Επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Τον Μάιο του 2006, η Στοκχόλμη έγινε η απίθανη πρώτη γραμμή στον αγώνα για το μέλλον της μουσικής βιομηχανίας. Η αστυνομία της πόλης πραγματοποίησε έφοδο στον ιστότοπο κοινής χρήσης αρχείων The Pirate Bay, και κατέλαβε τους servers, τερματίζοντας προσωρινά την παγκόσμια επιχείρησή του. Ενας νεαρός επιχειρηματίας της πόλης, ονόματι Daniel Ek, επρόκειτο να λανσάρει το Spotify.
Ήταν ένα σημείο καμπής, λέει ο Mattias Tengblad, ένας πρώην μουσικός που μόλις είχε αναλάβει ως εμπορικός διευθυντής στη Universal Music στη Σουηδία. «Η επιχείρηση κατέρρευσε. Είχαμε πολιτικούς που υπερασπίζονταν τους νέους για τη χρήση του The Pirate Bay και θεωρήθηκε ότι ο κλάδος είχε τελειώσει με τη σημερινή του μορφή», λέει. «Όμως, μέσα σε ελάχιστο χρόνο το Spotify είχε ένα εκατομμύριο συνδρομητές. Μέσα σε λίγα χρόνια, είχε 2 εκατομμύρια Σουηδούς χρήστες από έναν πληθυσμό 9 εκατομμυρίων».
Ενώ το Spotify ήταν κάποτε η λύση, σήμερα είναι το πρόβλημα. Τον Ιούλιο του 2022, η Αρχή Ανταγωνισμού και Αγορών του Ηνωμένου Βασιλείου (CMA) ανέφερε ότι καλλιτέχνες με 1 εκατομμύριο ροές Spotify το μήνα κέρδιζαν μόνο 15.000 δολ το χρόνο – μετά την αφαίρεση των σημαντικών δαπανών δισκογραφικής. Το σύγχρονο πρότυπο δίνει στους καλλιτέχνες ελάχιστο έλεγχο για το πώς και πότε θα κυκλοφορήσει η μουσική τους – αλλά εξακολουθεί να απαιτεί από αυτούς να κάνουν πολλές από τις προωθητικές εργασίες που απαιτούνται για να ξεχωρίσουν ανάμεσα στις 70.000 νέες κυκλοφορίες που χτυπούν το Spotify κάθε μέρα. Η τραγουδίστρια Halsey κατηγόρησε δημόσια τη δισκογραφική της ότι εμπόδισε την κυκλοφορία νέων κομματιών της. «Έχω πουλήσει πάνω από 165 εκατομμύρια δίσκους. Η δισκογραφική μου εταιρεία λέει ότι δεν μπορώ να κυκλοφορήσω αν δεν πλαστογραφήσω ένα viral κλιπάκι στο TikTok», είπε.
Ο Tengblad – ο οποίος κάποτε συμμετείχε σε ένα ημι-επιτυχημένο συγκρότημα που ονομάζεται Kosmic – ελπίζει ότι η Σουηδία μπορεί να έχει και πάλι τη λύση. Είναι συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της Corite – όπως στο «cowrite» – μια πλατφόρμα που επιτρέπει στους καλλιτέχνες να χρηματοδοτούν τις νέες εκδόσεις τους. Οι θαυμαστές παίρνουν ένα μικρό μερίδιο από τα κέρδη κάθε κομματιού. Οι καλλιτέχνες διατηρούν τον δημιουργικό έλεγχο και ένα μεγαλύτερο κομμάτι της πίτας από τις πωλήσεις και τα streams. Το Corite παίρνει μερίδιο 5%.
«Για να υπογράψεις συμβόλαιο με μια δισκογραφική, πρέπει να έχεις περίπου 1 εκατομμύριο ροές το μήνα και να είσαι ενεργός στα socials», λέει ο Tengblad. «Όμως μέχρι εκείνο το σημείο, γιατί να μη δοκιμάσει κανείς να βγάλει μετρητά μόνος του; Έχει ήδη τους fans και την πλατφόρμα – εκεί μπαίνει στο παιχνίδι η Corite».
Ο Tengblad συνίδρυσε την εταιρεία το 2019 μαζίμε τον Emil Angervall, έναν βετεράνο του κλάδου με τον οποίο είχε συνεργαστεί στενά επι 20 χρόνια. Καλλιτέχνες που έχουν μεταναστεύσει στο Corite από μεγάλες δισκογραφικές είναι ο DJ Alan Walker, ένας από τους κορυφαίους 100 καλλιτέχνες με τις περισσότερες μεταδόσεις όλων των εποχών του Spotify. Ο Walker συγκέντρωσε 25.000 δολ μέσω του Corite για να χρηματοδοτήσει το πρόσφατο single «Unity», το οποίο μεταδόθηκε περισσότερες από 4,1 εκατομμύρια φορές τον πρώτο μήνα του. Η ελπίδα είναι ότι το κομμάτι θα αντλήσει περίπου 7 εκατ. δολ. τα επόμενα πέντε χρόνια, λέει ο Tengblad, δίνοντας στους πρώτους επενδυτές μια απόδοση μεταξύ πέντε και δέκα φορές της αρχικής τους επένδυσης.
Όμως, το να βγάζεις χρήματα δεν είναι απαραίτητα το κύριο σημείο πώλησης της Corite. Οι θαυμαστές επενδύουν με μικρά ποσά: όχι περισσότερα από 10 δολ. τη φορά και κανένας επενδυτής δεν έχει χαρτοφυλάκιο άνω των 1.000 δολ τη στιγμή της σύνταξης. Πρόκειται περισσότερο για την δέσμευση. «Αν έχετε 3.000 θαυμαστές που έχουν όλοι επενδύσει 10 δολ δουλεύοντας ενεργά υπέρ σας, αυτό είναι τεράστιο», λέει ο Tengblad. «Αν ήθελε ο Alan Walker, θα μπορούσε να αφήσει έναν πλούσιο επενδυτή να χρηματοδοτήσει το σύνολο, αλλά αυτό δεν θα είχε κανένα σκοπό. Τι θα κάνει αυτός ο τύπος για να το προωθήσει»;
Αυτή η σχέση κοινότητας, επί του παρόντος, παραμελείται στη βιομηχανία, λέει ο Tengblad, του οποίου η ομάδα Universal κυκλοφόρησε στο παρελθόν τον δημιουργό playlist Digster και τη νέα πλατφόρμα καλλιτεχνών Spinnup – σε μια προσπάθεια να δημιουργήσει βάσεις θαυμαστών της κοινότητας. Το Corite δίνει τη δυνατότητα στους καλλιτέχνες να συνεργάζονται με θαυμαστές: Ο Walker συμπεριέλαβε φωνητικά απο θαυμαστές που υποβλήθηκαν μέσω της πλατφόρμας και χρησιμοποίησε το Corite για να πουλήσει NFT του βίντεό του στο YouTube, παρέχοντας στους κατόχους μερίδιο από τα μελλοντικά έσοδα. Οι καλλιτέχνες μπορούν επίσης να δώσουν στους επενδυτές έγκαιρη πρόσβαση σε νέα τραγούδια, μυστικές συναυλίες και μοναδικά εμπορεύματα.
«Το Spotify είναι μια παθητική πλατφόρμα. Δεν επιτρέπει στους καλλιτέχνες να μιλήσουν απευθείας στους θαυμαστές τους. Αντίθετα, για να προσεγγίσετε χρειάζεστε το Instagram, όπου πρέπει να δημιουργήσετε φωτογραφίες. Στο Twitter, πρέπει να πεις κάτι θετικό και αισιόδοξο. Στο TikTok, ένα βίντεο ή ένα μικρό χιουμοριστικό κομμάτι. Ποτέ δεν μπορείς να συγκεντρώσεις τη βάση των θαυμαστών σου σε ένα μέρος ή να λάβεις σχόλια για το τι αρέσει σ’ αυτούς», συμπληρώνει.
Ο Tengblad λέει ότι η στρατηγική του Spotify είναι «έλεγχος ζήτησης» – επηρεάζοντας τον ακροατή να του αρέσει η μουσική που θέλει ο γίγαντας streaming. Η έκθεση CMA έδειξε ότι η Universal, η Warner και η Sony μεταξύ τους κατείχαν είτε τα δικαιώματα ηχογράφησης η εκμετάλλευσης του 98% των 1.000 κορυφαίων σινγκλ στη Βρετανία πέρυσι, με τους καταλόγους τους να αντιστοιχούν στο 70% όλων των ροών το 2021. Η Corite ελπίζει ότι μπορεί να δώσει σε καλλιτέχνες και θαυμαστές την ευκαιρία να πουν ποιος θα παίρνει το μεγαλύτερο μερίδιο.
Πηγή: WIRED UK
