Συνήθως κατά τις παιδικές και εφηβικές ηλικίες, ανάμεσα στις παρέες και κυρίως το σχολικό περιβάλλον, υπάρχουν αψιμαχίες, αντιπαραθέσεις και τσακωμοί. Απόλυτα φυσιολογικές καταστάσεις κατά την διάρκεια ανάπτυξης προσωπικότητας και διαμόρφωσης κοινωνικού προφίλ ενός παιδιού και αργότερα νεαρού ατόμου. Όμως υπάρχουν και οι δυστυχείς περιπτώσεις που μπορεί να γίνει το θύμα εξαιρετικά κακόβουλων παρενοχλήσεων, πολλές φορές ακραίων κιόλας, με αποτέλεσμα το παιδί / έφηβος να μην μπορεί να τις αντιμετωπίσει, αφήνοντας μελανά σημάδια στην ψυχολογία του. Ακόμη χειρότερα, με την έλευση της σύγχρονης τεχνολογίας και του Διαδικτύου σε κάθε σχεδόν συσκευή, φορητή και μη, οι εν λόγω κακόβουλες παρενοχλήσεις έχουν περάσει και στην ψηφιακή αρένα, μετατρέποντάς τη αρκετές φορές σε εφιαλτικό τοπίο. Το λεγόμενο cyberbullying όπως ονομάζεται, δηλαδή ο ψηφιακός εκφοβισμός, αποτελεί πλέον ένα σοβαρό ζήτημα.
Ένα στα τέσσερα παιδιά ηλικίας 12 έως 17 ετών έχει βιώσει cyberbullying με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Οι επιπτώσεις μπορεί να είναι σοβαρές. Τα παιδιά κλείνονται στον εαυτό τους και γίνονται μυστικοπαθή, οι σχολικές τους επιδόσεις πέφτουν και μπορεί να γίνουν επιθετικά, να εμφανίσουν συμπτώματα κατάθλιψης ή ακόμα και να είναι επιρρεπή σε αυτοτραυματισμούς.
Στην περίπτωση που ήδη τα παιδιά αντιμετωπίζουν μία τέτοια κατάσταση, υπάρχουν πολλά που μπορούν να κάνουν οι γονείς, ώστε να προσφέρουν την υποστήριξη τους την κατάλληλη στιγμή και να ξεκινήσουν μια συζήτηση σχετικά με το πρόβλημα. Όλο και περισσότεροι γονείς πρέπει να είναι ενήμεροι σχετικά με το τι είναι το cyberbullying, πώς να αναγνωρίζουν τα πρώτα του σημάδια και πώς αντιμετωπίζεται.
Αν και το Internet είναι ένα εικονικό δίκτυο, είναι αδύνατο όλες οι απειλές του να αντιμετωπιστούν μόνο με τη χρήση της τεχνολογίας των υπολογιστών / φορητών συσκευών. Κάποια πράγματα απλώς δεν μπορούν να προληφθούν ή να απαγορευτούν και το cyberbullying είναι ένα από αυτά. Όμως, το γεγονός ότι δεν μπορούμε πάντα να προστατεύουμε τα παιδιά από αυτήν την απειλή, δε σημαίνει και ότι δεν μπορούμε να τα βοηθήσουμε.
Η Lisa Wright, συνιδρυτής του Webiket.com, μιας εκπαιδευτικής πρωτοβουλίας κατά του cyberbullying, σχολιάζει σχετικά με τους τρόπους αντιμετώπισης του: «Να θυμάστε ότι η εξασφάλιση της εμπιστοσύνης και η συμμετοχή από νωρίς σε μια ανοιχτή συζήτηση είναι το πρώτο βήμα προς την αντιμετώπιση του εκφοβισμού μέσω Διαδικτύου. Θα πρέπει να ακολουθήσει μία συνεχιζόμενη προσέγγιση, όπου θα γίνει η εκτίμηση της κατάστασης και θα σχεδιαστούν οι στρατηγικές ώστε να αντιμετωπίσετε και το πρόβλημα του cyberbullying αλλά και την συναισθηματική κατάσταση του παιδιού σας».
Για αυτές τις περιπτώσεις, οι γονείς μπορούν να ακολουθήσουν τις παρακάτω συμβουλές:
1. Να είστε στο πλευρό των παιδιών, χωρίς προκαταλήψεις και χωρίς επικρίσεις, παρά μόνο με αγάπη και αποδοχή. Σε αυτό το στάδιο, τα παιδιά έχουν ανάγκη να ακούσουν πως οτιδήποτε κι αν έχει συμβεί ή έχουν κάνει, θα είστε εκεί για να τα υποστηρίξετε.
2. Μην υποβαθμίζετε το περιστατικό. Τη δεδομένη στιγμή, αυτό είναι το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή του παιδιού σας. Στη συναισθηματικά ευάλωτη κατάσταση τους, δεν θα είναι σε θέση να σκεφτούν λογικά. Έτσι, πρέπει να τους κάνετε σαφές ότι έχετε κατανοήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης και ότι ο πόνος τους είναι δικαιολογημένος.
3. Δεν είναι ακόμα ώρα για ορθολογική συζήτηση. Μην υπονοήσετε ότι το παιδί σας μπορεί να έχει προκαλέσει αυτή την κατάσταση, ακόμη κι αν αυτό είναι αλήθεια. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει εμπόδια και να οδηγήσει το παιδί σας να πιστέψει ότι δεν καταλαβαίνετε.
4. Η ουσιαστική αντίληψη των συναισθημάτων του παιδιού σας αλλά και συναίσθηση του ψυχολογικού του κόσμου είναι απαραίτητη. Είναι σημαντικό το παιδί σας να καταλαβαίνει ότι αισθάνεστε ό, τι αισθάνεται. Εξηγήστε του ότι έχετε αντιμετωπίσει παρόμοιες προκλήσεις – ίσως όχι στο Διαδίκτυο, αλλά πρόσωπο με πρόσωπο – και αυτό ήταν δύσκολο. Μην υπονοήσετε ότι υποφέρατε περισσότερο ή ότι βρήκατε τη δύναμη να το αντιμετωπίσετε μόνοι σας. Πείτε του ότι αυτό που πραγματικά επιθυμούσατε εκείνη τη στιγμή ήταν να έχετε κάποιον να σας ακούσει, να σας καταλάβει, να είναι μαζί σας.
5. Μόνο όταν έχετε κερδίσει την εμπιστοσύνη του παιδιού σας, κάτι που μπορεί να πάρει χρόνο και δεν πρέπει να γίνει βεβιασμένα, μπορείτε να αρχίσετε να μιλάτε για το περιστατικό. Μην προκαταβάλλετε τι πρόκειται να πει το παιδί σας. Αφήστε τα παιδιά να εκφραστούν ελεύθερα και να σας πουν για το περιστατικό με τα δικά τους λόγια. Είναι σημαντικό να απαλλαγούν τα ίδια από αυτό το βάρος.
Συνοψίζοντας τις συμβουλές, η Caron Mullen, MSc, Κυβερνοψυχολόγος, δήλωσε: «Το cyberbullying αποτελεί ένα σύνθετο ζήτημα που απαιτεί μια πολύπλευρη προσέγγιση. Μια στρατηγική για την υποστήριξη της συναισθηματικής κατάστασης του παιδιού είναι πολύ σημαντική. Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, υπάρχουν πρακτικές συμβουλές για να βοηθηθεί ένα παιδί ακόμη και στις χειρότερες στιγμές, με θετικό τρόπο, χωρίς την προσφυγή σε ενέργειες που μπορεί να επιδεινώσουν το πρόβλημα.
Ο μακροπρόθεσμος στόχος είναι να «χτίσει αντοχές» το παιδί, ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει τις προβληματικές κοινωνικές εμπειρίες χωρίς ψυχολογική βλάβη. Αλλά το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα για το γονέα είναι να κερδίσει την εμπιστοσύνη του παιδιού, ώστε το βάρος να μοιράζεται και να μπορούν μαζί προχωρήσουν σε δράσεις για την αντιμετώπιση μιας κατάστασης».
Σε σχέση με τα παραπάνω, ο Alexander Erofeev, Chief Marketing Officer της Kaspersky Lab, σχολίασε: «Τα λόγια, τα ειλικρινά λόγια αγάπης και συμπαράστασης, μπορούν να βοηθήσουν. Αυτό είναι το βασικό σημείο που θέλουμε να τονίσουμε στον αγώνα μας κατά του διαδικτυακού εκφοβισμού. Κι αυτό δεν είναι μόνο η δική μας γνώμη. Είναι κάτι που το συμμερίζονται πολλοί ψυχολόγοι παγκοσμίως, οι οποίοι συμμετέχουν στην εκστρατεία μας. Το cyberbullying υπάρχει όπου υπάρχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο, δηλαδή σε όλο τον πλανήτη. Έτσι, θέλουμε οι γονείς σε όλο τον κόσμο να ξέρουν πως να διαχειριστούν αυτό το πρόβλημα σωστά».
Στο πλαίσιο της εκστρατείας κατά του cyberbullying, η Kaspersky Lab έχει δημιουργήσει ένα νέο διαδραστικό portal, με την ονομασία «Words Can Save», το οποίο περιέχει πληροφορίες σχετικά με το θέμα και βοηθά τους γονείς να αναγνωρίζουν έμμεσα σημάδια εκφοβισμού στα παιδιά τους. Ο ιστότοπος wordscansave.me (http://wordscansave.me/?utm_source=pr&utm_medium=text_link&utm_campaign=wordscansave) βοηθά τους γονείς να κατανοήσουν πόσο σημαντικό είναι να βρίσκονται κοντά στα παιδιά και να τα υποστηρίζουν με τα κατάλληλα λόγια.
