Το να ζυγίσει κανείς τα οφέλη, τους περιορισμούς και τους πιθανούς κινδύνους της εξέτασης του προστατικού αντιγόνου (PSA) μπορεί να βοηθήσει στη λήψη μιας υπεύθυνης απόφασης.
Η εξέταση του PSA βοηθά στον εντοπισμό του καρκίνου του προστάτη σε πρώιμο στάδιο. Δίνει λοιπόν το πλεονέκτημα της πρώιμης διάγνωσης, η οποία παρέχει τη δυνατότητα της έγκαιρης θεραπευτικής παρέμβασης.
Για να αξιολογήσουν όμως, οι ειδικοί το πραγματικό όφελος της εξέτασης, είναι σημαντικό να γνωρίζουν εάν ο εντοπισμός της νόσου σε πρώιμο στάδιο και η έγκαιρη έναρξη της θεραπείας μπορούν όντως να βελτιώσουν το θεραπευτικό αποτέλεσμα και να μειώσουν τον αριθμό των θανάτων που οφείλονται στον προστατικό καρκίνο.
Το κλειδί στο σημείο αυτό, είναι η τυπική πορεία της νόσου. Ο καρκίνος του προστάτη συνήθως εξελίσσεται πολύ αργά και είναι πιθανό ένας άνδρας να διαγνωστεί με αυτόν, αλλά να μην εμφανίσει συμπτώματα σε όλη του τη ζωή, με αποτέλεσμα ο καρκίνος να παραμείνει μια διάγνωση και όχι ένα ιατρικό πρόβλημα.
Άλλοι περιορισμοί της εξέτασης περιλαμβάνουν:
• Την ύπαρξη παραγόντων που μπορεί να ανεβάσουν τα επίπεδα του PSA, όπως είναι η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη και η προστατίτιδα. Επίσης, έχει βρεθεί ότι τα επίπεδα του προστατικού αντιγόνου αυξάνονται φυσιολογικά με την αύξηση της ηλικίας
• Την ύπαρξη παραγόντων που μειώνουν τα επίπεδα του PSA, όπως είναι η λήψη φάρμακων για τη υπερπλασία του προστάτη, καθώς και για την αντιμετώπιση κάποιων ουρολογικών καταστάσεων
• Την ανακριβή ερμηνεία των αποτελεσμάτων της εξέτασης. Τα αυξημένα επίπεδα του προστατικού αντιγόνου, δηλαδή, δε σημαίνουν απαραίτητα ότι κάποιος έχει καρκίνο, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις μια φυσιολογική τιμή PSA δεν μπορεί να αποκλείσει την ύπαρξη καρκίνου στον προστάτη.
• Τον εντοπισμό όγκων που δε δίνουν συμπτώματα και δε συνιστούν απειλή για την υγεία και τη ζωή του άνδρα.
Οι πιθανοί κίνδυνοι της εξέτασης του προστατικού αντιγόνου σχετίζονται κυρίως με τις επιλογές που πραγματοποιούνται με βάση τα αποτελέσματα της, όπως είναι η απόφαση να προχωρήσει ο άνδρας σε περεταίρω έλεγχο ή να λάβει θεραπεία για την αντιμετώπιση του καρκίνου. Πιο συγκεκριμένα οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν:
• Τους κινδύνους που σχετίζονται με τη λήψη βιοψίας, όπως είναι ο πόνος, η αιμορραγία και η μόλυνση
• Τις ψυχολογικές επιπτώσεις που σχετίζονται με τα θετικά αποτελέσματα του τεστ και περιλαμβάνουν άγχος και δυσφορία. Ιδιαίτερα στην περίπτωση που εντοπίζεται ένας όγκος χαμηλού κινδύνου, ο άνδρας μπορεί να μην εμφανίσει συμπτώματα της νόσου αλλά να βιώνει έντονο άγχος, ακριβώς γιατί γνωρίζει την ύπαρξη του όγκου.
Είναι πολύ σημαντικό ο άνδρας να συζητήσει τα υπέρ και τα κατά της εξέτασης του PSA με τον ειδικό που εμπιστεύεται, έτσι ώστε να πάρει τη σωστή απόφαση για αυτόν.
Πηγή : mayoclinic
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ.Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
