Ζήσης Ψάλλας
Όταν τρώτε κάτι εξαιρετικά νόστιμο, αναρωτιέστε γιατί δεν θέλετε να σταματήσετε;
Επιστήμονες από το University of North Carolina Health Care ανακάλυψαν ένα δίκτυο κυτταρικής επικοινωνίας που προέρχεται από την περιοχή επεξεργασίας των συναισθημάτων του εγκεφάλου, το οποίο παρακινεί τους ποντικούς να συνεχίσουν να τρώνε το νόστιμο φαγητό τους, παρόλο που οι ενεργειακές ανάγκες έχουν ικανοποιηθεί.
Το κύκλωμα αυτό είναι ένα υποπροϊόν της εξέλιξης, όταν τα μεγάλα πλούσια σε θερμίδες φαγητά ήταν σπάνια και έτσι ο εγκέφαλος ωθούσε τους προγόνους μας να καταβροχθίζουν όσες θερμίδες ήταν ανθρωπίνως δυνατό καθώς ήταν άγνωστο πότε θα ερχόταν το επόμενο μεγάλο γεύμα.
Πρόσφατα, ορισμένοι επιστήμονες έχουν μελετήσει την «ηδονική» σίτιση -την κατανάλωση τροφής πλούσιας σε θερμίδες που τείνει να ξεπεράσει τις αυστηρές ενεργειακές μας ανάγκες. Η ηδονική σίτιση θεωρείται ότι αντικατοπτρίζει την προσαρμογή του ανθρώπου στα αρχαία περιβάλλοντα όπου οι λιμοί ήταν συχνοί. Αντιλαμβάνοντας τις πλούσιες σε θερμίδες τροφών ως ιδιαίτερα νόστιμες και ευχάριστες, η προσκόλλησή τους κάθε φορά που θα ήταν διαθέσιμες πρόσφερε κρίσιμο πλεονέκτημα στην επιβίωση με αποθήκευση επιπλέον ενέργειας. Ακολουθώντας αυτό το ένστικτο τώρα, σε μια εποχή αφθονίας, μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία.
Τα πειράματα τα τελευταία χρόνια υποδηλώνουν ότι η καλωδίωσή μας για ηδονική τροφοδοσία περιλαμβάνει τη νοκισεπτίνη (nociceptin), μια μικρή πρωτεΐνη που λειτουργεί ως σηματοδοτικό μόριο στο νευρικό σύστημα των θηλαστικών.
Ο εντοπισμός αυτού του κυκλώματος είναι σε μεγάλο βαθμό αυτό που επέτυχε η νέα μελέτη. Υπάρχουν πολλά κυκλώματα που χρησιμοποιούν την νοκισεπτίνη στον εγκέφαλο, αλλά οι ερευνητές παρατήρησαν ότι ένα από αυτά έγινε ενεργό όταν τα ποντίκια είχαν την ευκαιρία να ξεφλουδίσουν μια τροφή πλούσια σε θερμίδες. Το κύκλωμα προβάλλει σε διάφορα μέρη του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι γνωστό ότι ρυθμίζουν την πρόσληψη της τροφής Αρχίζει σε μια περιοχή επεξεργασίας των συναισθημάτων του εγκεφάλου που ονομάζεται κεντρική αμυγδαλή.
Οι ερευνητές διέγραψαν περίπου το ήμισυ των νευρώνων που σχηματίστηκαν με τη νοκισεπτίνη και το αποτέλεσμα ήταν τα ποντίκια και διατηρήσουν το βάρος τους όταν είχαν πρόσβαση σε νόστιμο φαγητό. Από την άλλη μεριά δεν επηρεάστηκε η πρόσληψη της συνήθους τροφής τους.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neuron.
