Ζήσης Ψάλλας
Η σόγια μπορεί να έχει πολλά πιθανά οφέλη για την υγεία αλλά υπάρχουν και ανησυχίες για ορισμένους κινδύνους;
Η σόγια είναι πλούσια σε πρωτεΐνη υψηλής ποιότητας και περιέχει βιταμίνες Β, φυτικές ίνες, μέταλλα και ορισμένες ισοφλαβόνες. Οι ισοφλαβόνες έχουν παρόμοια δομή με τα φυσικά οιστρογόνα και μερικές φορές ονομάζονται «φυτοοιστρογόνα». Οι ισοφλαβόνες σόγιας μπορούν να συνδεθούν με τους υποδοχείς οιστρογόνων στο σώμα. Μπορούν να δράσουν με τρόπο παρόμοιο με το φυσικό οιστρογόνο, αλλά με πολύ πιο αδύναμο αποτέλεσμα.
Ορισμένες μελέτες έχουν εγείρει ανησυχίες, αλλά αυτές τείνουν να σχετίζονται με άτομα που καταναλώνουν εξαιρετικά υψηλές ποσότητες σόγιας -όπως μια ασυνήθιστη αναφορά περιστατικού για έναν άνδρα με γυναικομαστία ο οποίος, όπως αποδείχθηκε ότι έπινε σχεδόν τρία λίτρα γάλα σόγιας την ημέρα.
Πολλές από τις άλλες μελέτες που υπογραμμίζουν ανησυχίες σε αυτόν τον τομέα βασίζονται σε δοκιμές σε ζώα ή σε σπάνιες μεμονωμένες περιπτώσεις.
Η ίδια βιβλιογραφική ανασκόπηση σημείωσε ότι ενώ χρειάζονται περισσότερα μακροπρόθεσμα δεδομένα στις δυτικές χώρες, μέτριες ποσότητες σόγιας σε «παραδοσιακά παρασκευάσματα σόγιας προσφέρουν μέτρια οφέλη για την υγεία με πολύ περιορισμένο κίνδυνο για πιθανές δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία».
Τι γίνεται με τον κίνδυνο σόγιας και καρκίνου; Μια μελέτη 73.223 Κινέζων για περισσότερα από επτά χρόνια διαπίστωσε: «Οι γυναίκες που κατανάλωναν μεγάλη ποσότητα τροφών σόγιας με συνέπεια κατά την εφηβεία και την ενηλικίωση είχαν σημαντικά μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού. Δεν βρέθηκε σημαντική συσχέτιση με την κατανάλωση τροφής σόγιας για τον μετεμμηνοπαυσιακό καρκίνο του μαστού»
Ορισμένες δοκιμές σε ζώα και μελέτες σε κύτταρα δείχνουν ότι πολύ υψηλές δόσεις ισοφλαβονών ή απομονωμένης πρωτεΐνης σόγιας μπορεί να διεγείρουν την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού, αλλά αυτό δεν είναι εμφανές σε δοκιμές σε ανθρώπους.
Μια μελέτη σε Ιάπωνες άνδρες ανέφερε ότι η υψηλή πρόσληψη σούπας miso (1-5 φλιτζάνια την ημέρα), μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο γαστρικού καρκίνου. Αλλά οι συγγραφείς είπαν επίσης: «Σκεφτήκαμε ότι κάποια άλλα συστατικά στη σούπα miso μπορεί επίσης να παίξουν ρόλο […] Για παράδειγμα, οι υψηλές συγκεντρώσεις αλατιού στη σούπα miso θα μπορούσαν επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο γαστρικού καρκίνου».
Σύμφωνα με τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ η σόγια μπορεί να καταναλωθεί με ασφάλεια κάμποσες φορές την εβδομάδα.
