Ίσως σας φαίνεται απόλυτα φυσιολογικό το να έχει σάκχαρο ο παππούς σας, αλλά εντελώς παράξενο το ότι τα αγαπημένα σας κατοικίδια έχουν τις ίδιες πιθανότητες -με τους ανθρώπους- να εμφανίσουν σακχαρώδη διαβήτη. Η αλήθεια είναι ότι, μετά τον υποθυρεοειδισμό, στους σκύλους είναι η δεύτερη σε συχνότητα πάθηση, ενώ στις γάτες θεωρείται η πρώτη!
Πιο ευαίσθητες ράτσες
Υπάρχουν συγκεκριμένες φυλές που εμφανίζουν μεγαλύτερη προδιάθεση για διαβήτη. Στους σκύλους πρόκειται για τα daschund, τα pug, τα caniche, τα beagle, τα spitz και τα english setter, ενώ στις γάτες για την κοινή ευρωπαϊκή και την burmese.
Ο σακχαρώδης διαβήτης εμφανίζεται συνήθως σε ηλικιωμένους σκύλους, με μεγαλύτερη συχνότητα στο θηλυκό φύλο. Η ασθένεια είναι πιο συχνή στις αρσενικές στειρωμένες γάτες.
Συμπτώματα
Η πολυουρία, η πολυδιψία, η απώλεια σωματικού βάρους και η κόπωση ενώ το ζώο έχει αυξημένη όρεξη πρέπει να ανησυχήσουν τον ιδιοκτήτη και να επισκεφθεί τον κτηνίατρο για εξέταση. Δυστυχώς, ένα ζώο που εμφανίζει διαβήτη έχει μέσο όρο επιβίωσης μόλις 3 χρόνια!
Οι ιδιοκτήτες είναι καλό να ενημερώνονται για τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν. Η υπογλυκαιμία, τα χαμηλά επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα και η κετοξέωση, δηλαδή η αύξηση των κετονικών σωμάτων, μπορούν να αποβούν μοιραίες για την επιβίωση του ζώου. Στην αρχή η υπογλυκαιμία εκδηλώνεται με αδυναμία και τρέμουλο, ενώ στη συνέχεια με επιληπτικές κρίσεις. Στην κετοξέωση, το ζώο έχει ανορεξία, κάνει εμετούς και διάρροια, ενώ μπορεί να πέσει σε κώμα.
Τι φταίει;
Η διατροφή από μόνη της δεν ευθύνεται για την πρόκληση του σακχαρώδους διαβήτη, όμως η παχυσαρκία και η παγκρεατίτιδα αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης της πάθησης.
Ο σακχαρώδης διαβήτης διακρίνεται σε τύπο 1 και τύπο 2. Ο πρώτος χαρακτηρίζεται από την έλλειψη ινσουλίνης και η εμφάνισή του σε νεαρά ζώα αποδίδεται περισσότερο σε κληρονομικά αίτια, ενώ ο σακχαρώδης διαβήτης των ηλικιακά ώριμων ζώων οφείλεται στην καταστροφή του παγκρέατος από καρκίνο, σοβαρή παγκρεατίτιδα ή ατροφία του παγκρέατος στα υπερήλικα.
Ο τύπος 1 κάνει πιο συχνά την εμφάνισή του στους σκύλους, ενώ ο τύπος 2 στις γάτες. Ο τύπος 2 εμφανίζεται από μερική έλλειψη ινσουλίνης ή/και εξαιτίας άλλων ορμονικών παθήσεων (σύνδρομο Cushing, ακρομεγαλία), μειωμένη ανταπόκριση των ιστών κυρίως λόγω παχυσαρκίας, ενώ μπορεί εύκολα να εξελιχθεί σε τύπο 1.
Ο δευτερογενής σακχαρώδης διαβήτης, τέλος, οφείλεται σε διάφορες άλλες ορμονοπάθειες. Υπεύθυνα μπορεί να είναι και κάποια φάρμακα, όπως η κορτιζόνη και τα προγεσταγόνα ελέγχου του οίστρου, καθώς και στις ορμόνες του οίστρου και της εγκυμοσύνης στα θηλυκά σκυλιά.
Επιπλοκές και θεραπεία
Εκτός από τα αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και στα ούρα, τα διαβητικά ζώα παρουσιάζουν αυξημένη χοληστερίνη και τριγλυκερίδια. Σε τακτά διαστήματα είναι επιβεβλημένο να ελέγχονται η νεφρική και η ηπατική λειτουργία, οι ηλεκτρολύτες και τα επίπεδα των κετονικών σωμάτων στο αίμα και στα ούρα.
Ο καταρράκτης στα μάτια, η νεφρική ανεπάρκεια, η μυοπάθεια και η περιφερική νευροπάθεια είναι επίσης συνήθεις επιπλοκές της πάθησης.
Δεδομένου του ότι ο σακχαρώδης διαβήτης δεν έχει θεραπεία, σε ορισμένες περιπτώσεις -και κυρίως σε γάτες- η κατάσταση μπορεί να αναστραφεί. Η αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη στα ζώα γίνεται με τη χορήγηση ινσουλίνης, με διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, μειωμένους υδατάνθρακες και χαμηλά λιπαρά και, σε ειδικές περιπτώσεις, με χάπια υπογλυκαιμικών ουσιών. Η ήπια άσκηση και η στείρωση στα θηλυκά ζώα βοηθούν επίσης στην αντιμετώπιση της ασθένειας.
Το παράδοξο της αρκούδας!
Παρόλο που στον άνθρωπο η παχυσαρκία σχετίζεται με τον διαβήτη, οι αρκούδες, οι οποίες έχουν πολύ λίπος, είναι από τα λίγα πλάσματα στη φύση που δεν εμφανίζουν διαβήτη!
Οι επιστήμονες είναι αισιόδοξοι με αυτήν την ανακάλυψη και αναρωτιούνται: Μήπως, τελικά, μπορούν να μας «σώσουν» οι αρκούδες;
Τα ποσοστά των ανθρώπων που νοσούν παγκοσμίως είναι ανησυχητικά, ενώ αναμένεται να διπλασιαστούν έως το 2030. Υπεύθυνες για την επιδημία του διαβήτη είναι η παχυσαρκία, η κακή διατροφή, η καθιστική ζωή και η γήρανση του πληθυσμού.
Το «τέχνασμα» της αρκούδας
Η καφέ αρκούδα έγινε αντικείμενο μελέτης όταν ανακαλύφθηκε πως το λίπος του ζώου συσσωρεύεται κάθε χρόνο στο σώμα του για να προετοιμαστεί για τη χειμερία νάρκη. Στους ανθρώπους κάτι τέτοιο θα είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση διαβήτη, αλλά για την καφέ αρκούδα, που ζυγίζει 800 κιλά (!), κάτι τέτοιο δεν ισχύει.
Οι αρκούδες έχουν έναν μηχανισμό «αδρανοποίησης» μιας πρωτεΐνης, της PTEN, στα κύτταρα του λίπους τους, ώστε να επιβιώνουν. Η πρωτεΐνη αυτή εμποδίζει την ανοχή στην ινσουλίνη από τα κύτταρα του ήπατος, αλλά και τη δημιουργία μυϊκής μάζας από το λίπος. Όμως, στην αρκούδα δεν αλλάζει η ευαισθησία στην ινσουλίνη και έτσι τα επίπεδα σακχάρου παραμένουν σταθερά.
Αυτή η ανακάλυψη μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά στις έρευνες για την οριστική θεραπεία του διαβήτη!
Θεραπεύτηκε σε πειραματόζωα ο διαβήτης τύπου 1
Επιστήμονες των Πανεπιστημίων Χάρβαρντ και ΜΙΤ στις Ηνωμένες Πολιτείες κατάφεραν -σε εργαστηριακές μελέτες- να απαλείψουν τα συμπτώματα του διαβήτη σε ποντίκια, εμφυτεύοντας βλαστικά κύτταρα τα οποία παράγουν ινσουλίνη στον οργανισμό.
Τα κύτταρα άρχισαν να παράγουν αμέσως ινσουλίνη ανάλογα με τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Μάλιστα, ήταν σε θέση να διατηρήσουν σταθερά τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα για όσο κράτησε η μελέτη.
«Είμαστε ενθουσιασμένοι με τα αποτελέσματα της μελέτης. Εργαζόμαστε σκληρά για να αναπτύξουμε αυτήν τη νέα τεχνολογία στην κλινική», δήλωσε ο δρ Ντάνιελ Άντερσον, καθηγητής Εφαρμοσμένης Βιολογίας στο ΜΙΤ και επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας.
Τα ευρήματα δημοσιεύονται στα περιοδικά «Nature Medicine» και «Nature Biotechnology», ενώ οι έρευνες διενεργήθηκαν με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Έρευνας Νεανικού Διαβήτη (JDRF). Οι επιστήμονες δηλώνουν έτοιμοι να δοκιμάσουν τη νέα θεραπεία σε άτομα με την πάθηση και να απαλλάξουν τους ασθενείς από το καθημερινός άγχος των ενέσεων ινσουλίνης.
«Αυτές οι θεραπείες στοχεύουν στην αποτελεσματική και μακροχρόνια ανεξαρτησία του ασθενούς από την ινσουλίνη και, κατά συνέπεια, στην απαλλαγή από το καθημερινό άγχος της διαχείρισης της νόσου για μήνες, ίσως για χρόνια (ή και για έναν χρόνο), χωρίς να χρειάζεται να καταστείλουμε το ανοσοποιητικό σύστημα. Το ίδρυμά μας είναι ενθουσιασμένο με τα ευρήματα αυτά και ελπίζουμε να δούμε νέα πρόοδο σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους και, τελικά, μια νέα θεραπεία του διαβήτη τύπου 1», τόνισε η αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Έρευνας Νεανικού Διαβήτη.
Πηγές:
– https://www.diabetes.co.uk/diabetes-and-pets.html
– diabetes.diabetesjournals.org/
– docmed.gr
– «Cell Metabolism»
– sweetblog.gr
– www.animalresearch.info
