Η Ολυμπιακή Φλόγα ανάβει στο Τόκιο (14.00 ΕΡΤ-1). Το φως της, όμως, θα είναι μουντό. Οι χιλιάδες αθλητές που θα παρελάσουν στην τελετή έναρξης θα χαιρετήσουν τις άδειες κερκίδες του Νέου Εθνικού Σταδίου της πρωτεύουσας της Ιαπωνίας και όχι χιλιάδες χαρούμενους θεατές που περίμεναν να ζήσουν από κοντά το σημαντικότερο αθλητικό γεγονός του πλανήτη.
Η πανδημία κάνει τους φετινούς Ολυμπιακούς Αγώνες μοναχικούς και απαισιόδοξους. Είναι ένα τεράστιο εγχείρημα το οποίο οι περισσότεροι, και κυρίως οι ίδιοι οι Ιάπωνες, δεν περιμένουν για να θαυμάσουν μεγάλους αθλητές να κάνουν ασύλληπτα ρεκόρ. Ελπίζουν απλώς αυτές οι 18 ημέρες να περάσουν γρήγορα και να μην προκαλέσουν ανεξέλεγκτη έξαρση της πανδημίας.
Οι ιστορικοί του αθλητισμού επιχειρούν να συγκρίνουν τους φετινούς αγώνες με αυτούς της Αμβέρσας το 1920, οι οποίοι έγιναν σε μια παρόμοια συγκυρία. Η ανθρωπότητα είχε αφήσει πίσω της τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά, ταυτόχρονα, βρισκόταν και στο τέλος της πανδημίας της ισπανικής γρίπης, η οποία σκότωσε εκατομμύρια. Εκείνοι οι Ολυμπιακοί θεωρήθηκαν τότε, και θεωρούνται ακόμα, ως αυτοί που βοήθησαν την ανθρωπότητα να επανέλθει και να γιατρέψει τις πληγές των προηγούμενων ετών. Το Τόκιο δεν φαίνεται διατεθειμένο να παίξει τον ίδιο ρόλο.
Ο διευθυντής της τελετής έναρξης των Αγώνων παραιτήθηκε λόγω κραυγαλέου αντισημιτισμού. Ο πρώην πρωθυπουργός της χώρας και αρχιτέκτονας του εγχειρήματος δήλωσε πως δεν θα παραστεί. Η Toyota, ο σημαντικότερος χορηγός των Ολυμπιακών του Τόκιο, ανακοίνωσε πως αποσύρεται από τη διαφημιστική καμπάνια. Οι κερκίδες των σταδίων λόγω Covid θα παραμείνουν κενές καθ’ όλη την διάρκεια των αγώνων. Οι αθλητές παραπονιούνται πως ζουν μέσα στην κατάθλιψη απομονωμένοι.
Ναι. Αυτό το ολυμπιακό ραντεβού δεν μοιάζει με τα άλλα. Όπως γράφει και η «Liberation», πρόκειται για «Αγώνες που ξενίζουν». Θα προσθέταμε πως πρόκειται για αγώνες της μελαγχολίας, της θλίψης αλλά και του φόβου. Οι πάντες φοβούνται κάτι. Από τη ραδιενέργεια της Φουκουσίμα και τη μόλυνση της ατμόσφαιρας στο Τόκιο έως τον κορωνοϊό και τη μετάλλαξη «Δέλτα». Κάποιοι επέμεναν να διοργανωθούν αυτοί οι Αγώνες εν μέσω πανδημίας και γενικευμένης ανασφάλειας. Προφανώς γιατί το διακύβευμα είναι τεράστιο. «Είναι πολλά τα λεφτά Άρη». Είναι πολλά τα λεφτά κύριοι (και κυρίες) της ΔΟΕ.
Δεν νοείται γιορτή χωρίς εορτάζοντες. Δεν νοείται γιορτή χωρίς χαρά. Δεν νοούνται Αγώνες αυτού του βεληνεκούς μόνο και μόνο για να συγκριθούν οι χρόνοι, οι επιδόσεις και τα ρεκόρ. Μπορεί να είναι η απόλυτη επιτυχία του επαγγελματισμού. Απέχει πολύ από το να είναι η απόλυτη επιτυχία του Ολυμπισμού.
Όσοι λαμβάνουν μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες τους αντιλαμβάνονται όχι μόνο ως την ευκαιρία τους να κερδίσουν ένα μετάλλιο και να δοξαστούν ή απλώς να έχουν τη χαρά της συμμετοχής αλλά και ως ένα μεγάλο πάρτι. Αυτό το πάρτι δεν θα γίνει φέτος. Η μαρτυρία παίκτη της ομάδας χόκεϊ επί χόρτου της Αργεντινής είναι χαρακτηριστική. «Περνάω το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας απομονωμένος στο δωμάτιό μου. Ξυπνάω το πρωί και παίρνω πρωινό στο δωμάτιο. Τρώω το δείπνο στο δωμάτιο. Είναι δύσκολο γιατί το χόκεϊ είναι ομαδικό παιχνίδι και είμαι με τους φίλους και συμπαίκτες μου, ενώ τώρα είμαι υποχρεωμένος να μένω μόνος στο δωμάτιο» λέει ο Εμιλιάνο Μπόσο, ο οποίος είναι αναπληρωματικός και η ομάδα τον έχει βάλει σε καραντίνα για την περίπτωση που κάποιος παίκτης αρρωστήσει.
Όποιος θυμάται τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, θυμάται τα χαμογελαστά πρόσωπα μέσα και έξω από τα γήπεδα και τη γιορτινή ατμόσφαιρα την πρωτεύουσα. Είχαμε κάνει ό,τι μπορούσαμε για να είμαστε καλοί οικοδεσπότες. Το Τόκιο του 2021 είναι εντελώς διαφορετικό. Ο Ολλανδός προπονητής της κωπηλασίας Κεν ντε Χαν λέει ότι η μοναδική διαδρομή που κάνει είναι με ταξί από το ξενοδοχείο στο κωπηλατοδρόμιο και πάλι πίσω. «Για εμάς που είμαστε Ολλανδοί και συνηθισμένοι στο περπάτημα και στο ποδήλατο είναι δύσκολο. Δεν βλέπεις τους Ολυμπιακούς Κύκλους στην πόλη. Το Τόκιο δεν γιορτάζει. Συνήθως η πόλη που διοργανώνει τους αγώνες είναι πολύ περήφανοι, βλέπεις παντού σημαίες και τα σύμβολα. Έξω από τα γήπεδα έχουν τοποθετηθεί γιγαντοοθόνες. Όταν θα θυμόμαστε αυτούς τους αγώνες 30 χρόνια μετά, θα λέμε ότι η εμπειρία δεν ήταν πλήρης».
Πλήρης δεν θα είναι η εμπειρία ούτε για τα δισεκατομμύρια φίλων του αθλητισμού που θα δουν τους αγώνες στην τηλεόραση. Το μειονέκτημα της διαφοράς ώρας κάνει την παρακολούθηση τους εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση και υποχρεώνει, κυρίως τους Ευρωπαίους τηλεθεατές, να τους δουν αποσπασματικά ή σε άγριες ώρες και να μην τους απολαύσουν με την άνεση τους. Συν τοις άλλοις, η περσινή τηλεοπτική εμπειρία με τα άδεια γήπεδα αποδείχτηκε απογοητευτική και θεωρήθηκε από όλους άψυχη. Ούτε τα μαγικά που έκαναν οι τηλεοπτικοί σταθμοί των ΗΠΑ, οι οποίοι προσέθεταν στις τηλεοπτικές μεταδόσεις των μεγάλων πρωταθλημάτων προηχογραφημένες φωνές φιλάθλων έκαναν τη διαφορά. Οι θεαματικότητες έπεσαν επειδή πολύ λιγότεροι άνθρωποι ήθελαν να δουν ένα προϊόν κονσέρβα. Το ίδιο θα συμβεί και στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Γιατί αυτή η τεράστια διοργάνωση δεν είναι μόνο οι αθλητές που αγωνίζονται. Είναι μια γιορτή όλου του πλανήτη, ο οποίος μάλλον θα προτιμούσε να αναβληθεί για άλλον έναν χρόνο.