Φίλες και φίλοι του Ηρακλείου και ολόκληρης της Κρήτης, χαίρομαι γιατί βρίσκομαι σήμερα εδώ μαζί σας. Γιατί ξεκινάμε την εκλογική μας αυτή εκστρατεία εκτός Αθηνών από εδώ, από την κοιτίδα της μεγάλης δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης, από το Ηράκλειο από την Κρήτη.
Θεωρώ μεγάλη μου τύχη και μεγάλη μου τιμή το γεγονός πως είμαι, σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση, υποψήφιος επικεφαλής των συνδυασμών του Κινήματος όχι μόνο στη γενέτειρά μου τη Θεσσαλονίκη, αλλά και εδώ στο Ηράκλειο στην Κρήτη.
Χαίρομαι πραγματικά γιατί ανοίγουμε έτσι το γνωστό ιστορικό και πολιτικό τόξο, που ενώνει την Κρήτη με τη Μακεδονία. Είναι το τόξο της μεγάλης ιστορικής διαδρομής που ακολούθησε ο πραγματικός Εθνάρχης, ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Πάντα ένιωθα πως ανήκω και εδώ, όχι μόνο λόγω ονόματος και λόγω στενών προσωπικών και συναισθηματικών σχέσεων, όχι μόνο για λόγους πολιτικούς, αλλά και για λόγους οι οποίοι είναι από ένα σημείο και μετά σχεδόν μοιραίοι. Γιατί είμαστε όλοι Έλληνες από μοίρα και θέλουμε τη μοίρα του τόπου μας να κάνουμε καλύτερη.
Φίλες και φίλοι, με τη μαζική σας συμμετοχή -μαζική για τα σημερινά δεδομένα αλλά και με αντικειμενικά κριτήρια- στη διαδικασία εκλογής του νέου Προέδρου του ΠΑΣΟΚ στις 18 του Μάρτη, στην πραγματικότητα συνάψατε για μια ακόμη φορά με το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα μια σχέση εμπιστοσύνης. Και είναι δική μας ηθική και πολιτική υποχρέωση να τιμήσουμε τη σχέση αυτή λέγοντας αλήθεια, λέγοντας τα πράγματα με το όνομά τους.
Όπως όμως συνηθίζω να λέω, η αλήθεια είναι μια σχέση. Γιατί προϋποθέτει κάποιον που είναι έτοιμος να πει την αλήθεια ασκώντας αυστηρή αυτοκριτική, αποτιμώντας με ρεαλισμό και δικαιοσύνη το παρελθόν, διατυπώνοντας την πρόταση για το μέλλον, αλλά προϋποθέτει και κάποιον άλλον έτοιμο να την ακούσει, να την αξιολογήσει, να την ασπαστεί. Και αυτός ο άλλος είναι ο ελληνικός λαός, είναι ο λαός της Κρήτης, είστε εσείς, η καρδιά της Παράταξης.
Απευθύνομαι από εδώ σε όλους τους Έλληνες και όλες τις Ελληνίδες, σε όλους τους Κρητικούς και όλες τις Κρητικές. Απευθύνομαι όμως ιδιαίτερα, ξεχωριστά στους ανθρώπους που ανήκουν στη μεγάλη πολιτική οικογένεια της δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης, σε ανθρώπους που κάποτε μας πίστεψαν κάποτε μας στήριξαν, κάποτε πίστεψαν ότι πρέπει να επενδύσουν στο δικό μας Κόμμα στο δικό μας Κίνημα, τις ελπίδες για μια καλύτερη ζωή.
Και δυστυχώς πολλούς, πάρα πολλούς από αυτούς τους πικράναμε, τους διαψεύσαμε, δεν τους εξηγήσαμε με καθαρό τρόπο εξ αρχής τι ακριβώς συμβαίνει. Και έτσι έχουμε σπρώξει πολλούς από τους φίλους, τους οπαδούς, τους ψηφοφόρους μας του 2009 σε μια θέση αμήχανη, σε μια θέση αναποφάσιστη.
Αυτή όμως η μεγάλη δεξαμενή πολιτών που ανήκει ιστορικά στην παράταξη, είναι που θα κρίνει το αποτέλεσμα των εκλογών στις 6 Μαΐου. Στο εσωτερικό της παράταξής μας μεταξύ των πολιτών που ψήφισαν ΠΑΣΟΚ κάποτε, που πίστεψαν στο ΠΑΣΟΚ, που θα ήθελαν να ξανακούσουν τον πολιτικό λόγο του ΠΑΣΟΚ και να στρατευτούν μαζί μας, κρίνεται η τύχη του τόπου στις εκλογές της μεθεπόμενης Κυριακής, στις εκλογές του Μάη.
Άρα έχει πολύ μεγάλη σημασία να ενεργοποιήσουμε αυτούς τους πολίτες, να ενεργοποιήσουμε τα αντανακλαστικά της παράταξης. Και θέλω να πιστεύω ότι οι θετικοί οιωνοί που έχουμε δει έως τώρα στη διαδικασία εκλογής της 18ης του Μαρτίου, στις συγκεντρώσεις που έχουμε διοργανώσει στα μηνύματα που έχουμε από τους υποψηφίους μας σε όλη την Ελλάδα, θα ολοκληρωθούν και όσο περνούν οι μέρες, τόσο τα πράγματα θα γίνονται πιο καθαρά γιατί η συσπείρωση της Παράταξης θα αλλάζει επίπεδα.
Τώρα αρχίζουμε!
Σήμερα, 20 του Απρίλη είναι μια μέρα συμβολική, όχι γιατί είναι η Ζωοδόχος Πηγή, που είναι ο ίδιος ο λαός μας που θα μας βοηθήσει να σηκώσουμε ξανά την Ελλάδα ψηλά, όχι γιατί πρέπει να στοχαστούμε ιστορικά τι σημαίνει η επέτειος της 21ης Απριλίου και πως θα θωρακίσουμε τη δημοκρατία μας απέναντι στον κίνδυνο του εκφασισμού της κοινωνίας, αλλά και για ένα άλλο λόγο, πρέπει να σας πω.
Γιατί σήμερα έχουμε για τελευταία μέρα δημοσκοπήσεις, έρευνες της κοινής γνώμης που αποτυπώνουν, φωτογραφίζουν μια στιγμή στη στάση της κοινωνίας, του εκλογικού σώματος. Αγωνίζονται οι ερευνητές να καταλάβουν τι συμβαίνει μέσα σε μια κοινωνία η οποία είναι θυμωμένη, οργισμένη, απογοητευμένη, επιθετική, αλλά εν τέλει αμήχανη.
Είναι πολλοί αυτοί που αρνούνται να απαντήσουν και είναι πάρα πολλοί αυτοί που δηλώνουν ότι θα αποφασίσουν τελευταία εβδομάδα, τελευταία στιγμή. Θέλουν να ασκήσουν την πίεσή τους. Θέλουν με τη σιωπή τους και όχι μόνο με τη φωνή τους να στείλουν ένα ηχηρό μήνυμα και εγώ απευθύνομαι σε αυτούς. Τους κοιτάζω στα μάτια και τους λέω ότι καταλαβαίνουμε το μήνυμά τους, σεβόμαστε την άποψή τους, αυτούς θέλουμε να εκφράσουμε και να πείσουμε. Αυτούς έχει ανάγκη η παράταξη, αυτούς έχει ανάγκη η πατρίδα.
Τώρα όμως, που σταματούν οι δημοσκοπήσεις και παίρνει το λόγο ο πολίτης, ο ίδιος αυτοπροσώπως, τώρα αυτές τις 15 μέρες, από σήμερα μέχρι τις εκλογές πάλλεται η καρδιά της κοινωνίας. Μέσα στο μυαλό και στην καρδιά κάθε Έλληνα και κάθε Ελληνίδας κυοφορείται μια κρίσιμη απόφαση για το πού θα πάει η χώρα, με ποιους, σε ποια κατεύθυνση, με ποια ασφάλεια;
Γιατί ο καθένας έχει ένα αγωνιώδες ερώτημα. Είμαι ασφαλής; Έχω προοπτική; Έχω ελπίδα; Έχασα αυτά που έχασα, υφίσταμαι αυτά που υφίσταμαι, πιάνουν τόπο οι θυσίες μου; Υπάρχει κάποιος που μπορεί να μου δώσει προοπτική, να μου προτείνει ένα δρόμο δύσκολο αλλά συγκεκριμένο και ασφαλή;
Και η δική μας απάντηση είναι πως ναι, εμείς προτείνουμε τον συγκεκριμένο δύσκολο, όχι εύκολο αλλά ασφαλή δρόμο που οδηγεί στην οριστική υπέρβαση της κρίσης, οδηγεί στην αυτοδύναμη Ελλάδα.
Φίλες και φίλοι, θα με έχετε ακούσει πολλές φορές τις τελευταίες μέρες από τα μέσα ενημέρωσης γιατί είχα την ευκαιρία να μιλήσω και εδώ, στα τοπικά, τα περιφερειακά μέσα ενημέρωσης της Κρήτης, να ασκώ σκληρή αυτοκριτική.
Όμως το ερώτημα παραμένει και καλώ τον κάθε έναν που μας ακούει να σκεφτεί το βαθύτερο νόημα του ερωτήματος αυτού: Πιστεύει κανείς στο βάθος της ψυχής του πως το ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση, στην αρχή μόνο του και τους τελευταίους μήνες στο πλαίσιο της κυβέρνησης Παπαδήμου, πήρε σκληρά μέτρα παρότι θα μπορούσε να αποφύγει τα σκληρά μέτρα;
Πιστεύει κανείς ότι πήραμε σκληρά μέτρα για να βλάψουμε την πατρίδα; Για να αδικήσουμε τον Έλληνα; Για να αυξήσουμε την ανεργία; Για να οδηγήσουμε επιχειρήσεις στο κλείσιμο; Για να στερήσουμε την ελπίδα από τα παιδιά της πατρίδας μας; Αλίμονο. Θα ήταν τρομερά προσβλητικό αλλά και χωρίς καμιά λογική να υιοθετήσει κανείς την άποψη ότι πήραμε τέτοια μέτρα επειδή το θέλαμε και παρότι θα μπορούσαμε να τα έχουμε αποφύγει.
Πήραμε τα σκληρά μέτρα για να αποφύγουμε τα χειρότερα. Πικράναμε το λαό γιατί έπρεπε να προστατέψουμε το έθνος και την προοπτική του. Για να δώσουμε ξανά τη δυνατότητα να αποκαταστήσουμε αδικίες και να ξανακατακτήσουμε το χαμένο έδαφος.
Γιατί έπρεπε και πρέπει να δώσουμε στην Ελλάδα, στην πατρίδα μας τη δυνατότητα να ξανανιώσει και να ξαναείναι πραγματικά ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ευρωζώνης. Μέσα σε έναν κόσμο που παραπαίει, μέσα σε μια Ευρώπη που δοκιμάζεται.
Και τώρα πρέπει να συνεχίσουμε την προσπάθεια αυτή, όχι για να ξεπεράσουμε τη δική μας τοπική κρίση. Και γι΄ αυτό βεβαίως, αλλά και για να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε, από την καλύτερη δυνατή θέση, από θέση ισχύος και ασφάλειας, την πολύ ευρύτερη και βαθύτερη πανευρωπαϊκή κρίση.
Φίλες και φίλοι είναι όμως πρόκληση ηθική και πολιτική πίσω από τον δικό μας ειλικρινή και αυθεντικό λόγο, τον αυτοκριτικό λόγο να κρύβεται η ανευθυνότητα και η σιωπή της Νέας Δημοκρατίας και του κ. Σαμαρά για το τι έγινε μέχρι το 2009, για τα συντρίμμια που μας παρέδωσε το 2009.
Και ναι, εμείς είχαμε αρρυθμίες, καθυστερήσεις, ασάφειες στην πολιτική μας. Δεν πήραμε όλα τα μέτρα αμέσως και αποτελεσματικά. Ναι, ειπώθηκαν και λάθος λόγια. Ναι θα μπορούσαν να έχουν γίνει όλα γρηγορότερα, καλύτερα, αποτελεσματικότερα όμως τι σημαίνει αυτό; Ότι η ευθύνη βαραίνει το συνεργείο διάσωσης που έπρεπε να αντιμετωπίσει μια πρωτοφανή κατάσταση κρίσης και δεν έχει την ευθύνη εκείνος που οδήγησε στην κατεδάφιση του οικοδομήματος;
Ακούστε φίλες και φίλοι. Ναι, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ένα άλλο ΠΑΣΟΚ, ένα μικρότερο ΠΑΣΟΚ. Όμως αυτό είναι το κίνητρό μας, αυτό είναι που μας κάνει να αγωνιστούμε με νύχια και με δόντια και κυρίως με επιχειρήματα για να ξανακάνουμε τη μεγάλη δημοκρατική, προοδευτική παράταξη και δημοσκοπικά και εκλογικά μεγάλη.
Και ας το πούμε καθαρά. Αναλαμβάνουμε ευθύνες, έχουμε ευθύνες αλλά αναλαμβάνουμε ευθύνες μεγαλύτερες από αυτές που μας αναλογούν. Και αν θέλετε αυτό ήταν το κορυφαίο ιστορικό λάθος, ότι αποδεχτήκαμε εμείς να διαχειριστούμε μόνοι μας μια τεράστια ιστορική κρίση και τελικά να σηκώσουμε την πλάτη μας βάρη 10ετιών, βάρη που ξεκινούν από τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους, από τον εμφύλιο πόλεμο και βεβαίως από την αρχή της μεταπολίτευσης, από το 1974 μέχρι σήμερα.
Η δημοκρατική παράταξη όμως δεν ντρέπεται να πει το όνομά της, δεν ντρέπεται να σηκώσει τις σημαίες της. Ναι είμαστε ΠΑΣΟΚ και θα είμαστε ο νικητής των εκλογών, το πρώτο κόμμα. Είμαστε υπερήφανοι γιατί τα σημαντικότερα και θετικότερα πράγματα που έγιναν στον τόπο αυτό, οι μεγάλες ιστορικές κατακτήσεις δημοκρατικές, οικονομικές, κοινωνικές, η ίδια η ελληνική μεσαία τάξη, που είναι η ραχοκοκαλιά της κοινωνίας μας, είναι δημιούργημα και επίτευγμα της μεγάλης δημοκρατικής παράταξης, του Ελευθερίου Βενιζέλου, του Νικολάου Πλαστήρα, του Παπαναστασίου, του Γεωργίου Παπανδρέου, του Ανδρέα Παπανδρέου που κάλυψε το τεράστιο ιστορικό κενό δεκαετιών με τη σαρωτική νίκη του 1981.
Το σύνθημα “Aλλαγή” είναι τώρα αχνό και οι μη προνομιούχοι του 2012 είναι τελείως διαφορετικοί από τους μη προνομιούχους του 1974 ή του 1981. Τώρα μη προνομιούχοι θεωρούν ότι είναι όλοι οι Έλληνες. Θα ήταν όμως πολύ χειρότερο για όλους τους Έλληνες και για την πατρίδα, εάν εμείς δεν είχαμε μπει στο καμίνι και δεν είχαμε αναλάβει την ευθύνη για τη διαχείριση της κρίσης.
Μου θύμισε χθες ο Δήμαρχος της Νέας Σμύρνης ότι από ‘κει, από τον ίδιο χώρο που μίλησα εγώ χθες, ξεκίνησε την εκστρατεία του στην Αττική ο Ελευθέριος Βενιζέλος για τις εκλογές του 1933, μετά την μεγάλη οικονομική κρίση, το παγκόσμιο κραχ του 1929. Δεν έκανε ο ελληνικός λαός τότε μια σωστή και διορατική επιλογή και η χώρα έζησε την τραγική εμπειρία της δεκαετίας του ’30, έζησε τη δικτατορία Μεταξά, οδηγηθήκαμε μετά στον πόλεμο, στον εμφύλιο πόλεμο, στην ταραγμένη δεκαετία του ’50, στη πολυδιάσπαση των πολιτικών δυνάμεων, στην αδυναμία των προοδευτικών δυνάμεων να οργανωθούν, να συνεργαστούν, να εκφραστούν, να νικήσουν, να εκφράσουν το λαό.
Γυρίζουμε σ’ αυτές τις εικόνες. Ναι, το πολιτικό σύστημα της μεταπολίτευσης έχει τεράστια ευθύνη για την οικονομική κρίση. Ναι, το αρχηγικό Κόμμα και η πρωθυπουργοκεντρική κυβέρνηση ευθύνεται για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό, γιατί λίγοι άνθρωποι κάθε φορά σε κυβερνήσεις και kόμματα έχουν τις κρίσιμες πληροφορίες και παίρνουν τις κρίσιμες αποφάσεις.
Τώρα αυτά αλλάζουν ριζικά, γιατί μόνον η δημοκρατία, η συλλογικότητα, η διαφάνεια, μπορεί να διασφαλίσει ότι και η δημοσιονομική διαχείριση και η οικονομική πολιτική, θα είναι διαφανής, αποτελεσματική, κοινωνικά ευαίσθητη, αναπτυξιακά στοχευμένη.
Όμως αλίμονο, εάν καταλογίζοντας στο πολιτικό σύστημα της μεταπολίτευσης την ευθύνη που του ανήκει, οδηγηθούμε πίσω στη δεκαετία του ’50, ή στη δεκαετία του ’30. Γιατί η πολιτική κρίση πια θα κάνει ακόμα μεγαλύτερη και βαθύτερη την οικονομική κρίση και δεν πρέπει στο όνομα του Θεού της Ελλάδας να θέσουμε σε κίνδυνο τις μεγάλες θυσίες που έκαναν και κάνουν λόγω της κρίσης οι Έλληνες πολίτες.
Δεν πρέπει να κλονίσουμε αυτό το μεγάλο κεφάλαιο που έχει δημιουργηθεί, που είναι το εφαλτήριο για να κάνουμε την οριστική υπέρβαση, για να διανύσουμε το τελευταίο μέρος του δρόμου, καθώς ήδη έχουμε διανύσει με κόπους και βάσανα, με θυσίες και αδικίες το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής για να βγούμε από την κρίση.
Άρα λοιπόν, στις 6 Μαΐου κρίνονται πολύ περισσότερα απ’ ότι συνήθως σε εκλογές. Δεν κρίνεται η σύνθεση της Βουλής. Δεν κρίνεται η φυσιογνωμία της κυβέρνησης. Δεν κρίνεται το όνομα του νέου Πρωθυπουργού. Σας διαβεβαιώ. Όλα αυτά είναι πολύ μικρά, πολύ λίγα, ξεπερασμένα και ταπεινά, μπροστά σ’ αυτό που κρίνεται.
Κρίνεται η ύπαρξη του τόπου. Κρίνεται το αν η Ελλάδα θα είναι όρθια μέσα στην Ευρώπη, μέσα στο ευρώ. Δεν πάμε λοιπόν σε μια διαδικασία που κακώς ορισμένοι την εκλαμβάνουν ως μια διαδικασία ευρωεκλογών, ή ως μια μεγάλη επίσημη δημοσκόπηση με κάλπη. Όχι. Δεν πάμε να ρίξουμε μια ψήφο πίεσης, μια ψήφο διαμαρτυρίας, με τη σιγουριά ότι κάποιοι θα σηκώσουν το βάρος της διακυβέρνησης ούτως ή άλλως.
Με τη σιγουριά, ότι υπάρχει κυβέρνηση, υπάρχει πλειοψηφία, υπάρχει πρωθυπουργός. Ποιος άραγε; Προς ποια κατεύθυνση; Με ποια πολιτική; Με ποιο σθένος; Με ποια νομιμοποίηση;
Όχι. Όλα κρίνονται στις 6 του Μάη. Στο ψηφοδέλτιο που θα βάλει στην κάλπη ο κάθε Έλληνας κρύβεται πραγματικά το μέλλον του τόπου. Ίσως έχει δημιουργηθεί και μια επικίνδυνη παρερμηνεία και παρεξήγηση απ’ αυτούς που κάνουν συμβατικές αναλύσεις των δημοσκοπήσεων, που βλέπουν ότι, το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία είναι δυο κόμματα καταδικασμένα να συνεργαστούν, θα σηκώσουν το βάρος της κυβερνητικής διαχείρισης την επομένη των εκλογών, είναι δεδομένο το μνημόνιο, δεδομένη η δανειακή σύμβαση, πετύχαμε την δραστική μείωση του δημοσίου χρέους.
Δεν φαίνεται οι Ευρωπαίοι εταίροι μας να θέλουν να μας διώξουν από το ευρώ γιατί αυτό τώρα κοστίζει πολύ, λένε οι υπολογισμοί που κάνουν κάποιοι. Άρα μπορούμε εκ του ασφαλούς εμείς να εκδηλώνουμε τα αισθήματά μας, τα φρονήματά μας και αν αυτό βοηθήσει και σε μια καλύτερη διαπραγμάτευση για φιλικότερη πολιτική προς τον πολίτη, εντάξει, δεν βλάπτει, κερδισμένοι και όχι χαμένοι θα είμαστε. Δεν είναι έτσι.
Ποιος είπε καταρχάς, ότι το ΠΑΣΟΚ είναι δεδομένο και πρόθυμο να μετάσχει χωρίς όρους, χωρίς προϋποθέσεις και χωρίς καθαρή λαϊκή εντολή σε οποιαδήποτε κυβέρνηση για οποιονδήποτε σκοπό; Όχι βέβαια.
Εμείς θέλουμε πράγματι να μετέχουμε στην άσκηση της κυβερνητικής εξουσίας για να ολοκληρωθεί μια πολιτική, να προστατευθεί ο τόπος, να αποκατασταθούν αδικίες, να υπάρχει ασφάλεια, αισιοδοξία, ελπίδα. Όμως δεν πρέπει να συγχέει κανείς την υπευθυνότητά μας και την απόφασή μας να παραγνωρίσουμε το προσωρινό και συγκυριακό πολιτικό κόστος – πολύ βαρύ κόστος – με αυτό που λέγεται πολιτική αφέλεια.
Ναι φίλες και φίλοι όλων των παρατάξεων, όλων των κομμάτων, το ΠΑΣΟΚ είναι πολύ υπεύθυνο, δεν είναι όμως πολιτικά αφελές. Βάλτε το καλά στο μυαλό σας αυτό.
Και επίσης ίσως κάποιοι πιστεύουν και αυτό είναι η δευτέρα πλάνη η χείρω της πρώτης, ότι το ΠΑΣΟΚ ήταν προσδεδεμένο ακόμα στο άρμα της εξουσίας. Ένα κόμμα που έχει οριστικά μολυνθεί από τον ιό του κυβερνητισμού και δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς εξουσία, χωρίς ευθύνες, χωρίς παραγοντισμούς, χωρίς κυβερνητισμό.
Όχι. Είμαστε κόμμα πολιτικής δράσης, κόμμα ιδεών, κόμμα που εκφράζει τα βαθύτερα φρονήματα της μεγάλης πλειοψηφίας του ελληνικού λαού. Και βεβαίως, έχουμε υπεύθυνη και ολοκληρωμένη πρόταση για το τι πρέπει να γίνει στις 7 Μαΐου. Και επιπλέον έχουμε πλήρη επίγνωση της κατάστασης. Μετράμε τις λέξεις μας, ξέρουμε ακριβώς τι συμβαίνει στον κόσμο, στην Ευρώπη, μέσα στην ελληνική κοινωνία, τις αντιδράσεις, την απόρριψη, την αμφισβήτηση, την δυσπιστία.
Γνωρίζουμε πολύ καλά το τι λένε οι δημοσκοπήσεις. Άρα λοιπόν αν αυτό που καταγράφεται ακόμα και σήμερα στις δημοσκοπήσεις, αποτυπωθεί στη κάλπη, τότε για να πούμε τα πράγματα καθαρά, η χώρα οδηγείται σε απόλυτο πολιτικό και οικονομικό αδιέξοδο.
Υπάρχει πρόταση; Υπάρχει διαφυγή; Ναι. Μια. Η νίκη του ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ πρώτο κόμμα στις εκλογές και ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ εντολοδόχος Πρωθυπουργός, με αποστολή να διαμορφωθεί η μεγάλη συμμαχία των δυνάμεων της υπευθυνότητας, των προοδευτικών μεταρρυθμίσεων και της κοινωνικής αλληλεγγύης.
Αυτή είναι η δική μας πρόταση. Γράφουν ορισμένοι σχολιαστές ότι, έχω παραιτηθεί από την ιδέα της πρωθυπουργίας. Πιστεύει ο κ. Σαμαράς ότι είναι ο μοναδικός υποψήφιος πρωθυπουργός και ότι το Έθνος ιστορικά του χρωστά την πρωθυπουργία.
Τα δεδομένα τα αριθμητικά, είναι τελείως διαφορετικά και πρέπει να σεβαστούμε την κοινή λογική και τους αριθμούς. Δεν τον θέλει τον κ. Σαμαρά η μεγάλη, η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων πολιτών. Αλλά ο εγκλωβισμός του κ. Σαμαρά και της Νέας Δημοκρατίας στη στρατηγική της κυβερνητικής αυτοδυναμίας της Νέας Δημοκρατίας, το γεγονός ότι δεν θέλει καμία συνεργασία και δεν αφήνει ανοιχτές τις προϋποθέσεις για καμία συνεργασία, που οδηγεί σε περίπτωση που η Νέα Δημοκρατία είναι πρώτο Κόμμα;
Οδηγεί στο απόλυτο αδιέξοδο. Και ποια είναι η άλλη πρόταση; Υπάρχει άλλη πρόταση; Υπάρχει πράγματα ένα μπλοκ των αυτοπροσδιοριζόμενων ως αντιμνημονιακών δυνάμεων για να πουν ότι εμείς είμαστε οι μνημονιακές δυνάμεις; Ποιοι μετέχουν άραγε στο μπλοκ αυτό; Οι διάφορες δυνάμεις της Αριστεράς που έχουν ριζικές διαφωνίες μεταξύ τους, άλλες φιλοευρωπαϊκές, άλλες αντιευρωπαϊκές; Και οι δυνάμεις της συντηρητικής δεξιάς; Και οι δυνάμεις της ακραίας δεξιάς;
Πόσο μεγάλο και πόσο αντιφατικό είναι το μέτωπο αυτό! Και αλήθεια ποιον Πρωθυπουργό αναδεικνύει; Ποιον Υπουργό Οικονομικών; Ας σκεφθούν οι Έλληνες πολίτες, όλοι γνωριζόμαστε στον τόπο αυτό, ποιος θα είναι ο Πρωθυπουργός που θα πάει στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής και θα διαπραγματευθεί για να φέρει τι;
Ποιος θα είναι ο Υπουργός Οικονομικών που θα πάει στο Eurogroup στις 14 Μαΐου; Ακούω πολλά για τις δυνατότητες που υπάρχουν για επαναδιαπραγμάτευση. Τώρα εγκατέλειψε την έννοια αυτή ο κ. Σαμαράς αλλά την σκυτάλη την έχουν πάρει άλλες πολιτικές δυνάμεις. Απαντώ σ’ αυτούς που έξω από το χορό πολλά τραγούδια ξέρουν, ότι εγώ την έκανα την διαπραγμάτευση και την επαναδιαπραγμάτευση. Από τον Ιούνιο του 2011 και μετά. Και έτσι οδηγηθήκαμε στο νέο πρόγραμμα.
Στο PSI, στη μείωση του δημοσίου χρέους, στη μείωση των ετήσιων τόκων. Στο γεγονός ότι τώρα οι Έλληνες αναπνέουν δημοσιονομικά και αποκτούν την ελπίδα και την προοπτική της οριστικής εξόδου από την κρίση. Πού ήταν ο κ. Σαμαράς; Ήταν κρυμμένος από πίσω από μένα και μου είχε δώσει – το λέω και σήμερα – ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή ως Αντιπρόεδρο και Υπουργό Οικονομικών να κάνω την διαπραγμάτευση με τους εταίρους για να φέρουμε το συγκεκριμένο αποτέλεσμα.
Ποιος μπορεί λοιπόν να εγγυηθεί το αύριο του Έλληνα πολίτη; Ποιος μπορεί να σεβαστεί και να δώσει νόημα στις θυσίες του; Μέσα σε μια πανευρωπαϊκή κρίση και με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εγκατεστημένο όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά μέσα στην καρδιά της Ευρωζώνης, στις Βρυξέλλες. Γιατί μ’ άλλα λόγια να μας ψηφίσει ο ψηφοφόρος στις 6 του Μάη; Γιατί να διαλέξει εμάς και όχι τον κ. Σαμαρά, ή αυτόν που του υπόσχονται ξαφνικά έναν εύκολο παράδεισο;
Μήπως δεν υπάρχει κανένα περιθώριο άσκησης πολιτικής και ότι έχουμε ένα μνημόνιο που μας δεσμεύει και η μόνη μας επιλογή είναι το χρώμα του εξωφύλλου, αν θα είναι πράσινο ή γαλάζιο;
Έχω φίλες και φίλοι πει πολλές φορές ότι όσοι το πιστεύουν αυτό, στην πραγματικότητα υποτιμούν τις δυνάμεις και τις δυνατότητες που έχει η πατρίδα μας.
Αυτό το λένε όσοι δεν έχουν να προτείνουν συγκεκριμένες πολιτικές και δεν θέλουν ν’ αναλάβουν την ευθύνη ενός ολοκληρωμένου εθνικού σχεδίου ανασυγκρότησης.
Όχι το μνημόνιο είναι κάτι πολύ στενό, πολύ μικρό, σε σχέση με το ολοκληρωμένο σχέδιο που χρειάζεται για να φθάσουμε στην αυτοδύναμη Ελλάδα.
Δεν μας λέει το μνημόνιο πώς θα ασκήσουμε την εξωτερική μας πολιτική. Πώς θα διαμορφωθούν οι καταστάσεις σε σχέση με τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό. Τι θα γίνει στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Πώς θ’ αξιοποιήσουμε τον ορυκτό μας πλούτο. Πώς θα οριοθετήσουμε την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ. Δεν μας λέει το μνημόνιο ποιο θα είναι το εθνικό παραγωγικό μοντέλο. Δεν μας λέει το μνημόνιο, ποια θα είναι η περιφερειακή αναπτυξιακή ταυτότητα της Κρήτης και κάθε ελληνικής περιφέρειας.
Δεν μας λέει το μνημόνιο αυτό που έπρεπε να το έχουμε κάνει δεκαετίες τώρα, πώς θα γίνει το κράτος μας μικρότερο, εξυπνότερο, φιλικότερο για τον πολίτη, φιλοαναπτυξιακό, ένα διαφορετικό κράτος πραγματικής πρόνοιας και πραγματικής δικαιοσύνης.
Εμείς έχουμε εξηγήσει όλες τις προηγούμενες μέρες, πόσο μεγάλη είναι η απόσταση που χωρίζει το μνημόνιο από το ολοκληρωμένο Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης.
Παρουσίασα, μόνο την εβδομάδα αυτή, τις ολοκληρωμένες και δεσμευτικές προτάσεις του ΠΑΣΟΚ για την κοινωνική πολιτική, για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων, για την καθολική υγειονομική κάλυψη του πληθυσμού, ανεξαρτήτως προϋποθέσεων. Αυτό αφορά κυρίως τους ανέργους και τα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα.
Παρουσίασα την ολοκληρωμένη πρότασή μας για το Εθνικό Δίκτυο Κοινωνικής Προστασίας, που είναι το πρώτο βήμα για το ελάχιστο επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης. Τις νέες προτάσεις για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Για τον ακατάσχετο τραπεζικό λογαριασμό κάθε πολίτη στα 1500 ευρώ και κάθε ζευγαριού στα 2000 ευρώ. Για την υπαγωγή των επαγγελματιών που λειτουργούν με ατομική επιχείρηση στο νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, αν οι οφειλές τους είναι 25.000 ευρώ.
Παρουσίασα το ολοκληρωμένο σχέδιο για την φιλική μεταχείριση των δανειοληπτών του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. Αυτό είναι χρήσιμο για όλους τους υπαλλήλους του Δημοσίου και των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, αλλά και των εμπορικών Τραπεζών στο πλαίσιο που έχουμε συμφωνήσει με την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών δεσμευτικά, γιατί τώρα οι Τράπεζες τίθενται υπό το μετοχικό και στρατηγικό έλεγχο του Δημοσίου.
Παρουσίασα τα μέτρα ρευστότητας στην αγορά, για το πώς θα πέσει χρήμα και θα τροφοδοτηθεί η ανάπτυξη. Κάναμε με δημόσιο χρέος πως αυτό που κάναμε έως τώρα με τη μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος αφορά τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις, τους ανέργους, τις επενδύσεις, τα δημόσια έργα, το ΕΣΠΑ, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, τα μεγάλα έργα της Κρήτης, το βόρειο οδικό άξονα, τις καθέτους, αμέσως μετά το νότιο άξονα, το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι, πως συνδέονται αυτά που έχουμε κάνει στο δημοσιονομικό επίπεδο με την αγορά, με τα νοικοκυριά, με τις επιχειρήσεις, με τη δουλειά, με τις παρεμβάσεις των δημοσίων έργων. Πως; Μέσα από τη ρευστότητα.
Γιατί χωρίς να μπορεί να πέσει χρήμα στην αγορά, δεν μπορεί να κινηθεί ο τροχός της πραγματικής οικονομίας. Δεν μπορεί να σταματήσει η ύφεση και να αποκτήσουμε ξανά θετικό ρυθμό ανάπτυξης. Αυτό το περιεχόμενο είχε η επιστολή που έστειλα στον κ. Μπαρόζο, που άσκησε τη δική της επιρροή στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και στην απόφαση που πήρε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το μηχανισμό κατανομής του χρηματοπιστωτικού κινδύνου, για να ξεμπλοκαριστούν τα μεγάλα έργα του ΕΣΠΑ και μεγάλα έργα του ΕΣΠΑ έχουμε και εδώ, στην Κρήτη. Και ανέφερα το βόρειο άξονα και το αεροδρόμιο στο Καστέλι, ως χαρακτηριστικά παραδείγματα, όχι περιφερειακού αλλά εθνικού επιπέδου.
Ναι, τα λεφτά που δίνουμε για τις Τράπεζες θα πάνε σταδιακά στην πραγματική οικονομία. Ναι, τώρα που σταθεροποιείται το σύστημα θα γυρίσουν οι καταθέσεις στις Τράπεζες, ώστε να κινηθεί χρήμα στην αγορά. Και πρέπει αυτό να σκεφτεί πατριωτικά κάθε Έλληνας που πήρε λεφτά από την Τράπεζα και τα έχει στο σπίτι και πρέπει να τα γυρίσει στο τραπεζικό σύστημα υπό τον έλεγχο και την εγγύηση του κράτους και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ναι, έχει σημασία το γεγονός ότι τώρα παίρνουμε λεφτά από το δάνειο για να πληρώσουμε 6,5 δις ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του κράτους σε διάφορες επιχειρήσεις. Ναι, έχει σημασία ότι τώρα μπορεί να λειτουργεί ο μηχανισμός της αυτόματης επιστροφής του ΦΠΑ, όχι μόνο για τις εξαγωγικές αλλά και για όλες τις επιχειρήσεις.
Ναι, έχει σημασία οι Τράπεζες να πάρουν από το κράτος 10 δις που του δανείζουν με έντονα γραμμάτια για να μπορέσουν να τα ρίξουν με δάνεια στην αγορά. Ναι, έχει σημασία αυτό που πρότεινα για τους νέους κανόνες του ΤΕΙΡΕΣΙΑ, δεν μπορεί, υπό συνθήκες κρίσης, ο ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ να είναι ο ίδιος και κάποιος να μπλοκάρεται να μπαίνει στη μαύρη λίστα γιατί είχε μια διαταγή πληρωμής για 1.500 ή 2.000 ευρώ.
Αυτές είναι συγκεκριμένες προτάσεις δεσμεύσεις ζυγισμένες, λέξη – λέξη, συμφωνημένες με τους εταίρους μας, άμεσα εφαρμόσιμες. Όπως κι αυτά που είπα σήμερα για την ακρίβεια, για τις τιμές, για τον «πληθωρισμό του φτωχού», για το καλάθι του μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος, για την προώθηση της ελληνικής παραγωγής, για το ηλεκτρονικό εμπόριο και την ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα επιτρέψει στο λεγόμενο «Κίνημα της Πατάτας» να γενικευτεί και να επισημοποιηθεί στην εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας, για τις μεγάλες αλυσίδες που πουλάνε στην Ελλάδα σκανδαλωδώς ακριβότερα από ότι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Αλλά ο κόσμος τα ακούει όλα αυτά επιφυλακτικά. Θέλει να βεβαιωθεί ότι αυτό που λέμε, το εννοούμε. Και ο καταλύτης είναι τα περιβόητα μέτρα του Ιουνίου. Ο φόβος ότι μπορεί τον Ιούνιο να πέσει ξανά περικοπή των μισθών και των συντάξεων, αυτό είναι μεγάλη αγωνία. Και σε αυτήν έχω απαντήσει και έχουμε απαντήσει ως ΠΑΣΟΚ με πολύ υπεύθυνο και συγκεκριμένο τρόπο, με ολοκληρωμένη πρόταση που κανείς άλλος δεν διατύπωσε και που αποφεύγει επιμελώς να σχολιάσει ο κ. Σαμαράς.
Λέμε παράταση του χρόνου προσαρμογής και το 2015 σε τρία και όχι σε δυο χρόνια για να είναι όλα πιο ήπια, πιο φιλικά για τον πολίτη. Έχουμε βρει τα χρήματα για να καλύψουμε τις ανάγκες χρηματοδότησης του τρίτου έτους. Τα έχουμε διασφαλίσει μέσα από τους χειρισμούς που κάναμε ως τώρα στο δημοσιονομικό επίπεδο.
Με την υπογραφή μας εγγυόμαστε ότι δεν πρόκειται να θιγούν χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι. Ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν οριζόντιες περικοπές μισθών και συντάξεων. Ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν νέοι φόροι.
Αντιθέτως, όσο πετυχαίνουμε τα δημοσιονομικά αποτελέσματα, τόσο θα είναι για μας εύκολο να αφαιρούμε έκτακτους φόρους, εισφορές και τέλη που μπήκαν για να καλυφθούν οι επιτακτικές ανάγκες της κρίσης.
Πώς θα λύσουμε αυτή τη δύσκολη εξίσωση; Με την επισκόπηση των δαπανών που τώρα ολοκληρώνεται, με τις διαρθρωτικές αλλαγές που οδηγούν σε ένα μικρότερο κράτος, πιο φθηνό για τον πολίτη, πιο φιλικό για τον πολίτη και όσο προχωρούμε τα διαρθρωτικά μέτρα, τόσο αποσυμφορίζουμε τη πίεση στα εισοδήματα, στους μισθούς και τις συντάξεις.
Το σχέδιό μας είναι ολοκληρωμένο, το διαπραγματευόμαστε και το προωθούμε με τη περιβόητη Τρόικα, το καταθέτουμε στη κρίση του ελληνικού λαού.
Ας αντιστρέψουμε την ερώτηση. Δεν λέω τι θα απαντήσει ο κ. Σαμαράς. Ο κ. Σαμαράς λέει τώρα, μετά από τρία χρόνια χωρίς να έχει μάθει τίποτα, «λεφτά υπάρχουν». Εμείς τουλάχιστον δεν το ξαναλέμε. Λέμε κάτι υπεύθυνο.
Ο κ. Σαμαράς διατυπώνει προτάσεις που οδηγούν στο εξής καταπληκτικό αποτέλεσμα: αντί να χρειαστούν τα επόμενα τρία χρόνια 11 δισεκατομμύρια, να χρειαστούν -όπως τα υπολογίζει αυτός- τουλάχιστον 23, εάν τα πάρουμε στα σοβαρά όσα λέει, μπορεί να χρειάζονται και 35. Αλλά παίρνω την πιο φιλική τιμή γι’ αυτόν.
Πάμε σε όσους κινούνται εκτός της λογικής της Σύμβασης. Χωρίς να λένε, θα την καταγγείλουν; Θα την σεβαστούν; Θα την βελτιώσουν; Και τους ρωτώ: Καλά, εμείς θα κάνουμε αυτά τον Ιούνιο. Αυτοί εγγυώνται ότι θα μπορούν να καταβάλουν μισθούς και συντάξεις τον Ιούνιο; Ας το πουν. Όχι αν θα περικοπούν οι μισθοί και οι συντάξεις, αλλά εάν το Δημόσιο Ταμείο θα είναι σε θέση να καταβάλει μισθούς και συντάξεις. Γιατί υπάρχει η βεβαιότητα ότι τώρα που μπήκαμε εμείς στη φωτιά και υπογράψαμε τη σύμβαση και μειώσαμε το χρέος, όλα θα πηγαίνουν ρολόι και άρα μπορεί κανείς αζημίως, στο τζάμπα να λέει και να κάνει ό,τι θέλει γιατί δεν θα μας διώξουν και από το ευρώ.
Λες και η Ευρώπη είναι ένα ορθολογικό σύστημα που κρίνει με οικονομικά κριτήρια, ενώ είναι ένα σύστημα σε κατάσταση μεγάλης αμηχανίας με 17 διαφορετικές κυβερνήσεις, 17 διαφορετικές Βουλές, 100 διαφορετικά Κόμματα, διαφορετικούς εκλογικούς κύκλους, συγκυρίες, ατυχίες και λάθη.
Δεν μπορεί η Ελλάδα να είναι εκτεθειμένη στο οτιδήποτε συμβαίνει στο πολιτικό σύστημα της Σλοβακίας, της Σλοβενίας, της Εσθονίας, της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Φιλανδίας. Πρέπει να γίνουμε κύριοι του εαυτού μας, αυτό σημαίνει αυτοδύναμη Ελλάδα. Αυτό σημαίνει εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης.
Αλλά για να μην μένουν και απορίες σας λέω ότι υπάρχει και το εξής τραγικό σενάριο. Μια Ελλάδα στο ευρώ τυπικά, με τους εταίρους να καλύπτουν τις εξωτερικές υποχρεώσεις, τα τοκοχρεολύσια για να μην έχουμε νομική χρεοκοπία αλλά να μας λένε «καλύψτε εσείς τις εσωτερικές ανάγκες με όσα μαζεύετε από τους φόρους». Και άρα πάμε ξαφνικά μέσα σε λίγες εβδομάδες, αναγκαστικά σε ισοσκελισμένο προϋπολογισμό και πρωτογενές πλεόνασμα εις βάρος των αδυνάτων, εις βάρος των μισθωτών και των συνταξιούχων.
Ας το σκεφτούν καλά αυτό. Δεν είναι απειλή, είναι γνώση του διεθνούς συσχετισμού δυνάμεων. Αυτά κρίνονται στις 6 Μαΐου. Και ότι λέει τώρα όποιος τα λέει, είναι εξοφλητέο άμα τη εμφανίσει. Μεταξύ 7 Μαΐου και 7 Ιουνίου κρινόμαστε όλοι, κρίνονται όλα για τον τόπο αυτό.
Έχει πολύ μεγάλη σημασία φίλες και φίλοι να διαμορφώσουμε και νέους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς. Να δούμε αν υπάρχει προοπτική η Ευρώπη να αλλάξει αντιλήψεις και προτεραιότητες γι΄ αυτό αποδίδουμε μεγάλη σημασία σε αυτό που συμβαίνει στη Γαλλία.
Λέγαμε με τη Φώφη Γεννηματά προηγουμένως ότι από τη Γαλλία ξεκίνησαν όλες οι μεγάλες αλλαγές. Στην πραγματικότητα ο διαφωτισμός, το σύγχρονο κράτος δικαίου, η σύγχρονη αντίληψη για τη δημοκρατία με τη Γαλλική Επανάσταση. Ο Μάης του ’68, η μεγάλη αλλαγή που σάρωσε την Ευρώπη με τις νίκες των σοσιαλιστικών κομμάτων επί Φρανσουά Μιτεράν και Ανδρέα Παπανδρέου.
Και τώρα ναι, μπορεί εκεί να υπάρχει ξανά ένα παράθυρο ευκαιρίας για άλλους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς. Αλλά για να μπορείς να παίξεις ρόλο μέσα στην Ευρώπη πρέπει να είσαι καθισμένος γύρω από το τραπέζι της Ευρώπης και όχι απλώς να σε ανέχονται ως παρία, ως πτωχό συγγενή αλλά να είσαι πραγματικά ισότιμος για να συνδιαμορφώνεις τους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς προς όφελος του Έλληνα πολίτη, προς όφελος του αγρότη στην Κρήτη, ο οποίος προσδοκά στην Κοινή Αγροτική Πολιτική.
Φίλες και φίλοι, τα πράγματα είναι πραγματικά κρίσιμα. Αυτά που λέμε δεν είναι ένας λόγος προεκλογικός συμβατικός, είναι στην πραγματικότητα μια κραυγή εθνικής αγωνίας. Και πρέπει να μετατρέψουμε τη δική μας κραυγή εθνικής αγωνίας σε ένα χέρι απλωμένο που έρχεται να βρει το χέρι του θυμωμένου Έλληνα πολίτη, που βγάζει τη δική του κραυγή αγωνίας, αλλά δεν μπορεί ακόμη να την μετατρέψει σε πολιτικό λόγο, σε εκλογική επιλογή, σε ψήφο.
Τώρα είναι η ώρα να ξανασυναντηθούμε, να ξαναφτιάξουμε το ΠΑΣΟΚ, να το επανιδρύσουμε, επανιδρύοντας τη σχέση εμπιστοσύνης με την κοινωνική βάση της παράταξης, με τον ελληνικό λαό.
Αυτή είναι η δική μας υπόθεση, η δική μας υποχρέωση. Αυτή είναι η δική μας, η δική σας αποστολή. Πάρτε την υπόθεση αυτή στα χέρια σας. Ας σαλπίσουμε ένα εγερτήριο σάλπισμα γιατί από εδώ από την Κρήτη μπορούμε να πάρουμε δύναμη, δύναμη μέσα από την παράδοση, από την ιστορία, από τη λεβεντιά του Κρητικού λαού.
Από εδώ μπορούμε να ξεκινήσουμε την πορεία για τη νίκη, για το ΠΑΣΟΚ πρώτο κόμμα, για τη μεγάλη συμμαχία των δυνάμεων της υπευθυνότητας, της αλληλεγγύης και των προοδευτικών μεταρρυθμίσεων.
Εμπρός, σηκώστε τη σημαία της ελπίδας και της αισιοδοξίας. Είμαστε υπερήφανοι, είμαστε έτοιμοι, δεν υποσχόμαστε λαγούς με πετραχήλια. Ξέρουμε τι λέμε και το λέμε με τα λόγου γνώσεως.
Εμπρός για μια Ελλάδα αυτοδύναμη, υπερήφανη, αξιοπρεπή, ασφαλή. Γεια σας και με τη νίκη!
(Ανακοινώσεις υποψηφίων βουλευτών)
Οι συνυποψήφιοί μου και εγώ, όλα τα μαχητικά ψηφοδέλτια της Κρήτης και τα τέσσερα, σας καλούμε όλοι μαζί να φωνάξουμε:
Εμπρός και με τη νίκη από την Κρήτη.
Γεια σας.
.jpg)
