Ζήσης Ψάλλας
Το έντερο μας κατοικείται από μια ποικιλόμορφη κοινότητα μικροβίων, τη μικροχλωρίδα του εντέρου. Αυτή η κοινότητα, που αποτελείται από εκατοντάδες διαφορετικά είδη μικροβίων, είναι απαραίτητη για την υγεία μας. Επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα, μας προστατεύει από μολύνσεις και μας βοηθά να αφομοιώσουμε τις τροφές. Ωστόσο, πολλοί παράγοντες, όπως τα φάρμακα, οι λοιμώξεις και ο τρόπος ζωής μπορούν να διαταράξουν τη σύνθεση της μικροχλωρίδας και να μειώσουν την ποικιλομορφία της, οδηγώντας συχνά σε ασθένειες.
Αρκετά βακτήρια του εντέρου, συμπεριλαμβανομένου του Bacteroides thetaiotaomicron βασίζονται σε διατροφικούς πολυσακχαρίτες (σύνθετοι υδατάνθρακες που σχηματίζονται από μακριές αλυσίδες) από φυτικές ίνες για τις λειτουργίες τους. Ωστόσο, στο πλαίσιο μιας δίαιτας χαμηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες, τα μικρόβια μπορούν να αλλάξουν τη γονιδιακή έκφραση και το μεταβολισμό τους για να αποικοδομήσουν τους πολυσακχαρίτες από τη βλέννα του εντέρου του ξενιστή τους. Με τη μείωση του πάχους αυτού του προστατευτικού στρώματος, η αλλαγή αυτή αυξάνει την ευαισθησία του ξενιστή σε μόλυνση και φλεγμονή.
Η παρούσα μελέτη ακολούθησε την εξελικτική δυναμική του Bacteroides thetaiotaomicron σε ποντίκια που είτε διατηρούνταν σε μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες και χαμηλή σε λιπαρά και απλά σάκχαρα, είτε μια δίαιτα δυτικού τύπου, πλούσια σε λιπαρά και σάκχαρα αλλά φτωχή σε φυτικές ίνες.
Οι συγγραφείς παρατήρησαν ότι το Bacteroides thetaiotaomicron εξελίχθηκε γρήγορα στο έντερο των ποντικών, συσσωρεύοντας προσαρμοστικές μεταλλάξεις λόγω αλλαγής της διατροφής μέσα σε μερικές εβδομάδες. Ενώ τα βακτήρια σε ποντίκια σε μια φυτική δίαιτα απέκτησαν μεταλλάξεις που προάγουν την αποικοδόμηση των φυτικών ινών, τα βακτήρια σε ποντίκια που τρέφονταν με δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες συσσώρευσαν μεταλλάξεις που ευνοούσαν την αποικοδόμηση της βλέννας του εντέρου, αποδεικνύοντας ότι αυτά τα μικρόβια εξελίσσονται και προσαρμόζονται σε διαφορετικά περιβάλλοντα του εντέρου λόγω διατροφικών αλλαγών.
Η μελέτη περιελάμβανε επίσης μια ομάδα ποντικών που υποβλήθηκαν σε εβδομαδιαίες αλλαγές από την τυπική τους διατροφή προς τη δυτική διατροφή. Αυτές οι περιοδικές μετατοπίσεις οδήγησαν σε γρήγορες διακυμάνσεις στις γενετικές και μεταβολικές υπογραφές του Bacteroides thetaiotaomicron, με αποτέλεσμα τη διατήρηση υψηλότερης γενετικής ποικιλότητας σε σύγκριση με τα σταθερά διατροφικά σχήματα.
Σύμφωνα με την Tanja Dapa, πρώτη ερευνήτρια της μελέτης, αυτά τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι οι περιοδικές αλλαγές στη διατροφή, για παράδειγμα, μέσω συμπληρωμάτων διατροφής, μπορεί να είναι σημαντικές για την αποφυγή της εγκαθίδρυσης συγκεκριμένων μεταλλάξεων και τη διατήρηση μιας υψηλής γενετικής ποικιλότητας στα μέλη της μικροχλωρίδας.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο Cell Host & Microbe.
