Ζήσης Ψάλλας
Δύο δημοφιλείς δίαιτες στις μέρες μας είναι η Κέτο (κετογονική) και το Whole30. Αυτές οι δίαιτες όμως έχουν ορισμένες σημαντικές διαφορές.
Η Κέτο ωθεί κάποιον να τρώει λιγότερους υδατάνθρακες και να αυξήσει την πρόσληψη λίπους,ενώ η Whole30 επικεντρώνεται στην απαγόρευση των πρόχειρων φαγητών, της ζάχαρης και κάποιων τυποποιημένων τροφίμων.
Η Κέτο στοχεύει να εισέλθει το σώμα σε κέτωση. Αυτή είναι η κατάσταση κατά την οποία το σώμα καίει λίπος για καύσιμα αντί για υδατάνθρακες. Για να γίνει αυτό, οι περισσότερες Κέτο δίαιτες συστήνουν στους ανθρώπους να μειώσουν κατά πολύ τους υδατάνθρακες ακόμα και σε 30 γραμμάρια την ημέρα, που σημαίνει ότι δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου χώρος για ζάχαρη, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών σακχάρων από φρούτα και λαχανικά.
Όσοι κάνουν αυτή τη δίαιτα ενθαρρύνονται να τρώνε: κρεμώδη και λιπαρά τρόφιμα, όπως αβοκάντο, έλαια, ξηρούς καρπούς, κρέας, αυγά, τυρί και κρέμα γάλακτος, μαζί με ορισμένα λαχανικά όπως το λάχανο και το κουνουπίδι. Πολλά φρούτα, όπως π.χ. τα μήλα απαγορεύονται ουσιαστικά, καθώς και το γάλα (αν και επιτρέπεται η κρέμα και το τυρί, επειδή είναι πιο λιπαρά και έχουν λιγότερη ζάχαρη).
Σε μια τυπική διατροφή Κέτο, χρειάζονται περίπου πέντε ημέρες για να ακολουθήσετε το σχέδιο υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες, ώστε οι άνθρωποι να εισέλθουν σε μια κατάσταση διατροφικής κέτωσης, στην οποία το σώμα “τρέχει” με λίπος. Είναι ο ίδιος μηχανισμός επιβίωσης που χρησιμοποιεί το σώμα όταν οι άνθρωποι λιμοκτονούν – τα καύσιμα μετατοπίζονται στη χρήση αποθεμάτων λίπους.
Μια τυπική αναλογία μακροθρεπτικών ουσιών σε μια δίαιτα Κέτο είναι 70-80% λίπος, 15% πρωτεΐνες, και όχι πάνω από 10% υδατάνθρακες. Μια καλά σχεδιασμένη δίαιτα Κέτο θα πρέπει να περιλαμβάνει πολλές φυτικές ίνες και άλλα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία.
Στη δίαιτα Whole30 -έχει ορίζοντα 30 ημερών- απαγορεύονται όλοι οι σπόροι, τα σάκχαρα, τα ψωμιά, τα επιδόρπια, το αλκοόλ, τα γαλακτοκομικά, τα όσπρια και τα επεξεργασμένα τρόφιμα. Τα άτομα ενθαρρύνονται να τρώνε: κυρίως σπιτικά γεύματα πλούσια σε λαχανικά, κρέας, αυγά, ψάρια και φρούτα. Δεν επιτρέπονται: αλκοόλ, ψωμί (συμπεριλαμβανομένων των ποικιλιών χωρίς γλουτένη), τα δημητριακά ολικής αλέσεως, φασόλια, ζάχαρη, γαλακτοκομικά προϊόντα (συμπεριλαμβανομένου του βουτύρου), όσπρια όπως φασόλια, φιστίκια, σόγια, MSG, επεξεργασμένα σνακ και επιδόρπια.
Η δίαιτα Whole30 παρουσιάστηκε το 2009 και περιορίζει πολλές τροφές τον πρώτο μήνα. Όμως, η Whole30 δεν έχει σχεδιαστεί για να τελειώσει τελείως μετά από 30 ημέρες. Η ιδέα είναι ότι μετά από ένα πρώτο μήνα σοβαρού περιορισμού, όσοι κάνουν αυτή τη δίαιτα αρχίζουν εκ νέου να εισάγουν αργά τα απαγορευμένα τρόφιμα, αποφασίζοντας ποιο τους αρέσει περισσότερο.
Οι διατροφολόγοι είναι σκεπτικοί με την Whole30. Η δίαιτα αποκλείει τους υγιείς ολόκληρους σπόρους και τα φασόλια, που είναι σημαντικές πηγές θρεπτικών φυτικών ινών και βοηθούν τους ανθρώπους να παραμείνουν χορτάτοι μέχρι το επόμενο γεύμα τους. Τα φυτικές ίνες βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα και στη μείωση της φλεγμονής.
