Ζήσης Ψάλλας
Σε μια πρόσφατη μελέτη, μια ερευνητική ομάδα εντόπισε μια νέα πρωτεΐνη αντιγήρανσης, που ονομάζεται Gaf1. Διαπιστώθηκε ότι η Gaf1 ελέγχει τον μεταβολισμό των πρωτεϊνών, μια διαδικασία που έχει εμπλακεί στη γήρανση και τις ασθένειες.
Ωστόσο, οι επιστήμονες συνειδητοποιούν τώρα ότι μπορεί στην πραγματικότητα να είναι η ποσότητα συγκεκριμένων θρεπτικών ουσιών -όπως τα αμινοξέα (τα δομικά στοιχεία των πρωτεϊνών)- που συνδέονται με τη μακροζωία, παρά με την ποσότητα των θερμίδων που καταναλώνονται
. Τα κύτταρα αισθάνονται την ποσότητα των θρεπτικών ουσιών στο περιβάλλον τους μέσω συγκεκριμένων μορίων εντός των κυττάρων. Ένα από αυτά τα μόρια είναι το ένζυμο TOR το οποίο ανιχνεύει την ποσότητα των αμινοξέων που υπάρχουν στο σώμα και είναι διαθέσιμα στα κύτταρα.
Όταν τα κύτταρα μας έχουν άφθονα αμινοξέα, το ένζυμο TOR τροποποιεί το μεταβολισμό και καθοδηγεί τα κύτταρα να αναπτυχθούν δημιουργώντας πρωτεΐνες. Αλλά όταν τα αμινοξέα είναι περιορισμένα, το TOR δίνει εντολή στο σώμα να είναι σε εγρήγορση -μια κατάσταση στην οποία οι επιστήμονες αναφέρονται ως «ήπια απόκριση στο στρες».
Όσο περισσότερα “τρόφιμα” έχει το κύτταρο, τόσο πιο ενεργό είναι το ένζυμο TOR, καθοδηγώντας έτσι το κύτταρο να αναπτυχθεί και να διαιρεθεί, κάτι που απαιτεί πρωτεϊνική σύνθεση και ενεργειακή δαπάνη. Αντίθετα, όταν το TOR είναι ανενεργό (όπως συμβαίνει κατά τη διάρκεια του διατροφικού περιορισμού) σταματάει η πρωτεϊνική μετάφραση εμποδίζοντας τη λειτουργία των υπαρχόντων ριβοσωμάτων.
Η νέα μελέτη διαπίστωσε πως όταν συνδέεται με το DNA, η Gaf1 σταματά γονίδια που απαιτούνται για την πρωτεϊνική σύνθεση, όπως αυτά που είναι υπεύθυνα για την παραγωγή ριβοσωμάτων. Αυτό το κάνει ελέγχοντας ένα δίκτυο γονιδίων που είναι υπεύθυνα για την παροχή αμινοξέων, των δομικών στοιχείων των πρωτεϊνών. Που σημαίνει ότι η Gaf1 διασφαλίζει ότι το κύτταρο θα σταματήσει να χρησιμοποιεί ενέργεια για πρωτεϊνική σύνθεση, εμποδίζοντας την παροχή των συστατικών που απαιτούνται για αυτήν τη διαδικασία. Αυτό είναι προσωρινό και μπορεί να αντιστραφεί μόλις είναι διαθέσιμα τα αμινοξέα.
Αν και η μελέτη εξέτασε τη μαγιά, πρωτεΐνες παρόμοιες με τη Gaf1 υπάρχουν σε πολλά ζώα, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων και έχουν αποδειχθεί ότι ελέγχουν την ανάπτυξη και τα βλαστικά κύτταρα, αμφότερα σημαντικά στο εάν αναπτύσσουμε ασθένειες, όπως ο καρκίνος. Είναι πιθανόν αυτές οι πρωτεΐνες να έχουν την ίδια λειτουργία στους ανθρώπους με η Gaf1 στη μαγιά.
