Ενώ συχνά αναφέρεται ότι η καφεΐνη μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση, μια ιταλική μελέτη δείχνει ότι η κατανάλωση καφέ βοηθά στη διατήρηση της χαμηλής αρτηριακής πίεσης.
Οι άνθρωποι που πίνουν δύο ή τρία φλιτζάνια καφέ την ημέρα έχουν χαμηλότερη αρτηριακή πίεση από εκείνους που πίνουν μόνο ένα φλιτζάνι ή καθόλου. Αυτό ισχύει τόσο για την περιφερική όσο και για την κεντρική αορτική πίεση, δηλαδή αυτή που βρίσκεται πιο κοντά στην καρδιά.
To αποτέλεσμα προέρχεται από μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nutrients, η οποία πραγματοποιήθηκε από μελετητές του Πανεπιστημίου της Μπολόνια και του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Μπολόνια. Η μελέτη ανέλυσε τη συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης καφέ και των παραμέτρων της περιφερειακής και κεντρικής αρτηριακής πίεσης σε ένα δείγμα του ιταλικού πληθυσμού.
«Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι όσοι πίνουν τακτικά καφέ έχουν σημαντικά χαμηλότερη αρτηριακή πίεση, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε κεντρικό επίπεδο, σε σχέση με εκείνους που δεν τον πίνουν», εξηγεί ο Arrigo Cicero, καθηγητής στο Τμήμα Ιατρικών και Χειρουργικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια και πρώτος συγγραφέας της μελέτης. «Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που παρατηρεί αυτή τη συσχέτιση στον ιταλικό πληθυσμό και τα δεδομένα επιβεβαιώνουν τη θετική επίδραση της κατανάλωσης καφέ στον καρδιαγγειακό κίνδυνο», προσθέτει ο καθηγητής Claudio Borghi.
Ο καφές είναι ένα από τα πιο δημοφιλή ροφήματα στην Ιταλία και σε ολόκληρο τον κόσμο: υπολογίζεται ότι σχεδόν 10 εκατομμύρια τόνοι καφέ καταναλώθηκαν παγκοσμίως το 2020 και το 2021. Παρά τους μακροχρόνιους φόβους για τις αρνητικές συνέπειες για την υγεία, έχουν προ πολλού προκύψει αρκετά οφέλη: χαμηλότερος κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων, διαβήτη και ορισμένων νευροεκφυλιστικών και ηπατικών παθήσεων έχει παρατηρηθεί μεταξύ των τακτικών καταναλωτών καφέ.
Ωστόσο, δεν είναι ακόμη σαφές σε τι οφείλονται αυτά τα οφέλη και δεν φαίνεται να σχετίζονται άμεσα με τις επιπτώσεις της καφεΐνης.
«Η καφεΐνη είναι μόνο ένα από τα πολλά συστατικά του καφέ και σίγουρα όχι το μόνο με ενεργό ρόλο. Θετικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία έχουν πράγματι καταγραφεί ακόμη και σε όσους καταναλώνουν καφέ χωρίς καφεΐνη», λέει ο Cicero. «Γνωρίζουμε ότι η καφεΐνη μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση, αλλά άλλα βιοενεργά συστατικά του καφέ φαίνεται να αντισταθμίζουν αυτό το αποτέλεσμα με θετικό τελικό αποτέλεσμα στα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης».
Για να διερευνήσουν αυτές τις επιδράσεις, οι μελετητές εξέτασαν ένα δείγμα 720 ανδρών και 783 γυναικών από την Brisighella Heart Study, μια μελέτη παρατήρησης που συντονίζεται από τον Claudio Borghi, καθηγητή στο Τμήμα Ιατρικών και Χειρουργικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια. Τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης και οι συνήθειες κατανάλωσης καφέ, μαζί με μια σειρά άλλων κλινικών δεδομένων, συγκρίθηκαν για κάθε επιλεγμένο άτομο.
«Τα αποτελέσματα είναι πολύ ξεκάθαρα: η περιφερική αρτηριακή πίεση ήταν σημαντικά χαμηλότερη σε άτομα που κατανάλωναν ένα έως τρία φλιτζάνια καφέ την ημέρα από ό,τι σε άτομα που δεν πίνουν καφέ», εξηγεί ο Cicero. «Και για πρώτη φορά, μπορέσαμε επίσης να επιβεβαιώσουμε αυτά τα αποτελέσματα όσον αφορά την κεντρική αορτική πίεση, αυτή που βρίσκεται κοντά στην καρδιά, όπου παρατηρούμε ένα σχεδόν πανομοιότυπο φαινόμενο με εξ ολοκλήρου παρόμοιες τιμές για τους συνήθεις πότες καφέ σε σύγκριση με τον μη πότες».
Τα δεδομένα δείχνουν χαμηλότερες τιμές για όσους πίνουν καφέ τόσο στη συστολική όσο και στη παλμική πίεση, και στην περιφερική κυκλοφορία και στην κεντρική αορτική πίεση. Όλα τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν τις θετικές επιδράσεις του καφέ στον μετριασμό του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων.
Περισσότερες πληροφορίες: Self-Reported Coffee Consumption and Central and Peripheral Blood Pressure in the Cohort of the Brisighella Heart Study, Nutrients (2023). DOI: 10.3390/nu15020312.
