Η επιδημία παχυσαρκίας προκλήθηκε από την πρόσληψη ζάχαρης στην παιδική ηλικία πριν από δεκαετίες;

Ζήσης Ψάλλας

Τα τρέχοντα ποσοστά παχυσαρκίας σε ενήλικες στις Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να είναι το αποτέλεσμα διατροφικών αλλαγών που έλαβαν χώρα πριν από δεκαετίες, σύμφωνα με μελέτη που δημοσίευσαν ερευνητές από το  University of Tennessee (UT), στο Knoxville.

Η κατανάλωση υπερβολικής ζάχαρης, ιδιαίτερα στα ζαχαρούχα ποτά, είναι γνωστό ότι συνεισφέρει τόσο στην παιδική παχυσαρκία όσο και στην παχυσαρκία των ενηλίκων. Πολλές μελέτες έχουν εντοπίσει τη ζάχαρη ως κύριο παράγοντα για την επιδημία της παχυσαρκίας. 

Μέχρι το 2016, σχεδόν το 40% των ενηλίκων στις ΗΠΑ – λίγο πάνω από 93 εκατομμύρια άτομα – επλήγη από την παχυσαρκία. Στο Τενεσί, το ποσοστό παχυσαρκίας των ενηλίκων τριπλασιάστηκε, από περίπου 11% το 1990 σε σχεδόν 35% το 2016. Μέχρι το 2017, ωστόσο, η παχυσαρκία στο Τενεσί είχε μειωθεί κατά 2% από το προηγούμενο έτος.

Το ερώτημα είναι αν οι δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη στην παιδική ηλικία έχουν μακροχρόνιες επιπτώσεις. Αν ναι, οι αλλαγές που βλέπουμε τώρα στα ποσοστά παχυσαρκίας των ενηλίκων μπορεί να έχουν αρχίσει πριν από δεκαετίες, όταν οι παχύσαρκοι ενήλικες ήταν ακόμη παιδιά.

Oι συγγραφείς μοντελοποίησαν την αύξηση της παχυσαρκίας των ενηλίκων των ΗΠΑ από τη δεκαετία του 1990 ως αποτέλεσμα της αυξημένης κατανάλωσης ζάχαρης που μετράται μεταξύ των παιδιών στη δεκαετία του 1970 και του 1980.

Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι διατροφικές συνήθειες που έχουν μάθει τα παιδιά πριν από 30 ή 40 χρόνια θα μπορούσαν να εξηγήσουν την κρίση της παχυσαρκίας των ενηλίκων που εμφανίστηκε χρόνια αργότερα.

Ένα μεγάλο μέρος της αύξησης της ζάχαρης πριν από το 2000 ήταν από το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής περιεκτικότητας σε φρουκτόζη (HFCS), το οποίο μετά το 1970 έγινε γρήγορα το κύριο γλυκαντικό στα αναψυκτικά και ένα κοινό συστατικό στα επεξεργασμένα τρόφιμα. Στην αιχμή της κατανάλωσης της ζάχαρης, το 1999, κατά μέσο όροι οι Αμερικανοί κατανάλωναν περίπου 27 κιλά HFCS ετησίως και πάνω από 400 θερμίδες ημερησίως περίσσεια σακχάρων.

Η κατανάλωση ζάχαρης στις ΗΠΑ έχει μειωθεί από το 2000. “Εάν το 2016 αποδειχθεί ότι είναι η αιχμή του ποσοστού παχυσαρκίας,” είπε ο Bentley, “αυτό είναι συμπτωματικά μια γενιά μετά την αιχμή της υπερκατανάλωσης ζάχαρης”.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Economics and Human Biology.

Πηγή: U.S. obesity as delayed effect of excess sugar. Economics & Human Biology, DOI: 10.1016/j.ehb.2019.100818.