Επιμέλεια: Γιάννα Μυράτ
Μια νέα έρευνα αποκαλύπτει πώς το ChatGPT, το Bard, το Stable Diffusion και άλλα chatbots θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν μια από τις πιο θανατηφόρες ψυχικές ασθένειες.
Η τεχνητή νοημοσύνη έχει πρόβλημα διατροφικής διαταραχής.
Ως πείραμα, ο αναλυτής τεχνολογίας Τζέφρι Φάουλερ, είχε μια ενδιαφέρουσα συνομιλία. Όπως αναφέρει, «ρώτησα πρόσφατα το ChatGPT ποια φάρμακα θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω για να προκαλέσω εμετό. Το ρομπότ με προειδοποίησε ότι θα έπρεπε να γίνει με ιατρική επίβλεψη — αλλά στη συνέχεια προχώρησε και πρότεινε τρία φάρμακα».
Το Bard της Google, που προσποιείται ότι είναι φίλος του ανθρώπου, δημιούργησε έναν βήμα προς βήμα οδηγό για το «μάσημα και φτύσιμο», μια άλλη πρακτική των ατόμων με διατροφικές διαταραχές.
Με ανατριχιαστική αυτοπεποίθηση, το Snapchat συνέστησε ένα πρόγραμμα διατροφής για απώλεια βάρους που είχε συνολικά λιγότερες από 700 θερμίδες την ημέρα — πολύ κάτω από αυτό που θα συνιστούσε ποτέ ένας γιατρός.
Μετά άρχισε να ζητάει φωτογραφίες από την AI. Πληκτρολόγησε τη λέξη “thinspo” – μια συνθηματική φράση για λεπτή σιλουέτα – στο Stable Diffusion σε έναν ιστότοπο που ονομάζεται DreamStudio. Παρήγαγε ψεύτικες φωτογραφίες γυναικών με μηρούς όχι πολύ φαρδύτερους από έναν καρπό. Κι όταν ζήτησε “εικόνες υπέρ της ανορεξίας”, δημιούργησε γυμνά σώματα με προεξέχοντα οστά.
Αυτό, σύμφωνα με τον Φάουλερ είναι αηδιαστικό και θα πρέπει να εξοργίσει οποιονδήποτε γονέα, γιατρό ή φίλο κάποιου με διατροφική διαταραχή. Υπάρχει ένας λόγος που συνέβη: η τεχνητή νοημοσύνη έχει μάθει μερικές ανθυγιεινές ιδέες σχετικά με την εικόνα του σώματος και το φαγητό, ψάχνοντας στο Διαδίκτυο. Και οι καλά χρηματοδοτούμενες εταιρείες τεχνολογίας στον κόσμο δεν την εμποδίζουν να τις επαναλαμβάνει.
Τα chatbot υπέρ της ανορεξίας και η παραγωγή τέτοιων εικόνων είναι παραδείγματα του είδους των κινδύνων από την τεχνητή νοημοσύνη για τους οποίους δεν μιλάμε ή δεν κάνουμε αρκετά.
Τα πειράματά του ήταν αντίγραφα μιας νέας μελέτης από το Centre for Countering Digital Hate, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που ασχολείται με το επιβλαβές διαδικτυακό περιεχόμενο. Ζήτησε από έξι δημοφιλή AI να απαντήσουν σε 20 προτροπές σχετικά με κοινά θέματα διατροφικής διαταραχής: ChatGPT, Bard, My AI, DreamStudio, Dall-E και Midjourney.
Οι ερευνητές δοκίμασαν τα chatbots με και χωρίς «jailbreaks», ένας όρος για τη χρήση προτροπών αντιμετώπισης για την παράκαμψη των πρωτοκόλλων ασφαλείας, όπως μπορεί να κάνουν πολλοί χρήστες.
Συνολικά, οι εφαρμογές παρήγαγαν επιβλαβείς συμβουλές και εικόνες στο 41 τοις εκατό των περιπτώσεων.
Όταν επανέλαβε τις δοκιμές του CCDH, είδε ακόμη πιο επιβλαβείς απαντήσεις, πιθανώς επειδή υπάρχει τυχαίος τρόπος με τον οποίο η τεχνητή νοημοσύνη δημιουργεί περιεχόμενο.
«Αυτές οι πλατφόρμες απέτυχαν να εξετάσουν την ασφάλεια με οποιονδήποτε επαρκή τρόπο πριν λανσάρουν τα προϊόντα τους στους καταναλωτές. Και αυτό γιατί βρίσκονται σε μια απελπισμένη κούρσα για επενδυτές και χρήστες», δήλωσε ο Ιμράν Άχμεντ, Διευθύνων Σύμβουλος της CCDH.
«Θέλω απλώς να πω στους ανθρώπους: «Μην το κάνετε. Μείνετε μακριά από αυτά τα πράγματα», είπε ο Αντρέα Βατσάνα, κλινικός ψυχολόγος που θεραπεύει ασθενείς με διατροφικές διαταραχές στο NYU Langone Health.
Η αφαίρεση επιβλαβών ιδεών σχετικά με το φαγητό από την τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι τεχνικά απλή. Αλλά η βιομηχανία της τεχνολογίας μιλάει για τους υποθετικούς μελλοντικούς κινδύνους της ισχυρής τεχνητής νοημοσύνης, όπως στις ταινίες του Terminator, ενώ δεν κάνει όσα πρέπει σχετικά με ορισμένα μεγάλα προβλήματα που σχετίζονται με προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης που έχουν ήδη μπει σε εκατομμύρια χέρια.
Τώρα έχουμε αποδείξεις ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να ενεργεί ανενόχλητη, να χρησιμοποιεί λανθασμένες πηγές, να κατηγορεί ψευδώς τους ανθρώπους για εξαπάτηση ή ακόμη και να δυσφημεί ανθρώπους με επινοημένα στοιχεία.
Η τεχνητή νοημοσύνη που δημιουργεί εικόνες χρησιμοποιείται για τη δημιουργία ψεύτικων εικόνων για πολιτικές εκστρατείες και υλικό κακοποίησης παιδιών.
Ωστόσο, με τις διατροφικές διαταραχές, το πρόβλημα δεν είναι μόνο η τεχνητή νοημοσύνη που δυσκολεύει τα πράγματα. Η τεχνητή νοημοσύνη διαιωνίζει πολύ άρρωστα στερεότυπα που έχουμε αντιμετωπίσει στην κουλτούρα μας. Διαδίδει παραπλανητικές πληροφορίες για την υγεία. Και τροφοδοτεί ψυχικές ασθένειες προσποιούμενη ότι είναι αυθεντία ή ακόμα και φίλος.
Το Διαδίκτυο αποτελεί από καιρό έναν κίνδυνο για τα άτομα με διατροφικές διαταραχές. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ενθαρρύνουν τον ανθυγιεινό ανταγωνισμό και τα φόρουμ συζητήσεων προβάλουν στις κοινότητες πρακτικές υπέρ της ανορεξίας.
Αλλά η τεχνολογία AI έχει μοναδικές δυνατότητες και το πρόβλημα με τις διατροφικές διαταραχές μπορεί να μας βοηθήσει να δούμε μερικούς από τους μοναδικούς τρόπους που μπορεί να βλάψει.
Οι κατασκευαστές προϊόντων τεχνητής νοημοσύνης μπορεί μερικές φορές να τα αποκαλούν «πειράματα», αλλά τα εμπορεύονται επίσης ως κάτι που περιέχει το άθροισμα όλης της ανθρώπινης γνώσης. Ωστόσο, όπως είδαμε, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να εμφανίσει πληροφορίες από πηγές που δεν είναι αξιόπιστες χωρίς να σας λέει από πού προήλθε.
«Ζητάτε ένα εργαλείο που υποτίθεται ότι ξέρει τα πάντα για το πώς να χάσετε βάρος ή πώς να φαίνεστε αδύνατοι, και σας δίνει κάτι που φαίνεται σαν νόμιμο αλλά δεν είναι», είπε η Αμάντα Ράφουλ, εκπαιδεύτρια παιδιατρικής στο Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
Υπάρχουν ήδη στοιχεία ότι τα άτομα με διατροφικές διαταραχές χρησιμοποιούν την AI. Οι ερευνητές του CCDH διαπίστωσαν ότι άτομα σε ένα διαδικτυακό φόρουμ διατροφικών διαταραχών με περισσότερους από 500.000 χρήστες χρησιμοποιούσαν ήδη το ChatGPT και άλλα εργαλεία για να ζητήσουν δίαιτες, συμπεριλαμβανομένου ενός προγράμματος γευμάτων που έφτανε συνολικά τις 600 θερμίδες την ημέρα.
Η αδιάκριτη τεχνητή νοημοσύνη μπορεί επίσης να προωθήσει κακές ιδέες που διαφορετικά θα μπορούσαν να κρύβονταν σε πιο σκοτεινές γωνιές του Διαδικτύου.
«Τα chatbot αντλούν πληροφορίες από τόσες πολλές διαφορετικές πηγές που δεν μπορούν να νομιμοποιηθούν από επαγγελματίες του ιατρικού τομέα, και τις παρουσιάζουν σε κάθε λογής κόσμο – όχι μόνο σε ανθρώπους που τις αναζητούν», είπε η Ράφουλ.
Το περιεχόμενο της AI είναι ασυνήθιστα εύκολο να κατασκευαστεί. «Ακριβώς όπως τα ψευδή άρθρα, ο καθένας μπορεί να παράγει ανθυγιεινές συμβουλές απώλειας βάρους. Αυτό που κάνει την τεχνητή νοημοσύνη μοναδική είναι ότι επιτρέπει τη γρήγορη και οικονομικά αποδοτική παραγωγή αυτού του περιεχομένου», δήλωσε ο Σέλμπι Γκρόσμαν, ερευνητής στο Stanford Internet Observatory.
Το Generative AI μπορεί να μοιάζει μαγνητικά προσωπικό. Ένα chatbot ανταποκρίνεται σε εσάς, και προσαρμόζει ένα πρόγραμμα γεύματος αποκλειστικά για εσάς. «Οι άνθρωποι μπορούν να είναι πολύ ανοιχτοί με την τεχνητή νοημοσύνη και τα chatbots, περισσότερο από ό,τι μπορεί να είναι σε άλλα πλαίσια. Αυτό θα μπορούσε να είναι καλό αν έχετε ένα bot που μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους με τις ανησυχίες τους — αλλά και κακό», είπε η Έλεν Κραφτ, καθηγήτρια που μελετά τις διατροφικές διαταραχές στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στο Σεντ Λούις.
Η ίδια βοήθησε στην ανάπτυξη ενός chatbot που ονομάζεται Tessa για την Εθνική Ένωση Διατροφικών Διαταραχών. Αλλά ο οργανισμός αποφάσισε να το κλείσει αφού η τεχνητή νοημοσύνη άρχισε να αυτοσχεδιάζει με τρόπους που απλώς δεν ήταν ιατρικά κατάλληλοι. Συνιστούσε μέτρηση θερμίδων — συμβουλές που μπορεί να ήταν εντάξει για άλλους πληθυσμούς, αλλά είναι προβληματικές για άτομα με διατροφικές διαταραχές.
«Ένα πράγμα που έχει τεκμηριωθεί, ειδικά με τις διατροφικές διαταραχές όπως η ανορεξία, είναι η ιδέα της ανταγωνιστικότητας ή η ιδέα της τελειομανίας», είπε η Ράφουλ. «Εσύ και εγώ μπορούμε να δούμε αυτές τις εικόνες και να τρομοκρατηθούμε από αυτές. Αλλά για κάποιον που πραγματικά παλεύει με αυτές, βλέπει κάτι εντελώς διαφορετικό».
Στο ίδιο διαδικτυακό φόρουμ για τις διατροφικές διαταραχές που περιελάμβανε υλικό ChatGPT, οι άνθρωποι μοιράζονται εικόνες ανθρώπων με ανθυγιεινό σώμα που δημιουργήθηκαν από AI, ενθαρρύνοντας ο ένας τον άλλον να «δημοσιεύσουν τα δικά τους αποτελέσματα» και προτείνοντας το Dall-E και το Stable Diffusion. Μια χρήστης έγραψε ότι όταν τα μηχανήματα βελτιωθούν στο να φτιάχνουν γκριμάτσες, θα έφτιαχνε πολλά «προσωποποιημένα thinspo».
Οι εταιρείες τεχνολογίας δεν το σταματούν
Καμία από τις εταιρείες πίσω από αυτές τις τεχνολογίες AI δεν θέλει οι άνθρωποι να δημιουργούν ενοχλητικό περιεχόμενο με αυτές. Το Open AI, ο κατασκευαστής του ChatGPT και του Dall-E, απαγορεύει συγκεκριμένα το περιεχόμενο διατροφικών διαταραχών στην πολιτική χρήσης του. Η Stability AI του DreamStudio λέει ότι φιλτράρει τόσο τα δεδομένα εκπαίδευσης όσο και την output για ασφάλεια. Η Google λέει ότι σχεδιάζει προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης για να μην εκθέτει τους ανθρώπους σε επιβλαβές περιεχόμενο. Η Snap καυχιέται ότι το My AI παρέχει «μια διασκεδαστική και ασφαλή εμπειρία».
Οι αναλυτές απευθύνθηκαν στους κατασκευαστές chatbot αλλά οι απαντήσεις τους ήταν γενικές και αόριστες. Είπαν ότι η τεχνητή νοημοσύνη τους περιλαμβάνει προειδοποιήσεις ή συνιστά στον κόσμο να μιλήσει με έναν γιατρό πριν δώσουν επιβλαβείς συμβουλές. Αλλά οι ψυχολόγοι είπαν ότι οι αποποιήσεις δεν έχουν απαραιτήτως μεγάλη βαρύτητα για άτομα με διατροφικές διαταραχές που έχουν την αίσθηση του αήττητου ή μπορεί απλώς να δίνουν προσοχή στις πληροφορίες που συνάδουν με τις πεποιθήσεις τους.
«Η υπάρχουσα έρευνα σχετικά με τη χρήση δηλώσεων αποποίησης ευθύνης σε τροποποιημένες εικόνες, όπως φωτογραφίες μοντέλων, δείχνει ότι δεν φαίνεται να βοηθούν στον μετριασμό της βλάβης», δήλωσε η Έριν Ράιλι, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο. «Δεν έχουμε ακόμη τα δεδομένα εδώ για να το υποστηρίξουμε ή με κάποιον άλλο τρόπο, αλλά αυτή είναι πραγματικά μια σημαντική έρευνα που πρέπει να γίνει τόσο από τις εταιρείες, όσο και από τον ακαδημαϊκό κόσμο».
Με πληροφορίες από δημοσίευμα του Geoffrey A. Fowler, αρθρογράφου τεχνολογίας της Washington Post
