Ζήσης Ψάλλας
Επιστήμονες από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου της Λειψίας, το Ινστιτούτο Max Planck διερεύνησαν αν οι φυτικές ίνες μεταβάλλουν την απόκριση του εγκεφάλου απέναντι στα τρόφιμα.
Τα ευρήματά τους, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Gut, υποδηλώνουν ότι οι φυτικές ίνες μπορούν να ασκήσουν επίδραση τόσο στη σύνθεση των βακτηρίων του εντέρου όσο και στα σήματα ανταμοιβής στον εγκέφαλο και στη λήψη αποφάσεων σχετικά με την υγιεινή διατροφή.
Τα πρεβιοτικά χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση του αποικισμού ωφέλιμων βακτηρίων στο έντερο. Αυτές οι δύσπεπτες διαιτητικές ίνες βρίσκονται σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης όπως τα κρεμμύδια, τα πράσα, οι αγκινάρες, το σιτάρι, οι μπανάνες και σε υψηλές συγκεντρώσεις στη ρίζα κιχωρίου. Υποστηρίζουν την υγεία του εντέρου προάγοντας την ανάπτυξη και τη δραστηριότητα των ωφέλιμων βακτηρίων του εντέρου. Οι ερευνητές έχουν τώρα διερευνήσει εάν ορισμένα πρεβιοτικά μπορούν επίσης να επηρεάσουν τη λειτουργία του εγκεφάλου βελτιώνοντας την επικοινωνία μεταξύ του μικροβιώματος του εντέρου και του εγκεφάλου.
Η παρεμβατική μελέτη του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου της Λειψίας δείχνει ότι η κατανάλωση υψηλών δόσεων διαιτητικών πρεβιοτικών οδηγεί σε μείωση της ενεργοποίησης του εγκεφάλου που σχετίζεται με την ανταμοιβή ως απόκριση σε ερεθίσματα τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες.
«Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν μια πιθανή σχέση μεταξύ της υγείας του εντέρου και της λειτουργίας του εγκεφάλου, σε αυτήν την περίπτωση της λήψης αποφάσεων για τα τρόφιμα», λέει η Δρ. Veronica Witte, συγγραφέας της μελέτης και επιστήμονας στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου της Λειψίας.
Επιλέχθηκαν για τη μελέτη νεαροί και μεσήλικες ενήλικες που ήταν υπέρβαροι και ακολούθησαν μια παμφάγα, δυτική διατροφή. Οι 59 εθελοντές κατανάλωναν 30 γραμμάρια ινουλίνης, ένα πρεβιοτικό από ρίζα κιχωρίου, καθημερινά για 14 ημέρες. Κατά τη διάρκεια της λειτουργικής απεικόνισης μαγνητικής τομογραφίας, έδειξαν στους συμμετέχοντες φωτογραφίες φαγητού και ρωτήθηκαν πόσο ήθελαν να φάνε από τα γεύματα που απεικονίζονταν. Μετά το πείραμα της μαγνητικής τομογραφίας, τους δόθηκε το πιάτο με την υψηλότερη βαθμολογία για να το καταναλώσουν.
Η εξέταση με μαγνητική τομογραφία επαναλήφθηκε σε τέσσερα χρονικά σημεία, πριν και μετά τη χορήγηση πρεβιοτικών και πριν και μετά από μια φάση εικονικού φαρμάκου, στην οποία οι συμμετέχοντες έλαβαν σκεύασμα με την ίδια ενεργειακή πυκνότητα αλλά χωρίς πρεβιοτικά. Όταν οι συμμετέχοντες αξιολόγησαν τρόφιμα με πολλές θερμίδες, υπήρξε συγκριτικά λιγότερη ενεργοποίηση των περιοχών του εγκεφάλου που σχετίζονται με την ανταμοιβή αφού είχαν καταναλώσει τις πρεβιοτικές ίνες. Αυτή η επίδραση συνοδεύτηκε από μια αλλαγή στη σύνθεση των βακτηρίων του εντέρου.
Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι οι λειτουργικές μικροβιακές αλλαγές μπορεί να αποτελούν τη βάση της αλλοιωμένης απόκρισης του εγκεφάλου σε τροφές με υψηλές θερμίδες. Δείγματα αίματος νηστείας από τους συμμετέχοντες εξετάστηκαν για γαστρεντερικές ορμόνες, γλυκόζη, λιπίδια και φλεγμονώδεις δείκτες. Επιπλέον, η μικροχλωρίδα του εντέρου και οι μεταβολίτες τους, δηλαδή τα λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας, μετρήθηκαν σε δείγματα κοπράνων.
«Χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για να διερευνηθεί εάν οι θεραπείες που αλλάζουν το μικροβίωμα θα μπορούσαν να ανοίξουν νέους δρόμους για λιγότερο επεμβατικές προσεγγίσεις στην πρόληψη και τη θεραπεία της παχυσαρκίας. Η καλύτερη κατανόηση των υποκείμενων μηχανισμών μεταξύ του μικροβιώματος, του εντέρου και του εγκεφάλου θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανάπτυξη νέων στρατηγικών που προάγουν πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες σε άτομα που κινδυνεύουν», λέει η Witte.
