Οι οικονομικές αγορές χαρακτηρίζουν την οικονομική κρίση της Ελλάδας ως μεταδοτική. Για πολλούς ανθρώπους όμως, σε μια ολοένα και περισσότερο χαοτική κοινωνία, η «μεταδοτικότητα» έχει μια πιο θανατηφόρο σημασία.
Μια 34χρονη Ουκρανή μητέρα, η οποία ζει στην Ελλάδα εδώ και 12 χρόνια, πήγε τον Οκτώβριο τη δίχρονη κόρη της στο νοσοκομείο με επίμονο πυρετό. Τη στιγμή που οι ιατροί δυσκολεύονταν να εξηγήσουν το σύμπτωμα, κάποιος πρότεινε να γίνει ένα τεστ για τον ιό του AIDS, τον HIV. Η διάγνωση ήταν θετική τόσο για τη μητέρα όσο και για το παιδί.
Η διάγνωση αυτή προκάλεσε σοκ, αφού το 2009, το έτος γέννησης του παιδιού δεν είχε καταγραφεί ούτε μια περίπτωση μετάδοσης του ιού από μητέρα σε παιδί, σύμφωνα με το Ελληνικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Το συγκεκριμένο περιστατικό δηλαδή ξέφυγε από το ελληνικό σύστημα διαγνωστικών και προληπτικών εξετάσεων για τις έγκυες γυναίκες.
Τι ακριβώς συνέβη όμως και γεννήθηκε ένα παιδί, φορέας του ΗΙV; Η σχετική έρευνα που έγινε από το πρακτορείο Reuters δεν απέδωσε καρπούς. Ωστόσο, κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία από την ελληνική πραγματικότητα αξίζει να επισημανθούν. Οι πόροι που δόθηκαν από το ελληνικό κράτος για την υγεία είναι μειωμένοι κατά 36%. Από τις εκπτώσεις στη δημόσια παροχή υπηρεσιών υγείας, πλήττονται πρώτοι από όλους αυτοί που ζουν στο κοινωνικό περιθώριο. Δεν είναι τυχαία η αύξηση νέων κρουσμάτων που έχει σημειωθεί στους χρήστες ηρωίνης και τις ιερόδουλες. Οι χρήστες μάλιστα ουσιών που είναι φορείς του HIV λένε πως δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρές σύριγγες, υποκατάστατα ηρωίνης και αντιρετροϊκά φάρμακα.
Το 2009, μόλις 11.000 άτομα, δηλαδή το 0.1% του ελληνικού πληθυσμού, έφεραν τον ιό. Μέσα στους πρώτους 5 μήνες του 2010 όμως καταγράφηκαν 255 νέα κρούσματα, ενώ υπολογίστηκε ότι στο τέλος του 2011 θα σημειωθεί αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων κατά 60%. Είναι σαφές ότι το πρόβλημα στην Ελλάδα έχει επιδεινωθεί με την αυξανόμενη χρήση ουσιών. Στο παρελθόν μόλις το 1/4 των νέων κρουσμάτων αφορούσαν τοξικομανείς. Όμως, μέχρι τα μέσα του Οκτώβρη που πέρασε,174 τοξικομανείς πρωτοδιαγνώστηκαν ως χρήστες. Παράλληλα, οι ειδικοί επιδημιολόγοι επισημαίνουν πως, εάν και ακόμα ο πιο συχνός τρόπος μετάδοσης είναι η ομοφυλόφιλη σεξουαλική επαφή, αυξάνεται ο κίνδυνος και για τους ετεροφυλόφιλους. Η επιδημία του HIV στην Ελλάδα δίνει την εικόνα ενός άνυδρου δάσους το καλοκαίρι, ενώ φυσά δυνατός άνεμος. Μπορεί να αρπάξει φωτιά από στιγμή σε στιγμή.
Σε κάθε κοινωνία οι άνθρωποι μπορεί να έχουν τον ιό και να μη το γνωρίζουν. Για τον λόγο αυτό σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανόμενης και της Ελλάδας, γίνεται προληπτικός έλεγχος των εγκύων γυναικών. Η Ουκρανή μητέρα λέει πως ποτέ δεν έκανε το τεστ αυτό όταν ήταν έγκυος, ενώ παράλληλα ποτέ δεν πέρασε από το μυαλό της ίδιας ότι θα μπορούσε να είναι οροθετική. Δεν είναι ξεκάθαρο το πώς η ίδια μολύνθηκε, αλλά οι ιατροί πιστεύουν πως η μετάδοση στο κορίτσι έγινε μέσω του θηλασμού, γιατί ο δίδυμος αδελφός του κοριτσιού, ο οποίος δεν θήλασε, βρέθηκε οροαρνητικός. Η γυναίκα είναι πλέον διαζευγμένη και ζει σε έναν κρατικό ξενώνα.
Οι Έλληνες τα τελευταία 5 χρόνια λαμβάνουν 35% περισσότερα αντικαταθλιπτικά, ενώ μέσα στο τελευταίο έτος οι απόπειρες αυτοκτονίας έχουν αυξηθεί κατά 40%. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνουν οι κινητές μονάδες ελέγχου του HIV, ολοένα και περισσότεροι Έλληνες ανησυχούν για το AIDS. Όταν οι μονάδες αυτές είχαν πρωτοξεκινήσει, το πολύ να εξέταζαν δύο άτομα σε μία νύχτα. Σήμερα τα άτομα που επιθυμούν να εξεταστούν την ίδια νύχτα μπορεί να ξεπεράσουν τα 40.Τα βασικά προβλήματα που έχουν εντοπιστεί από αυτές τις μονάδες που φαίνεται να κινούνται στην καρδιά του προβλήματος είναι η ανεπάρκεια καθαρών συριγγών, καθώς και η αύξηση της φτώχειας και της πορνείας κυρίως στην ομάδα των τοξικομανών. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει τη χορήγηση 200 συριγγών τον χρόνο σε κάθε χρήστη για το περιορισμό της εξάπλωσης του ιού. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ελληνικής κοινότητας, στον Έλληνα χρήστη παρέχονται ετησίως μόνο τρεις. Παράλληλα, όταν οι καιροί είναι δύσκολοι, οι χρήστες είναι πιο πιθανό να προτιμήσουν την ενδοφλέβια χρήση, έτσι ώστε να έχουν το καλύτερο αποτέλεσμα με τα χρήματα που διαθέτουν.
Άτομα μάλιστα που κάνουν χρήση ουσιών και είναι φορείς του ιού λένε πως πρέπει να βρίσκονται σε πρόγραμμα αποτοξίνωσης, προκειμένου να λάβουν την αντιρετροϊκή θεραπεία. Ως Έλληνες πολίτες που έχουν ασφαλιστική κάλυψη, θα έπρεπε να έχουν πρόσβαση στη θεραπεία, αλλά αποκαλύπτουν πως οι ιατροί επιλέγουν σε ποιους θα δοθούν τα ακριβά αυτά φάρμακα ανάλογα με τη δέσμευσή τους στο πρόγραμμα απεξάρτησης.
Σήμερα η αντιρετροϊκή αγωγή κοστίζει 1.000 ευρώ τον μήνα για κάθε ασθενή. Για να πληρώσει το κράτος τη θεραπεία όλων των φορέων, πρέπει να δαπανήσει περί τα 130 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο. Κι όλα αυτά σε μια χώρα όπου οι περικοπές της χρηματοδότησης του συστήματος υγείας είναι οι μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Υπάρχει μάλιστα μια σκέψη το κράτος να δίνει 600 ευρώ τον μήνα για κάθε θεραπευόμενο, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να πρέπει να πληρώνουν σχεδόν το μισό ποσό.
Τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα για τους παράνομους μετανάστες, οροθετικούς, καθώς και για όσους δεν βρίσκουν δουλειά, ώστε να έχουν ασφάλεια και κάλυψη της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Πολλοί άνθρωποι, φορείς του HIV, είναι πιθανό πλέον να μείνουν μήνες χωρίς να λάβουν τα φάρμακα.
Παράλληλα, τα προγράμματα πρόληψης στην Ελλάδα δέχονται έντονες οικονομικές πιέσεις. Τον Σεπτέμβριο, το Υπουργείο Υγείας διέταξε τη μεταφορά των 7 κινητών κλινικών υποκατάστασης της ηρωίνης σε 32 νοσοκομειακές μονάδες. Οι ειδικοί λένε πως το πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπίζεται εκεί ακριβώς που γεννιέται, στο κέντρο της Αθήνας, στις φτωχές γειτονιές, εκεί όπου άτομα αγωνίζονται να επιβιώσουν στο κοινωνικό περιθώριο. Όταν τα κέντρα πρόληψης και απεξάρτησης εδράζονται σε νοσοκομεία των βορείων προαστίων, είναι πολύ πιθανό τα άτομα που τα έχουν ανάγκη να μη φτάσουν ποτέ μέχρι εκεί.
Πηγή: reuters
Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος,
Δ/ντής του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών,
www.andrologia.gr