Δρ. Μαρία Αποστολοπούλου
Ενδοκρινολόγος-Διαβητολόγος
Ενδοκρινολογική Κλινική Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ντίσελντορφ
Υπάρχουν φάρμακα για τον διαβήτη τύπου 2 που μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς να χάσουν βάρος και να μειώσουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα τους; Έχουν παρενέργειες;
Υπάρχει μια κατηγορία φαρμάκων για τον διαβήτη τύπου 2 που όχι μόνο βελτιώνει τον έλεγχο του σακχάρου αλλά μπορεί να βοηθήσει και στην μείωση του βάρους. Η κατηγορία αυτών των φαρμάκων είναι γνωστή ως αγωνιστές του γλυκαγονόμορφου πεπτιδίου (GLP-1). Μια άλλη κατηγορία φαρμάκων που αφορούν την απώλεια βάρους και βελτιώνουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα είναι οι αναστολείς υποδοχέων συμμεταφορέα γλυκόζης/νατρίου (SGLT-2).
Η απώλεια βάρους εξαρτάται από το είδος του φαρμάκου που θα χρησιμοποιήσετε και τη δοσολογία που θα λάβετε.
Τα αντιδιαβητικά φάρμακα της κατηγορίας αγωνιστών GLP-1 περιλαμβάνουν ενέσεις που χορηγούνται είτε καθημερινά είτε μία φορά την εβδομάδα, ανάλογα με τη δραστική ουσία που περιέχουν καθώς και ένα σκεύασμα που χορηγείται από το στόμα.
Τα φάρμακα αυτά μιμούνται την δράση μιας ορμόνης που ονομάζεται GLP-1. Καθώς τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα αυξάνονται μετά το γεύμα, τα φάρμακα αυτά διεγείρουν το σώμα ώστε να παράγει περισσότερη ινσουλίνη. Η επιπλέον ινσουλίνη βοηθάει στην μείωση του επιπέδου σακχάρου στο αίμα. Τα χαμηλότερα επίπεδα σακχάρου στο αίμα βοηθούν στον έλεγχο του διαβήτη τύπου 2, αλλά δεν είναι ξεκάθαρο πως ακριβώς τα φάρμακα αυτά οδηγούν σε απώλεια βάρους. Γνωρίζουμε ότι τα φάρμακα αυτά βοηθούν στην μείωση της όρεξης καθώς επίσης ελαττώνουν την κίνηση της τροφής από το στομάχι στο λεπτό έντερο, με αποτέλεσμα να αισθάνεστε χορτάτοι γρηγορότερα, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, και άρα να τρώτε λιγότερο.
Παράλληλα με τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα και την ώθηση που δίνουν στην απώλεια βάρους, οι αναστολείς GLP-1 και SGLT-2 έχουν και άλλα σημαντικά πλεονεκτήματα. Έρευνες έχουν δείξει ότι κάποια φάρμακα αυτών των κατηγοριών μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων όπως: καρδιακή ανεπάρκεια, εγκεφαλικό καθώς και νεφρικές ασθένειες. Οι ασθενείς που λαμβάνουν αυτά τα φάρμακα έχουν παρατηρήσει βελτίωση στην αρτηριακή πίεση καθώς και στα επίπεδα της χοληστερόλης τους παρ’ όλο που δεν είναι ξεκάθαρο εάν τα οφέλη αυτά προέρχονται από τα φάρμακα ή από την απώλεια βάρους.
Σχετικό μειονέκτημα των αναστολέων GLP-1 είναι ότι όλοι, εκτός από έναν, πρέπει να λαμβάνονται σε ενέσιμη μορφή. Οι πιο κοινές παρενέργειες αφορούν στο γαστρεντερικό σύστημα και συνήθως βελτιώνονται αφού λάβετε το φάρμακο για κάποιο διάστημα.
Ορισμένες από τις πιο γνωστές παρενέργειες είναι:
– Ναυτία
– Έμετος
– Διάρροια
– Πιθανότητα χαμηλού επιπέδου σακχάρου στο αίμα εάν παίρνετε ταυτόχρονα και κάποιο άλλο φάρμακο το οποίο μειώνει τα επίπεδα σακχάρου όπως σουλφονυλουρίες ή ινσουλίνη.
Τα φάρμακα τύπου αναστολέων GLP-1 δεν συστήνονται σε περίπτωση που υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του θυρεοειδή ή πολλαπλή ενδοκρινική νεοπλασία. Εργαστηριακές μελέτες έχουν συνδέσει τα φάρμακα αυτά με όγκους του θυρεοειδούς σε ποντίκια αλλά έως ότου, μακροπρόθεσμα, οι έρευνες αυτές ολοκληρωθούν, ο κίνδυνος για τους ανθρώπους είναι ακόμα άγνωστος. Επίσης τα φάρμακα αυτά δεν συνίστανται υπάρχει παγκρεατίτιδα στο ιστορικό του ασθενούς.
Τα φάρμακα τα οποία ήδη αναφέραμε σχεδιάστηκαν για ανθρώπους με διαβήτη τύπου 2. Ωστόσο λόγω των θετικών επιδράσεων και σε άλλα συστήματα ερευνάται η χρήση τους και σε παθήσεις όπως η παχυσαρκία, η καρδιακή και νεφρική ανεπάρκεια χωρίς την παράλληλη ύπαρξη διαβήτη. Ένας από τους θεραπευτικούς αυτούς παράγοντες, η λιραγλουτίδη (Saxenda) έχει ήδη εγκριθεί για την θεραπεία της παχυσαρκίας σε ανθρώπους που δεν πάσχουν από διαβήτη.
Αν πάσχετε από διαβήτη ή παχυσαρκία συμβουλευτείτε τον ενδοκρινολόγο σας για το αν κάποιο από αυτά τα φάρμακα μπορεί να σας βοηθήσει.
