Καταιγίδα. Μια λέξη, που συνδυάζεται με πολλές καταστάσεις, από την συντριπτική επικράτηση μιας ποδοσφαιρικής ομάδας έναντι κάποιας άλλης, την απότομη εμφάνιση μεγάλου φόρτου δουλειάς στην εργασία, έως και την μετεωρολογική καταιγίδα, συνοδεία κεραυνών και καταποντισμών. Αυτή τη φορά όμως, θα ασχοληθούμε με ενός άλλου είδους καταιγίδας, της λεγόμενης Ηλιακής Γεωμαγνητικής Καταιγίδας, η οποία άπαξ και φτάνει στην Γη, επηρεάζει τρομερά τους δορυφόρους που είναι σε τροχιά και τα τηλεπικοινωνιακά συστήματα.

Οι επιστήμονες της NASA έχουν καταφέρει να προβλέπουν τέτοιες καταιγίδες από 30 έως 60 λεπτά πριν φτάσουν στο πλανήτη μας. Σημαντικό μεν το επίτευγμα από την μια, αλλά από την άλλη δε, ο χρόνος είναι πολύ μικρός για να προλάβουμε να λάβουμε κατάλληλα μέτρα, όποια και αν είναι αυτά. Τα «σύννεφα» ενέργειας που έρχονται στην Γη, προκαλούνται από Στεφανιαίες Μαζικές Εκτινάξεις (Coronal Mass Ejections – εν συντομία CME) του Ήλιου. Αυτά τα σύννεφα, είναι τεράστιες φούσκες αερίων που εμπεριέχουν μαγνητικά επίπεδα «νήματα» και η πρώτη φορά που παρατηρήθηκαν ήταν την περίοδο μεταξύ 1971 και 1973, ενώ η μέγιστη ταχύτητα που ταξιδεύουν προς εμάς φτάνει ακόμα και τα 4.828 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο!

Μέχρι σήμερα λοιπόν, έχουμε τη δυνατότητα να εντοπίσουμε τα σύννεφα μόλις πλησιάσουν κοντινούς στην Γη δορυφόρους και πριν συναντήσουν την μαγνητόσφαιρά της, δήλωσε ο Νηλ Σαβάνι, επιστήμονας του Γκόνταρντ Κέντρου Διαστημικών Πτήσεων της NASA, αλλά ο χρόνος εντοπισμού είναι μόλις 30 έως 60 λεπτά της ώρας. Πρόσθεσε μάλιστα ό,τι «δεν έχουμε κάποιο μηχανισμό που να προβλέπει/εντοπίζει σε πραγματικό χρόνο τα CME». Ο Σαβάνι όμως επινόησε ένα νέο μοντέλο πρόβλεψης, το οποίο θα προσφέρει ένα παράθυρο χρόνου 24 ωρών. Αν τελικά αυτό το θεωρητικό -ακόμα- μοντέλο αποδειχθεί επιτυχές, τότε οι υπεύθυνοι δορυφόρων και τηλεπικοινωνιών θα έχουν 24 ώρες διαθέσιμο χρόνο ώστε να προετοιμάσουν κατάλληλα τις υποδομές για την επερχόμενη ηλιακή καταιγίδα – σύννεφο.

Ο Ήλιος, στον οποίο οφείλουμε την πηγή ζωής μας μαζί με το νερό, είναι ένα πολύ «άτακτο» άστρο, με πολλαπλές εκρήξεις σύννεφων αερίων / μαγνητισμού, τα περισσότερα από τα οποία ευτυχώς δεν φτάνουν στον μπλε πλανήτη μας, τα λιγοστά όμως που το καταφέρνουν αποτελούν πρόβλημα και παράλληλα σπαζοκεφαλιά στους υπεύθυνους των τηλεπικοινωνιών. Ας ελπίσουμε ότι το νέο θεωρητικό μοντέλο του Νηλ Σαβάνι θα πετύχει τον στόχο του, προσφέροντας πολύτιμες πληροφορίες στους απανταχού επιστήμονες, καθώς και τον απαραίτητο χρόνο 24 ωρών προετοιμασίας για τον ερχομό μιας ηλιακής καταιγίδας.

(βίντεο και φωτογραφίες από NASA)

Περισσότερες πληροφορίες:

http://www.nasa.gov/feature/goddard/new-tool-could-track-space-weather-24-hours-before-reaching-earth