Ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ ανακάλυψαν έναν μοριακό μηχανισμό με τον οποίο η υπερβολική διατροφική πρωτεΐνη θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης. Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο Nature Metabolism.
Η μελέτη, η οποία συνδύασε μικρές δοκιμές σε ανθρώπους με πειράματα σε ποντίκια και κύτταρα σε ένα τρυβλίο Petri, έδειξε ότι η κατανάλωση πάνω από 22% των διατροφικών θερμίδων από πρωτεΐνη μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη ενεργοποίηση των κυττάρων του ανοσοποιητικού που παίζουν ρόλο στον σχηματισμό αθηρωματικής πλάκας, οδηγώντας αυτή την κατάσταση.
«Η μελέτη μας δείχνει ότι η αύξηση της πρόσληψης πρωτεΐνης για την επιδίωξη καλύτερης μεταβολικής υγείας δεν είναι πανάκεια. Μπορεί να κάνετε πραγματική ζημιά στις αρτηρίες σας», δήλωσε ο ανώτερος συγγραφέας Babak Razani, καθηγητής Καρδιολογίας στο Pitt.
Σύμφωνα με μια έρευνα για τη μέση αμερικανική διατροφή την τελευταία δεκαετία, οι Αμερικανοί καταναλώνουν γενικά πολλή πρωτεΐνη, κυρίως από ζωικές πηγές. Επιπλέον, σχεδόν το ένα τέταρτο του πληθυσμού λαμβάνει πάνω από το 22% όλων των ημερήσιων θερμίδων από πρωτεΐνη.
Αυτή η τάση πιθανότατα καθοδηγείται από τη δημοφιλή ιδέα ότι η διατροφική πρωτεΐνη είναι απαραίτητη για την υγιή ζωή, λέει ο Razani. Αλλά ο ίδιος και άλλες ερευνητικές ομάδες έχουν δείξει ότι η υπερβολική εξάρτηση από την πρωτεΐνη μπορεί να μην είναι τόσο καλό για τη μακροπρόθεσμη υγεία.
Μετά την έρευνά τους του 2020, στην οποία το εργαστήριο του Razani έδειξε για πρώτη φορά ότι η υπερβολική διατροφική πρωτεΐνη αυξάνει τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης στα ποντίκια, η επόμενη μελέτη σε συνεργασία με την Bettina Mittendorfer, Ph.D., ειδικό στο μεταβολισμό στο Πανεπιστήμιο του Μιζούρι, εμβάθυνε στο δυνητικό μηχανισμό στο ανθρώπινο σώμα.
Με βάση τα αρχικά πειράματα σε υγιή άτομα για τον προσδιορισμό του χρονοδιαγράμματος της ενεργοποίησης των ανοσοκυττάρων μετά την κατανάλωση γευμάτων εμπλουτισμένων με πρωτεΐνες, οι ερευνητές προσομοίωσαν παρόμοιες καταστάσεις σε ποντίκια και σε ανθρώπινα μακροφάγα, κύτταρα του ανοσοποιητικού που αποδεικνύεται ότι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα σε αμινοξέα που προέρχονται από πρωτεΐνη.
Η εργασία έδειξε ότι η κατανάλωση άνω του 22% των ημερήσιων διατροφικών θερμίδων μέσω πρωτεΐνης μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τα μακροφάγα που είναι υπεύθυνα για την απομάκρυνση των κυτταρικών υπολειμμάτων, οδηγώντας στη συσσώρευση ενός «νεκροταφείου» αυτών των κυττάρων μέσα στα τοιχώματα των αγγείων και στην επιδείνωση των αθηρωματικών πλακών με την πάροδο του χρόνου.
Είναι ενδιαφέρον ότι η ανάλυση των κυκλοφορούντων αμινοξέων έδειξε ότι η λευκίνη -ένα αμινοξύ πιο συχνό σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης όπως το βόειο κρέας, τα αυγά και το γάλα- είναι κυρίως υπεύθυνη για την ανώμαλη ενεργοποίηση των μακροφάγων και τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης, υποδηλώνοντας μια πιθανή οδό για περαιτέρω έρευνα σε εξατομικευμένες τροποποίηση δίαιτας ή «διατροφή ακριβείας».
