.jpg)
Του Θεόδωρου Γιάνναρου, διοικητή του νοσοκομείου «ΕΛΠΙΣ»
«Σ’ όσους γιατρούς υπάρχει φιλανθρωπία, εκεί υπάρχει και ο έρωτας για την επιστήμη», ανέφερε, πριν χιλιάδες χρόνια ο Ιπποκράτης στους μαθητευόμενους γιατρούς του…
Πόσο εύκολα, όμως, ξεχνούν οι άνθρωποι, αυτά, που απήγγειλαν στον όρκο τους προκειμένου να αποκτήσουν το «Ιπποκράτειο Αξίωμα»… το αξίωμα, εκείνο, που πέρα από σπουδές και μόρφωση, τους απονέμει το προνόμιο, να χειριστούν τον πόνο και τον φόβο όλων αυτών που προστρέχουν σε κείνους.
«Αγνή και αμόλυντη να διατηρήσω τη ζωή και την επιστήμη μου» απαγγέλουν οι υποψήφιοι γιατροί σε λαμπρές τελετές με τα μέλη των οικογενειών τους να παρακολουθούν γεμάτα συγκίνηση και υπερηφάνεια…
Κάποιοι, όμως, στην πορεία της ζωής τους ξεφεύγουν από την ατραπό του «Ιπποκράτειου Όρκου», ενώ, κάποιοι άλλοι, τον κρατούν μέσα τους, πορευόμενοι, μέσω αυτού, τον δρόμο της προσφοράς και της αλληλεγγύης…
Οι άνθρωποι ξεχνούν πολύ εύκολα… ακόμα και εκείνα που θεωρούνται οι φάροι στο μακρύ δρόμο μιας ιατρικής καριέρας. Κάποιοι ξεχνούν και παραστρατούν, ενώ οι άλλοι, οι πολλοί, που μέσα τους καίει η φλόγα της προσφοράς και της συμπόνιας, βλέπουν αυτά που συμβαίνουν, σιωπώντας και, απλά, προσπερνώντας… Όμως, δεν είναι ένδειξη υγείας το να είσαι καλά προσαρμοσμένος σε μια εμφανώς άρρωστη κοινωνία σε ένα άρρωστο σύστημα…
Με την πολυπλοκότητα, τη ρευστότητα και τις εκπλήξεις που συχνά χαρακτηρίζουν τις μέρες μας αλλά και εμάς τους ίδιους πολλές φορές, η εποχή μας δικαιολογημένα θα ονομαζόταν εποχή των μεγάλων μετασχηματισμών και ανακατατάξεων. Τίποτα δεν είναι όπως το ξέραμε, τίποτα γύρω μας δεν είναι όπως ίσως θα περιμέναμε να το βρούμε μέσα από τις γνωστές σε μας φυσιολογικές εξελίξεις.
Έχουμε μπει στη εποχή των μεγάλων ανακατατάξεων στη χώρα μας. Η κοινωνία, τα συστήματα, οι αντιλήψεις, οι τάσεις αναθεωρούνται, δοκιμάζονται, αναπροσδιορίζονται και μετασχηματίζονται μπροστά στα μάτια μας! Και στο κέντρο όλου αυτού του θορύβου των αλλαγών βρίσκεται ο σύγχρονος άνθρωπος. Άλλοι θα τον δουν σαν μια μεγάλη ευκαιρία και θα τον χρησιμοποιήσουν και θα τον εκμεταλλευτούν ίσως, και στο άλλο άκρο… ίσως…
Κάποιοι θα τον αντιμετωπίσουν σαν ένα μεγάλο εμπόδιο όταν πρόκειται για ανθρώπους που σκέφτονται, που προβληματίζονται και που κάπως πιο δύσκολα χειραγωγούνται. Όπου και αν τον τοποθετήσουμε, στη βάση ή στην κορυφή της πυραμίδας, ο άνθρωπος είναι το ζωντανό κύτταρο προς το οποίο και από το οποίο κατευθύνονται και εκπορεύονται τα γεγονότα, οι εξελίξεις, οι μετασχηματισμοί της ιστορίας της χώρας μας.
Μιλάμε για τον άνθρωπο που θα ανοίξει την πόρτα για να μπει στο ιατρείο. Μιλάμε για τον άνθρωπο που θα διανύσει την απόσταση από την πόρτα μέχρι το γραφείο του γιατρού, τον ασθενή… πολλές φορές τον πελάτη. Είναι ο άνθρωπος που με αργό, διερευνητικό, ή φοβισμένο και εξεταστικό, ίσως, καχύποπτο βλέμμα προσεγγίζει το ιατρείο. Κάτι υπάρχει εκεί μέσα που το χρειάζεται. Ο γιατρός πρέπει και να θέλει και να μπορεί να του το προσφέρει. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνά, πως τις επιτυχίες και τα επιτεύγματα του τα βλέπει ο ήλιος, ενώ, τα λάθη και τις παραλείψεις του, συνήθως, τα σκεπάζει η γη…
Ο άνθρωπος αποτελεί το μεγαλύτερο κεφάλαιο του ιατρικού λειτουργήματος που οι γιατροί καλούνται να διαχειριστούν σωστά, υπεύθυνα και με σύνεση ώστε να πετύχουν… Ο άνθρωπος είναι το μεγαλύτερο και βασικότερο κεφάλαιο, και, σίγουρα, όχι τα χρήματα που τυχόν διατίθενται και επενδύονται, για να λειτουργήσει ένα ιατρείο και να ασκηθεί το ιατρικό λειτούργημα. Σίγουρα, ούτε ο μεγάλος ή ο μικρός μισθός, που δίδεται στους γιατρούς, παίζει κάποιο ιδιαίτερο ρόλο σ’ αυτό…
Οι διαπροσωπικές-διανθρώπινες σχέσεις πρέπει να είναι το στημόνι και το υφάδι, προκειμένου οι Έλληνες γιατροί να πλέξουν και να διανθίσουν το ιατρικό λειτούργημα. Από τις ειλικρινείς σχέσεις, τις διαπροσωπικές, είναι απαραίτητο να περνά υποχρεωτικά η επιτυχία, η ποιότητα των ιατρικών υπηρεσιών και τέλος η καταξίωση στον ιατρικό χώρο, που επιβραβεύεται ουσιαστικά από το σύνολο των ασθενών. Ο γιατρός δεν πρέπει να βλέπει τον ασθενή σαν ένα κακόμοιρο και αδύναμο πλάσμα που μπαίνει φοβισμένα στο ιατρείο του λυτρωτή, για να τον απαλλάξει, με τις θαυματουργές του δυνάμεις από την ασθένειά του.
Πρέπει να υποδέχεται στο ιατρείο του τον ασθενή ως ίσος προς ίσο και να τον βλέπει σαν δικό του άνθρωπο. Με μία τέτοια προσέγγιση θα κέρδιζε γρήγορα την εμπιστοσύνη και την εκτίμηση του. Η συνεργασία του γιατρού με τον ασθενή δεν ξεκινά και δεν τελειώνει με τη λήψη ενός καλού ιατρικού ιστορικού και μιας καλής διάγνωσης. Πρέπει να επεκτείνεται και στο προσωπικό, κοινωνικό και οικονομικό γίγνεσθαι του ασθενούς. Ο γιατρός οφείλει να προτρέψει, με τον τρόπο του, τον ασθενή να ανοίξει την καρδιά του και να περιγράψει, αν θέλει, βέβαια, όχι μόνο το πρόβλημα υγείας του, αλλά και γενικά τα «άλλα» προβλήματα, που τις περισσότερες φορές έχουν απόλυτη ταύτιση με την κατάσταση της υγείας του.
Σίγουρα δε, δεν έχει το δικαίωμα να τον χρησιμοποιήσει ως όχημα για τη χρηματοδότηση της ματαιοδοξίας του, εκμεταλλευόμενος είτε την άγνοια, είτε την εξάρτηση του από αυτόν, και τον φόβο του για μία πιθανή αρνητική εξέλιξη της ασθένειάς του…
Όταν ο ιατρός προσεγγίζει και αφουγκράζεται τον ασθενή, ως μια ενιαία ψυχοσωματική οντότητα, τότε, είναι σίγουρο πως η διάγνωση και η θεραπεία της ασθένειάς του θα είναι πετυχημένη και ο ασθενής θα αποχωρήσει από τον γιατρό δυνατός και αναγεννημένος, νιώθοντας βαθιά μέσα του, την έναρξη της θεραπείας του χωρίς, καν, ακόμη να έχει αρχίσει τη φαρμακευτική του αγωγή.
Ο γιατρός παύει να είναι γιατρός, όταν η συμπεριφορά του στοχεύει στο δικό του συμφέρον και όχι του ασθενούς… Το πορτοφόλι του ασθενούς, αν ληφθεί υπ’ όψη, από τον γιατρό, παρατείνει πάντα την ασθένεια… δυστυχώς…!!!
Σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε, πλέον να παρατηρούμε τα τεκταινόμενα αμέτοχοι, διότι… ο σιωπών συναινεί!
Ένας δειλός είναι ανίκανος να δείξει κατανόηση και συμπόνια για τον συνάνθρωπο που έχει ανάγκη. Αυτό είναι προνόμιο μόνο των γενναίων. Τους δειλούς, όμως, δεν τους έχουμε ανάγκη… Η αλήθεια, φίλοι μου, είναι αδιαμφισβήτητη. Η κακεντρέχεια μπορεί να της επιτίθεται, η άγνοια μπορεί να την ειρωνεύεται, αλλά στο τέλος θα είναι εκεί… αγέρωχη –δίπλα μας!
