Ζήσης Ψάλλας
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για τους οποίους ο βραχύτερος ύπνος μπορεί να σχετίζεται με υψηλότερο σωματικό βάρος και να επηρεάζει την απώλεια βάρους. Αυτοί οι λόγοι περιλαμβάνουν αλλαγές στο μεταβολισμό, την όρεξη και την επιλογή τροφής.
Ο ύπνος επηρεάζει δύο σημαντικές ορμόνες όρεξης στο σώμα μας, τη λεπτίνη και τη γκρελίνη. Η λεπτίνη είναι μια ορμόνη που μειώνει την όρεξη -όταν τα επίπεδα της λεπτίνης είναι υψηλά, συνήθως αισθανόμαστε πληρέστερα. Από την άλλη πλευρά, η γκρελίνη είναι μια ορμόνη που μπορεί να διεγείρει την όρεξη και συχνά αναφέρεται ως «ορμόνη της πείνας».
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι ο περιορισμός του ύπνου αυξάνει τα επίπεδα της γκρελίνης και μειώνει τα επίπεδα της λεπτίνης. Αυτός ο συνδυασμός θα μπορούσε να αυξήσει την όρεξη ενός ατόμου, καθιστώντας πιο δύσκολο να τηρηθεί ο περιορισμός των θερμίδων.
Κατά συνέπεια, η αυξημένη πρόσληψη τροφής λόγω αλλαγών στις ορμόνες όρεξης μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του βάρους. Αυτό σημαίνει ότι, μακροπρόθεσμα, η στέρηση ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του βάρους λόγω αλλαγών στην όρεξη. Επομένως, πρέπει να έχετε προτεραιότητα να κοιμάστε καλά.
Μαζί με τις αλλαγές στις ορμόνες της όρεξης, ο μειωμένος ύπνος έχει επίσης αποδειχθεί ότι επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται τα τρόφιμα και άρα την επιλογή τους. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την ανταμοιβή είναι πιο δραστικές ως απάντηση στην τροφή μετά από απώλεια ύπνου (έξι νύχτες με 4 ώρες ύπνου) σε σύγκριση με άτομα που είχαν καλό ύπνο (έξι νύχτες με 9 ώρες ύπνου). Αυτό θα μπορούσε πιθανώς να εξηγήσει γιατί τα άτομα με έλλειψη ύπνου “σνακάρουν” πιο συχνά και τείνουν να επιλέγουν τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες, με γλυκές γεύσεις, σε σύγκριση με εκείνους που κοιμούνται επαρκώς.
Η έρευνα έδειξε ότι ο λίγος ύπνος, ακόμα και μια νύχτα, π.χ. μόνο τέσσερις ώρες ύπνου, αρκεί για να επηρεάσει την απόκριση της ινσουλίνης στη γλυκόζη σε υγιείς νεαρούς άνδρες. Δεδομένου ότι τα άτομα με έλλειψη ύπνου τείνουν να επιλέγουν τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε γλυκόζη λόγω αυξημένης όρεξης και μιας συμπεριφοράς που αναζητά ανταμοιβή, η μειωμένη ικανότητα επεξεργασίας της γλυκόζης μπορεί να επιδεινώσει τα πράγματα.