Του Βασίλη Τατσιόπουλου
Πληροφορίες
Τίτλος: Hades
Διαθέσιμο σε: PC, Switch
Δοκιμάστηκε σε: Switch
Εταιρεία Ανάπτυξης: Supergiant Games
Εκδότρια Εταιρεία: Supergiant Games
Είδος: Rogue-lite, action role-playing
Ηλικίες: 12+
Ημ/νία Κυκλοφορίας: 17 Σεπτεμβρίου 2020
Άλλη μία φορά. Ξανά απ’ την αρχή. Ο Ζαγρεύς πέθανε και πάλι, στον δρόμο προς την επιφάνεια. Πέθανε στα χέρια της Μέγαιρας, μία ανάσα πριν βγει από τα Τάρταρα, από τα βάθη του Κάτω Κόσμου στα Ηλύσια Πεδία και στις όχθες του Στύγιου ποταμού. Ο πρίγκιπας Ζαγρεύς, ο γιός του άρχοντα του Κάτω Κόσμου, του Άδη, αποφάσισε να αποδράσει από το σκοτεινό βασίλειο για να φτάσει στον Όλυμπο, μακριά από τον σκληρό πατέρα του. Ο Ζαγρεύς πέθανε, αλλά όχι για πάντα, καθώς είναι αθάνατος.
Πέθανε στα χέρια της Ερινύας, και βρέθηκε πάλι στον Κάτω Κόσμο, στο σπίτι του Άδη. Άλλη μία φορά. Από την αρχή, στη Σισύφεια αποστολή του, ο Ζαγρεύς θα αξιοποιήσει όσα έμαθε και θα ξεκινήσει εκ νέου, πιο δυνατός, πιο έτοιμος· μαζί με τον πρίγκιπα ταξιδεύει και ο παίκτης, συνοδοιπόρος στο μακάβριο αυτό ταξίδι, ξανά και ξανά, από την αρχή.
Hades, λοιπόν, ονομάζεται το νέο δημιούργημα της Supergiant Games, και αν όλα τα παραπάνω σου θυμίζουν rogulike προσεγγίσεις, καλώς στις έφεραν στον νου, αφού πρόκειται για το πρώτο εγχείρημα της εταιρείας σε αυτό το ύφος. Rogue-lite, μάλλον, καθώς το Hades δανείζεται στοιχεία από τα roguelikes, αλλά τα ανακατεύει σε ένα δικό του, μοναδικό καζάνι, για να μας δώσει ένα πρωτόγνωρο έργο, γεμάτο πειραματισμούς που όμως μοιάζουν να έχουν ήδη τελειοποιηθεί.
Αυτή είναι, εξάλλου, η Supergiant: θα έλεγε κανείς πως είναι αλάνθαστη στα εγχειρήματά της, πως δεν κάνει πίσω στην υλοποίηση των ιδεών της και ότι, εξαιτίας του ταλέντου των συντελεστών της, της έμπνευσής τους και της διάθεσής τους να σπρώξουν το μέσο των βιντεοπαιχνιδιών μπροστά, φτιάχνει πάντα αξιοσημείωτα παιχνίδια, εκτός από πολύ διασκεδαστικά.
Αν δεν έχετε παίξει τα προηγούμενα της Supergiant, να σπεύσετε να το κάνετε γιατί δεν πρέπει να χάσετε κανένα. Bastion, Transistor, Pyre, ένα κάθε τρία χρόνια, και τώρα το Hades, το πιο ενδιαφέρον και εθιστικό από τα τέσσερα.
Αν δεν παίζεις rogulikes, ήρθε η ώρα να αρχίσεις, καθώς δεν θα βρεις ιδανικότερο σημείο εισαγωγής. Αν παίζεις, καλή διασκέδαση! Θα έχεις την ευκαιρία να απολαύσεις το καλύτερο παιχνίδι του είδους εδώ και χρόνια και να δεις ιδέες που επιχειρούν να σμιλέψουν τα χαρακτηριστικά του και να δώσουν μία φρέσκια πνοή σε συνηθισμένες πια νόρμες.
Τι είναι όμως τα roguelikes; Ή μάλλον, ποια χαρακτηριστικά, συνηθισμένα για το είδος, έχει το Hades; Βασικό κομμάτι ότι, κάθε φορά που χάνεις, δεν επιστρέφεις σε checkpoints αλλά γυρίζεις από την αρχή, από την πρώτη πίστα. Επίσης, τα επίπεδα, οι αναβαθμίσεις που βρίσκεις, το loot και γενικά τα χαρακτηριστικά –σχεδόν όλα- ενός run είναι τυχαία σε κάθε προσπάθεια, άρα και διαφορετικά. Έχουμε δει πολλές φορές αυτά τα χαρακτηριστικά σε παιχνίδια. Πάντοτε, βασικό μέλημα ενός τέτοιου τίτλου είναι να μπορεί να διατηρήσει το ενδιαφέρον του παίκτη για πολλαπλά runs, ώστε να παίζει ξανά και ξανά από την αρχή –ο παράγοντας των τυχαία διαμορφωμένων στοιχείων παίζει σημαντικό ρόλο. Ωστόσο, το Hades πάει ένα βήμα παραπέρα.
Αρχικά, το ότι είναι στημένο με βάση αυτά τα χαρακτηριστικά των roguelikes εξηγείται στο πλαίσιο του σεναρίου. Οι χώροι είναι διαφορετικοί κάθε φορά, για να δυσκολεύουν τις προσπάθειες απόδρασης του Ζαγρέως. Ο Κάτω Κόσμος είναι ένα κινούμενο οικοδόμημα, που αντιστέκεται στην απόπειρα του πρωταγωνιστή να ξεφύγει και του στήνει παγίδες αλλά και τον μπερδεύει αλλάζοντας μορφή. Τόσο απλή η εξήγησή σου, Supergiant, τόσο όμως εύστοχη… Ξαφνικά, οι συνεχώς μεταβαλλόμενοι χώροι δεν μοιάζουν με ένα απλό mechanic, με τεχνική αύξησης της διάρκειας του παιχνιδιού και της αφοσίωσης του παίκτη μαζί του, αλλά με βασικό σκέλος του σεναρίου, με κομμάτι του κόσμου του Hades.
Έτσι, εξηγείται απόλυτα το γιατί ξεκινάμε από την αρχή, γιατί παίζουμε συνεχώς τις ίδιες –αλλά κάπως διαφοροποιημένες- πίστες. Εξηγούνται επαρκώς και οι αναβαθμίσεις, καθώς τις παίρνουμε μέσω των Θεών του Ολύμπου που εμφανίζονται για να μας μιλήσουν και να μας βοηθήσουν στο ταξίδι μας. Οι αναβαθμίσεις είναι κατηγοριοποιημένες με βάση τις θεότητες και εμφανίζουν χαρακτηριστικά τους -κεραυνούς αν βρούμε το upgrade του Δία ή αυξημένη ταχύτητα αν συναντήσουμε τον Ερμή, για παράδειγμα.
Οι αναβαθμίσεις προσφέρουν μεγάλο εύρος και αλλάζουν αισθητά την εμφάνιση, τις λειτουργίες αλλά και την αίσθηση των ιδιοτήτων του ήρωα. Είναι, δηλαδή, σχεδόν σίγουρο πως σε διαδοχικά runs δεν θα καταλήξετε να παίζετε με τον ίδιο τρόπο, εκτός κι αν το επιθυμείτε και το επιδιώξετε ενεργητικά, αφού πριν από κάθε δωμάτιο μιας πίστας δίνεται η επιλογή μεταξύ δύο κατηγοριών για τα upgrade (πχ στη μία πόρτα περισσότερη μέγιστη ζωή, στην άλλη κάποια αναβάθμιση της Θεάς Αθηνάς.
Ένα πολύ ευέλικτο σύστημα, χορταστικό, βαθύ και πολύ διασκεδαστικό για πολλές ώρες. Φυσικά, υπάρχουν και upgrades που παραμένουν, που έχουν μόνιμη επίδραση, ώστε να δυναμώσουμε τον χαρακτήρα μας και να καταφέρνουμε σιγά-σιγά να φτάνουμε στο τέλος πιο εύκολα.
Επιπλέον, οι αναβαθμίσεις, αν και πολύ σημαντικές για να ολοκληρώσουμε ένα run, δεν είναι η βασική πηγή διασκέδασης. Το Hades δεν είναι από εκείνα τα παιχνίδια που για να γίνουν όσο διασκεδαστικά μπορούν απαιτούν να έχουμε ξεκλειδώσει όπλα, upgrades και λοιπά εργαλεία. Στον τίτλο της Supergiant η διασκέδαση ξεκινά από το πρώτο λεπτό, καθώς το βασικό σύστημα μάχης και κίνησης στον χώρο είναι υπέροχο.
Οι μονομαχίες, ακολουθώντας το πνεύμα του σεναρίου, είναι φρενήρεις αλλά απαιτούν ακρίβεια, προσοχή, αντανακλαστικά και γνώση για τους πολλούς -και απόλυτα ικανοποιητικούς- τύπους εχθρών. Ευτυχώς, ο χειρισμός είναι υποδειγματικός, ομαλός, έξυπνα στημένος και πολύ διασκεδαστικός. Η εικόνα είναι πεντακάθαρη, ζωγραφισμένη «στο χέρι», πανέμορφη αισθητικά, απόλυτα ταιριαστή στο ύφος, και κατατοπιστική όσον αφορά το gameplay.
Τα περιβάλλοντα χαρακτηρίζονται από ποικιλία και είναι εξαιρετικά σχεδιασμένα, τα μοντέλα των χαρακτήρων είναι λεπτομερή και εμπνευσμένα, και τα οπτικά εφέ συνεχώς τραβούν την προσοχή πάνω τους με την υψηλή τους ποιότητα. Τα είδη των εχθρών και των επιθέσεων, οι παγίδες, οι αναβαθμίσεις και γενικά όλα τα στοιχεία που συναντάμε μεταφράζονται πεντακάθαρα σε εικόνες, ενώ και το interface κάνει εξαιρετική δουλειά στην επεξήγηση της κατάστασης του ήρωά μας.
Ο σχεδιασμός των επιπέδων είναι εξαιρετικός, η τοποθέτηση των αντιπάλων διασκεδαστική και τα bosses παράδειγμα προς μίμηση. Βλέπουμε στο σύνολο του gameplay αρκετά από τα στοιχεία των προηγούμενων τίτλων της Supergiant, γυαλισμένα και καλύτερα αναπτυγμένα αυτήν τη φορά. Αδιαμφισβήτητα πρόκειται για το δυνατότερο παιχνίδι της εταιρείας και ένα από τα καλύτερα δείγματα του ευρύτερου είδους.
Σιγά-σιγά, ξεκλειδώνονται περισσότερα mechanics, όπως παράπλευροι στόχοι και η τμηματική αύξηση της δυσκολίας με αντάλλαγμα ανταμοιβές. Η διάρκεια με αυτόν τον τρόπο αυξάνεται πολύ, καθώς αν θέλετε να δείτε τα πάντα θα παίζετε για δεκάδες ώρες ενώ ένας απλός τερματισμός παίρνει περίπου 10-15. Επίσης, υπάρχουν πολλά όπλα που είναι εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους, και θα θελήσετε να παίξετε με όλα, γιατί το παιχνίδι σας προτρέπει με ανταμοιβές, αλλά και γιατί είναι φανταστικά. Μετά τον τερματισμό, το στήσιμο ζητά από τον παίκτη να συνεχίσει να παίζει και καταφέρνει να τον δελεάσει με πολύ έξυπνες ιδέες που δεν θα αποκαλύψω. Εντυπωσιακό είναι πως, μετά από 15 ώρες παιχνιδιού, όταν θα νομίζετε πως τα έχετε δει όλα, θα ανακαλύπτετε ακόμα νέα πράγματα που δεν γνωρίζατε καν πως υπάρχουν ως τότε. Το replayablity είναι τεράστιο.
Άλλο ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα της Supergiant, το καλοδουλεμένο soundtrack, επιστρέφει φυσικά και εδώ, με μελωδίες αρμόζουσες θεματικά στο concept, που είναι πάντοτε πετυχημένες, είτε πρόκειται για κομμάτια που κλέβουν την παράσταση είτε για άλλα που λειτουργούν απλώς ως υπόβαθρο.
Αν μέναμε εδώ, θα μιλούσαμε για ένα εξαιρετικό παιχνίδι του είδους που θα πρέπει να παίξει κάθε λάτρης του, ενώ θα ήταν και πολύ πιθανό να προσελκύσει και νέους fans. Όμως, το Hades δεν μένει εδώ. Μάλιστα, τα πιο εντυπωσιακά χαρακτηριστικά του δεν εντοπίζονται σε πτυχές που συνήθως κοιτάμε σε τέτοιου τύπου παιχνίδια. Ο τομέας στον οποίο διαπρέπει το Hades είναι το σενάριο, παραδόξως, και σε μία ακόμα απόδειξη των ικανοτήτων της Supergiant, το σενάριο διαπρέπει όχι παρ’ όλο που έχει στηθεί πάνω σε τυχαία χαρακτηριστικά, αλλά επειδή ακολουθεί αυτήν την προσέγγιση. Μέσω πολύ έξυπνων τεχνασμάτων, το Hades καταφέρνει να φέρει τα πάνω κάτω και να χρησιμοποιήσει τη roguelite φύση του υπέρ της πλοκής του, ακολουθώντας μία πολύ ιδιαίτερη αφηγηματική μέθοδο που βασίζεται στα συνεχόμενα runs και στην τυχαία δημιουργία διαλόγων.
Το στήσιμο έχει ως εξής: υπάρχει ένα κεντρικό hub όπου βρίσκονται οι βασικοί χαρακτήρες της ιστορίας και εμείς επιστρέφουμε εκεί κάθε φορά που πεθαίνουμε. Έτσι, ανάμεσα σε runs με μάχες και ένταση, μπορούμε να χαλαρώσουμε, να μιλήσουμε με τους κατοίκους του Κάτω Κόσμου και να διαπιστώσουμε ότι η πλοκή είναι πιο πολύπλοκη και έχει περισσότερο βάθος από όσο αρχικά νομίζαμε.
Οι ηθοποιοί που δανείζουν τις φωνές τους στους χαρακτήρες είναι εξαιρετικοί σε κάθε περίπτωση, οι ίδιοι οι χαρακτήρες είναι καλογραμμένοι, υπάρχει έξυπνο, μετρημένο χιούμορ, υφίστανται προσωπικές σχέσεις τις οποίες μπορούμε να βελτιώσουμε μέσω διαλόγου ή δώρων, και οι συνομιλίες είναι πάντα διασκεδαστικές. Η πλοκή είναι πολύ ενδιαφέρουσα και έχει χτιστεί με βάση τα πολλά, συνεχόμενα runs με έξυπνο τρόπο ώστε να τα κάνει ελκυστικά για τον παίκτη και να ξεκλειδώνει σιγά-σιγά, παράλληλα με τους ρυθμούς του τις πληροφορίες.
Ωστόσο, το στοιχείο που κερδίζει τις εντυπώσεις είναι οι δυναμικοί διάλογοι που αντιδρούν σε γεγονότα, συναντήσεις, πράξεις του παίκτη, ή συνομιλίες με άλλους χαρακτήρες και κάνουν τον κόσμο να μοιάζει ζωντανός, παρότι βρίσκεται στο βασίλειο των νεκρών. Ο Ζαγρεύς θυμάται τις προηγούμενες απόπειρές απόδρασης και τις σχολιάζει ενώ παίζουμε (για παράδειγμα, ξέρει εκ των προτέρων πως σε κάποιο σημείο θα αντιμετωπίσει ένα boss, και μάλιστα γνωρίζει και ποιο boss είναι συγκεκριμένα) και το ίδιο κάνουν οι υπόλοιποι χαρακτήρες, μπαίνοντας μάλιστα σε λεπτομέρειες, όπως το να αναφέρονται περιπαιχτικά στον τρόπο με τον οποίο πέθανε ο πρωταγωνιστής στην τελευταία του προσπάθεια.
Ο όγκος του διαλόγου που έχουν γράψει οι συντελεστές είναι τεράστιος, σε σημείο που ακόμα και μετά από δεκάδες ώρες δεν θα έχετε ακούσει ούτε μία λέξη για δεύτερη φορά. Οι διάλογοι παραμένουν ευχάριστοι και φρέσκοι, ενώ δεν παίρνουν ποτέ μεγάλη έκταση και έτσι ταιριάζουν στον γρήγορο ρυθμό του Hades. Πολλές φορές θα σας εκπλήξει το πώς αντιδρούν οι χαρακτήρες σε γεγονότα που έχουν ήδη λάβει χώρα, όπως για παράδειγμα όταν θα πάρετε την αναβάθμιση ενός Θεού του Ολύμπου και θα συναντήσετε μετά από λίγο έναν άλλον που θα σχολιάσει κοροϊδευτικά.
Οι συνδυασμοί διαλόγων και συμπεριφορών μοιάζουν πραγματικά ατελείωτοι και ποτέ δεν φαίνεται σαν να είναι αποτέλεσμα τυχαίας ανάπτυξης κειμένου. Το Hades καινοτομεί και κάνει τεράστια βήματα για το είδος των roguelikes, ανανεώνοντας χαρακτηριστικά που βλέπουμε εδώ και δεκαετίες, εισάγοντας νέα και, τελικά, φαίνεται εξαιρετικά πιθανό να προσεγγίσει περισσότερο κόσμο στα λημέρια του. Βέβαια, αν κάποιος παίκτης δεν επιθυμεί, δεν είναι ανάγκη να ασχοληθεί με όλα αυτά –αν και θα χάσει ένα σημαντικό και απίστευτα καλοδουλεμένο μέρος του παιχνιδιού- και μπορεί να παίξει το Hades σαν απλό roguelite, χωρίς να δώσει καμία σημασία στο σενάριο –και έτσι, ακόμα, αξίζει χωρίς αμφιβολία.
Μία ακόμα πολύ ενδιαφέρουσα προσθήκη του Hades είναι το –εν είδει- easy mode, το λεγόμενο God mode. Σε μία εξαιρετικά έξυπνη κίνηση, η Supergiant κατάφερε να προσαρμόσει τη δομή του easy mode σε εκείνη ενός roguelike παιχνιδιού, δίνοντάς μας την ευκαιρία να χαμηλώσουμε τη δυσκολία χωρίς όμως να χάσουμε όσα έχει να προσφέρει ο τίτλος. Πώς το κάνει αυτό; Μας επιτρέπει να ενεργοποιήσουμε (και να απενεργοποιήσουμε) το mode αυτό όποτε θέλουμε, και όσο το έχουμε ενεργό δεχόμαστε λιγότερη ζημιά από τους εχθρούς. Κάθε φορά που χάνουμε, η ζημιά που θα δεχόμαστε στο επόμενο run μειώνεται ακόμα περισσότερο.
Έτσι, δίνεται η ευκαιρία σε όλους τους παίκτες να απολαύσουν αυτό το εξαίσιο παιχνίδι, ακόμα κι αν το βρίσκουν πολύ απαιτητικό, δεν τους επιτρέπει όμως να το τελειώσουν χωρίς να εμβαθύνουν στη δομή του και στις διαδοχικές προσπάθειες απόδρασης. Μία πολύ εύστοχη προσέγγιση που δεν αφήνει απ’ έξω κανέναν τύπο παίκτη ενώ παράλληλα δεν κάνει εκπτώσεις στο περιεχόμενο του παιχνιδιού και λειτουργεί άψογα.
Τέλος, ενδιαφέρουσα προσέγγιση ακολουθεί η εταιρεία και όσον αφορά το world building, το στήσιμο του κόσμου και των χαρακτήρων, και τον σχεδιασμό τους. Μπορεί να έχουμε να κάνουμε με τους Θεούς του Ολύμπου και τα βασικά τους χαρακτηριστικά –κεραυνοί, κρασιά, τόξα κλπ- να διατηρούνται, ωστόσο έχουν γίνει μερικές παρεμβάσεις στο αισθητικό κομμάτι που ξεφεύγουν από την κλασική απεικόνιση που έχουμε δει χίλιες φορές.
Και καλώς ξεφεύγουν, γιατί το αποτέλεσμα είναι, εκτός από ενδιαφέρον, απόλυτα πετυχημένο. Η οικογένεια των Θεών της Αρχαίας Ελλάδας ποτέ δεν έμοιαζε τόσο ζωντανή, και αυτό συμβαίνει επειδή η ανάπτυξη των προσωπικοτήτων αλλά και ο σχεδιασμός της εμφάνισής τους πατάει περισσότερο στον πραγματικό κόσμο και μας δίνει μία συνεχώς διασκεδαστική δυσλειτουργική οικογένεια, με καβγάδες, συμπάθειες και κουτσομπολιά, χωρίς όμως να σπάει το «φράγμα» και να πηγαίνει το writing σε αμιγώς comedy μονοπάτια ή κάτι παρόμοιο, διατηρώντας πάντοτε την ισορροπία.
Το Hades, αφού δοκίμασε με επιτυχία το μοντέλο του Early Access, κυκλοφόρησε επίσημα και, όσο κι αν περιμέναμε κάτι αξιόλογο με βάση το παρελθόν της Supergiant, το αποτέλεσμα απέδωσε υπέρ το δέον. Η εταιρεία ανάπτυξης «έπαιξε» με το concept του θανάτου στα βιντεοπαιχνίδια, με την ιδέα του “game over” και με την απουσία του, με τη δομή των roguelikes, πειραματίστηκε, ακολούθησε μία καινοτόμα προσέγγιση με το σενάριο στον πυρήνα και τελικά μας έδωσε ένα από τα καλύτερα παιχνίδια της χρονιάς και τους είδους του συνολικά –αν όχι το καλύτερο. Η δυσκολία είναι ικανοποιητική για όλους και κάθε πτυχή του παιχνιδιού έχει στηθεί με προσοχή και συνέπεια. Είτε σας αρέσει το είδος είτε όχι, μην χάσετε αυτόν τον άψογο, πολύ σημαντικό τίτλο.
Βαθμολογία: 10/10
Το παιχνίδι μάς παραχωρήθηκε από την εκδότρια εταιρεία για τις ανάγκες του review.