Ήταν 17 Νοεμβρίου του 2006 όταν ο Φέρεντς Πούσκας έφυγε από τη ζωή και το παγκόσμιο ποδοσφαιρικό στερέωμα έγινε φτωχότερο.

Ακριβώς πέντε χρόνια πριν, ο τεράστιος Ούγγρος ποδοσφαιριστής απεβίωσε σε ηλικία 79 ετών, όχι από τη χρόνια ασθένεια που τον ταλαιπωρούσε, το Αλτσχάιμερ, αλλά από βαριάς μορφής πνευμονία.

Ο «Καλπάζων Συνταγματάρχης»

Γεννημένος στις 2 Απριλίου του 1927 στη Βουδαπέστη, ο Πούσκας ξεκίνησε την καριέρα του από τις ακαδημίες της Κίπσεστ, όπου ήταν προπονητής ο πατέρας του. Φήμες τον ήθελαν να αγωνιζόταν με το ψευδώνυμο Μίκλος Κόβακς, μέχρι να υπογράψει επίσημο συμβόλαιο συνεργασίας σε ηλικία 12 ετών. Ανάμεσα στους υπόλοιπους παίκτες της ομάδας ήταν και ο παιδικός του φίλος και μετέπειτα ένας από τους πιο γνωστούς Ούγγρους παίκτες, Γιόζεφ Μπόστζικ.

Το 1949, τη διοίκηση της Κίπσεστ αναλαμβάνει το Υπουργείο Άμυνας της Ουγγαρίας και γίνεται η επίσημη ομάδα του ουγγρικού στρατού με την ονομασία Χόνβεντ. Στους παίκτες δίνονται στρατιωτικά αξιώματα και ο Πούσκας γίνεται συνταγματάρχης. Έτσι, προκύπτει και το παρατσούκλι του «Καλπάζων Συνταγματάρχης».

Κατά τη διάρκεια της καριέρας του στη Χόνβεντ, βοήθησε τον σύλλογο να φτάσει στην κατάκτηση 5 πρωταθλημάτων Ουγγαρίας, ενώ αναδείχθηκε και κορυφαίος σκόρερ του πρωταθλήματος τις σεζόν 1947/48, 1949/50, 1950 και 1953, σκοράροντας 50, 31, 25 και 27 γκολ αντίστοιχα. Το 1948, μάλιστα, ήταν επίσης πρώτος σκόρερ στην Ευρώπη.

Η χρυσή ομάδα και η… ντοπέ Γερμανία

Ντεμπούτο του με την Εθνική Ουγγαρίας έκανε στις 20 Αυγούστου του 1945, σκοράροντας στο 5-2 επί της Αυστρίας. Συνολικά συμμετείχε σε 85 παιχνίδια με την εθνική ομάδα της χώρας του, πετυχαίνοντας 84 τέρματα. Ανάμεσα σε αυτά, δύο χατ-τρικ εις βάρος των αυστριακών, ένα κατά του Λουξεμβούργου και 4 γκολ στο 12-0 επί της Αλβανίας.

Μαζί με τους Ζολτάν Τσίμπορ, Σάντορ Κόσιτς, Γιόζεφ Μπόζικ και Νάντοτ Χιντεγκούτι αποτέλεσαν τον πυρήνα της θρυλικής ομάδας που διατήρησε το αήττητο σερί των 32 αγώνων, ρεκόρ που διατηρείται έως σήμερα. Το 1953, μάλιστα, αυτή η ομάδα καταφέρνει να νικήσει την Αγγλία στην έδρα της (6-3)! Το αήττητο σερί για τη «Χρυσή Ομάδα του `50», όπως ονομάστηκε, έλαβε τέλος το 1954 στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου, όταν η Ουγγαρία ηττήθηκε στον μεγάλο τελικό 2-3 από τη Δυτική Γερμανία. Ο Πούσκας, μάλιστα, κατηγορήθηκε τότε για την ήττα.

Όπως αποδείχθηκε χρόνια μετά, όμως, από το πανεπιστήμιο της Λειψίας, εκείνη η Γερμανία είχε κάνει χρήση (μετέπειτα) απαγορευμένων ουσιών και συγκεκριμένα του pervitine, σκευάσματος που οι επιστήμονες του Χίτλερ είχαν αναπτύξει στην προσπάθειά τους να φτιάξουν «υπερστρατιώτες» στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το 1952 οι Μαγυάροι αναδεικνύονται Χρυσοί Ολυμπιονίκες, επικρατώντας 2-0 της Γιουγκοσλαβίας στον τελικό του Ελσίνκι. Ο Πούσκας πέτυχε συνολικά 4 γκολ στη διοργάνωση.


Οκτώ χρόνια στη Ρεάλ Μαδρίτης

Το 1958 ο Φέρεντς Πούσκας υπογράφει στη Ρεάλ Μαδρίτης του Αλφρέντο Ντι Στέφανο και στην ηλικία των 31 ξεκινάει μία νέα καριέρα. Έχουν προηγηθεί προτάσεις από κορυφαίους συλλόγους, όπως η Μίλαν και η Γιουβέντους, όμως ο Ούγγρος ποδοσφαιριστής προτίμησε να αγωνιστεί στον ισπανικό.

Ήδη από την πρώτη του σεζόν στην Primera Division (1958-59) πετυχαίνει 4 χατ-τρικ, με το πρώτο να σημειώνεται μόλις στο 2ο του παιχνίδι. Το 1963 ο Πάντσο σκοράρει, και μάλιστα με χατ- τρικ, κόντρα στην Μπαρτσελόνα, κάνοντάς τον ακόμη  πιο αγαπητό στους Μαδριλένους. Σε οκτώ χρόνια συνολικά στη Ρεάλ Μαδρίτης αγωνίστηκε σε 180 παιχνίδια πρωταθλήματος σκοράροντας 156 φορές. Τέσσερις φορές αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ της Primera Division (1960, 1961, 1963, 1964) με 26, 27, 26 και 20 γκολ αντίστοιχα. Επιπλέον, βοήθησε την ομάδα της Μαδρίτης να κατακτήσει πέντε πρωταθλήματα στη σειρά (1961 – 1965), ενώ πανηγύρισε το Κύπελλο Ισπανίας το 1962, με τα δύο γκολ που πέτυχε, απέναντι στη Σεβίλλη.

Ευρωπαϊκές διοργανώσεις

35 γκολ σε 39 συμμετοχές με τη φανέλα των Μερένχες πέτυχε ο «Πάντσο» στο Κύπελλο Πρωταθλητριών, ενώ το 1959 τη βοήθησε να φτάσει και στον μεγάλο τελικό, σκοράροντας και στους δύο ημιτελικούς με την Ατλέτικο Μαδρίτης. Δυστυχώς, ένας τραυματισμός δεν του επέτρεψε να συμμετέχει στον τελικό.

Το 1960 όμως, την επόμενη ακριβώς σεζόν, βοήθησε τη «Βασίλισσα» να φτάσει στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, αποκλείοντας, μάλιστα, στον ημιτελικό την Μπαρτσελόνα και στον τελικό στη Γλασκόβη (18/5/1960) πέτυχε 4 τέρματα στο 7-3 επί της Άιντραχτ Φρανκφούρτης.

Και στην Εθνική Ισπανίας!

Το 1962 ο Πούσκας πολιτογραφήθηκε Ισπανός και αγωνίστηκε 4 φορές με τη φανέλα των Φούριας Ρόχας, εκπροσωπώντας τους στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962. Ωστόσο, δεν πέτυχε κανένα γκολ.

Ο προπονητής Πούσκας

Ο «Πάντσο» εγκαταλείπει την ενεργό δράση το 1966 σε ηλικία 40 ετών, χωρίς όμως να εγκαταλείψει αυτό που τόσο αγάπησε. Ξεκινά να εργάζεται ως προπονητής σε ομάδες της Ευρώπης, της Βόρειας και της Νότιας Αμερικής, της Αφρικής και της Αυστραλίας, ενώ το 1993 η κυβέρνηση της Ουγγαρίας δέχθηκε πίσω όσους είχαν φύγει ως πολιτικοί πρόσφυγες το 1958 και του έδωσε τιμητικά το 1993 τη θέση του προπονητή στην εθνική ομάδα της χώρας του.

Στις 2 Ιουνίου του 1970, ο Πούσκας αναλαμβάνει προπονητής στον Παναθηναϊκό. Ακριβώς έναν χρόνο αργότερα, έρχεται το αποκορύφωμα της προπονητικής του καριέρας, οδηγώντας τους «πράσινους» στον τελικό της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης στο Γουέμπλεϊ, πραγματοποιώντας ξέφρενη και εντυπωσιακή πορεία. Παρότι οι «πράσινοι» χάνουν από το μεγαθήριο της εποχής, τον Άγιαξ του Γιόχαν Κρόιφ με 0-2, ο Πούσκας θεωρείται έως και σήμερα ο δημιουργός της μεγαλύτερης επιτυχίας του Παναθηναϊκού και της κορυφαίας στιγμής του ελληνικού ποδοσφαίρου σε συλλογικό επίπεδο.

Στις 3 Σεπτεμβρίου του 1974 αποχωρεί από τον Παναθηναϊκό.

Σύντομο πέρασμα για τον Ούγγρο και από την ΑΕΚ, τη σεζόν 1978-79, οδηγώντας την «Ένωση» στην κατάκτηση του πρωταθλήματος Ελλάδος.


Με αντίπαλο το… Αλτσχάιμερ

Ο αδιαμφισβήτητα κορυφαίος ποδοσφαιριστής του ουγγρικού ποδοσφαίρου και από τους σπουδαιότερους ποδοσφαιριστές του 20ου αιώνα χτυπήθηκε από τη νόσο Αλτσχάιμερ, σε ηλικία 73 ετών. Νοσηλεύτηκε σε νοσοκομείο της Βουδαπέστης, με τη Ρεάλ Μαδρίτης να καλύπτει μεγάλο μέρος των νοσηλίων του. Στις 14 Αυγούστου του 2005 έδωσαν φιλικό παιχνίδι προς τιμήν του, με τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν να πηγαίνουν στον παλαίμαχο άσο.

Ούτε η Ουγγαρία, όμως, τον ξέχασε. Στα 75α του γενέθλια (2/4/02), το Νεπ Στάντιον πήρε το όνομά του, σε μια συγκινητική εκδήλωση. Ο Ούγγρος άσος μπόρεσε να βγει για λίγες ώρες από το νοσοκομείο και έδωσε το «παρών» με 75 παιδιά (όσα και τα χρόνια του) να τον αποθεώνουν.

Ο Πούσκας πάλεψε με τη νόσο Αλτσχάιμερ για 6 χρόνια. Τελικά, δεν ήταν αυτό που τον νίκησε. Στις 17 Νοεμβρίου του 2006 απεβίωσε λόγω βαριάς μορφής πνευμονίας.


Ο Φέρεντς Πούσκας των διακρίσεων:

Ως παίκτης:
Χρυσός Ολυμπιονίκης με την εθνική ομάδα της Ουγγαρίας το 1952
1 κύπελλο Dr. Gero με την εθνική ομάδα της Ουγγαρίας
5 πρωταθλήματα Ουγγαρίας με τη Χόνβεντ (1949-50, 1950, 1952,1954,1955)
5 πρωταθλήματα Ισπανίας με τη Ρεάλ Μαδρίτης (1960-61, 1961-62, 1962-63, 1963-64)
1 Κύπελλο Πρωταθλητριών με τη Ρεάλ Μαδρίτης (1959-60)
1 Διηπειρωτικό Κύπελλο με τη Ρεάλ Μαδρίτης (1960)
1 Κύπελλο Ισπανίας με τη Ρεάλ Μαδρίτης (1961-62)
Κορυφαίος Ούγγρος παίκτης της τελευταίας 50ετίας

Ως προπονητής:
1 πρωτάθλημα Αυστραλίας με τη South Melbourne Hellas (1990-91)

Επιμέλεια: Έλενα Φιντιάνη