαν διάφορα βακτηριακά στελέχη σε τεχνητά γλυκαντικά. Τα βακτήρια του πεπτικού συστήματος αντιμετώπισαν τοξικότητα όταν εκτέθηκαν ακόμα και σε συγκεντρώσεις τεχνητών γλυκαντικών μόλις 1 mg ανά ml.
Τα έξι τοξικά τεχνητά γλυκαντικά ήταν:
- Aσπαρτάμη (aspartame). Χρησιμοποιείται σε χιλιάδες προϊόντα. Η γλυκαντική της δύναμη είναι από 180 έως 200 φορές μεγαλύτερη από αυτή της ζάχαρης.
- Σουκραλόζη (sucralose). Παρασκευάζεται από τη ζάχαρη μέσω χημικής επεξεργασίας, καταλήγοντας σε μία ουσία με γλυκύτητα που ξεπερνά κατά 600 φορές αυτή της ζάχαρης.
- Σακχαρίνη (saccharine). Το ισχυρότερο τοξικό αποτέλεσμα παρατηρήθηκε με τη σακχαρίνη η οποία είναι το παλαιότερο υποκατάστατο της ζάχαρης και ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα πρόσθετα τροφίμων. Παρασκευάζεται μέσω οξείδωσης του φθαλικού ανυδρίτη και είναι 300-400 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη.
- Νεοτάμη (neotame). Έχει παρόμοια δομή με την ασπαρτάμη αλλά με πολύ υψηλότερη γλυκαντική ισχύ. Η ουσία είναι τουλάχιστον 7.000 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη.
- Αντβαντάμη (advantame). Παρασκευάζεται από μείγμα ασπαρτάμης και βανιλλίνης, ένα συστατικό της βανίλιας. Είναι περίπου 200 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη.
- Ακεσουλφάμη καλίου (acesulfame k ή ace-k) ή ακετοσουλφαμικό κάλιο. Πρόκειται για ένα από τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα γλυκαντικά στον κόσμο. Είναι περίπου 200 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη.
Αυτά τα έξι γλυκαντικά καταναλώνονται πιο συχνά από αθλητές οι οποίοι φροντίζουν τη διατροφή τους. Υπάρχουν σε ποτά ηλεκτρολυτών και διατροφικά συμπληρώματα.
Ο καθηγητής Ariel Kushmaro, από το University of the Negev, και επικεφαλής της μελέτης, ανέφερε ότι «…η κατανάλωση τεχνητών γλυκαντικών επηρεάζει δυσμενώς την εντερική μικροβιακή δραστηριότητα, η οποία μπορεί να προκαλέσει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων υγείας». Και συμπλήρωσε: «Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης μπορούν να βοηθήσουν στην κατανόηση της σχετικής τοξικότητας των τεχνητών γλυκαντικών και του δυναμικού των αρνητικών επιπτώσεων στην βακτηριακή κοινότητα του εντέρου καθώς και στο περιβάλλον».
