Ζήσης Ψάλλας
Όσο μεγαλώνουμε, τόσο πιο αδύναμοι γίνονται οι μυς μας. Ωστόσο, οι ερευνητικές προσπάθειες για τις βιολογικές διεργασίες και τους βιοδείκτες που καθορίζουν τη γήρανση των μυών δεν έχουν ακόμη προσδιορίσει τις υποκείμενες αιτίες.
Τώρα, μια ομάδα επιστημόνων από το εργαστήριο του Βέλγου βιολόγου Johan Auwerx της Σχολής Επιστημών Ζωής του Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne, εξέτασε το ζήτημα με διαφορετική οπτική γωνία: τις ομοιότητες μεταξύ της γήρανσης των μυών και των εκφυλιστικών μυϊκών παθήσεων. Έτσι ανακαλύφθηκαν συσσωματώματα πρωτεϊνών που εναποτίθενται στους σκελετικούς μύες κατά τη διάρκεια της φυσικής γήρανσης. Το μπλοκάρισμα αυτής της διαδικασίας μπορεί να αποτρέψει τα επιβλαβή χαρακτηριστικά της γήρανσης των μυών. Η μελέτη δημοσιεύεται στο Cell Reports.
Οι επιστήμονες εντόπισαν συσσωματώματα πρωτεϊνών που μοιάζουν με αμυλοειδή σε ηλικιωμένους μυς από διαφορετικά είδη, από σκουλήκι C. elegans μέχρι τον άνθρωπο. Επιπλέον, διαπίστωσαν ότι αυτά τα συσσωματώματα επηρεάζουν τη μιτοχονδριακή λειτουργία.
Παρόλο που οι συσσωματωμένες πρωτεΐνες έχουν προταθεί ότι συμβάλλουν στη γήρανση του εγκεφάλου, αυτή είναι η πρώτη φορά που αποδεικνύεται ότι συμβάλλουν στη γήρανση των μυών και βλάπτουν άμεσα τα μιτοχόνδρια. «Αυτά τα μη φυσιολογικά πρωτεοτοξικά συσσωματώματα θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως νέοι βιοδείκτες για τη διαδικασία γήρανσης, πέρα από τον εγκέφαλο και τους μυς», ανέφερε ο Auwerx.
Μπορεί να αναστραφεί ο σχηματισμός των συσσωματωμάτων πρωτεΐνης;
Για να απαντήσουν σε αυτό το ερώτημα, οι ερευνητές τάισαν σκουλήκια με μια βιταμίνη που ονομάζεται νικοτιναμιδική ριβοσίδη (nicotinamide riboside) και τον αντικαρκινικό παράγοντα Olaparib. Αυτά τα δύο μόρια ενισχύουν τα επίπεδα του NAD+, το οποίο είναι απαραίτητο για τη διατήρηση της μιτοχονδριακής λειτουργίας η οποία υποβαθμίζεται κατά τη γήρανση.
Στα σκουλήκια, οι δύο ενώσεις ενεργοποίησαν τα αμυντικά συστήματα των μιτοχονδρίων, ακόμη και και σε προχωρημένη ηλικία. Η ενεργοποίηση του λεγόμενου “μιτοχονδριακού συστήματος ελέγχου ποιότητας” μείωσε τα συσσωματώματα αμυλοειδών πρωτεϊνών που σχετίζονται με την ηλικία και αύξησε τη διάρκεια ζωής των σκουληκιών.
Οι επιστήμονες στη συνέχεια προχώρησαν στον ανθρώπινο μυϊκό ιστό, που ελήφθη από ηλικιωμένα άτομα και ασθενείς με μυοσίτιδα εγκλείστων σωματίων. Η ενεργοποίηση των ίδιων συστημάτων ποιοτικού ελέγχου των μιτοχονδρίων παρήγαγε παρόμοιες βελτιώσεις στην ομοιόσταση των πρωτεϊνών και των μιτοχονδρίων.
