Σύμφωνα με μία νέα μελέτη στην οποία συμμετείχαν 5.500 άτομα, οι στοματικές λοιμώξεις από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων, τον HPV, είναι πολύ πιο συχνές από το αναμενόμενο στους αμερικανούς εφήβους. Οι ειδικοί λένε πως τα ευρήματα αντανακλούν την αλλαγή των σεξουαλικών πρακτικών στις ΗΠΑ και προάγουν το εμβολιασμό έναντι στον ιό.

Σχεδόν το 7% του πληθυσμού από 14 εώς 69 ετών φέρουν τον στοματικό HPV στις ΗΠΑ. Οι άνδρες είναι 3 φορές πιο πιθανό να προσβληθούν σε σχέση με τις γυναίκες, ενώ ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο έχουν οι άνδρες ηλικίας 30-34 ετών και 60-64 ετών.

Περίπου το 1% του πληθυσμού φέρει ένα συγκεκριμένο στέλεχος του HPV, τον HPV-16, το οποίο έχει σχετισθεί με την εμφάνιση καρκίνου στη στοματική κοιλότητα. Σύμφωνα με τη μελέτη το συγκεκριμένο στέλεχος του ιού αυξάνει κατά 50% τον κίνδυνο εμφάνισης αυτού του τύπου καρκίνου.

Παράλληλα η παρούσα μελέτη είναι η πρώτη που παρέχει μια ένδειξη της συχνότητας του στοματικού HPV στις ΗΠΑ. Πολλά περισσότερα είναι γνωστά σχετικά με τα στελέχη του ιού που προκαλούν καρκίνο στον τράχηλο, ιδιαίτερα μετά τη δημιουργία του αντίστοιχου εμβολίου. Οι ειδικοί όμως δηλώνουν πως σχετικά με τον στοματικό HPV υπάρχουν πολλά σκοτεινά σημεία στην κατανόηση του, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ούτε εγκεκριμένη δοκιμασία προληπτικού ελέγχου για το συγκεκριμένο ιό.

Η παρούσα μελέτη ρίχνει φως στους παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης του HPV. Ένας από τους παράγοντες όπως ήδη προαναφέρθηκε είναι το φύλο. Παράλληλα λιγότερο από 1% των ατόμων που δεν είχαν ποτέ σεξουαλική επαφή έφεραν τον ιό, ενώ ο κίνδυνος λοίμωξης των σεξουαλικών ενεργών είναι 8 φορές μεγαλύτερος. Ο κίνδυνος βρέθηκε επίσης μεγαλύτερος σε αυτούς που ανέφεραν μεγαλύτερο αριθμό σεξουαλικών συντρόφων.

Οι ειδικοί παρατηρούν μια τάση των ετεροφυλόφιλων προς περισσότερο στοματικό σεξ, με την πεποίθηση πως είναι ασφαλέστερο από τη διείσδυση του πέους στον κόλπο. Αυτός ίσως να είναι και ο λόγος που παρατηρείται η αύξηση αυτή σε τέτοιου τύπου λοιμώξεις. Πολλοί άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται το κεφάλι τους και το λαιμό τους ως σεξουαλικά όργανα και γι αυτό δεν ανησυχούν μήπως προσβληθούν από κάποιο σεξουαλικό νόσημα. Έχει βρεθεί μάλιστα πως οι άνθρωποι συνήθως χρησιμοποιούν προφυλακτικό για το κολπικό, ή το πρωκτικό σεξ, αλλά όχι για το στοματικό.

Η έρευνα δείχνει ότι περισσότερα άτομα πλέον κάνουν στοματικό σεξ σε μικρότερες ηλικίες σε σχέση με προηγούμενες δεκαετίες. Το κέντρο έλεγχου και πρόληψης νοσημάτων ανέφερε ότι το 48% των ετεροφυλόφιλων ανδρών και το 44% των ετεροφυλόφιλων γυναικών ηλικίας 15-19 ανέφεραν ότι κάνουν στοματικό σεξ.

Το κάπνισμα ήταν ένας επίσης σημαντικός παράγοντας για την εμφάνιση του στοματικού HPV, πιθανόν επειδή καθιστά το σώμα πιο ευάλωτο στις λοιμώξεις, ιδιαίτερα στην περιοχή του στόματος και του λαιμού.

Ο αυξημένος κίνδυνος λοίμωξης των ανδρών από τον στοματικό HPV, εξηγείται από τους επιστήμονες ίσως από την μεγαλύτερη ευκολία του ιού να μεταδίδεται σε άνδρες, ή ακόμα και από την επίδραση άλλων παραγόντων κινδύνου, όπως για παράδειγμα το κάπνισμα, οι οποίοι πιθανόν απαντώνται πιο συχνά στους άνδρες.

Οι επιστήμονες ανησυχούν για την επικίνδυνη αύξηση του ποσοστού καρκίνων στη στοματική κοιλότητα, μέρος του οποίου οφείλονται στον ιό. Εκτιμάται ότι σύντομα ο καρκίνος της στοματικής κοιλότητας και του λαιμού εξαιτίας του HPV θα είναι πιο συχνός από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Τα ευρήματα μιας πρόσφατης μελέτης δείχνουν πως το ποσοστό των καρκίνων της στοματικής κοιλότητας που σχετίζονται με τον ιό, έχει εκτοξευτεί από το16% στο 72% μέσα σε μία 20ετία.

Παρόλα αυτά οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η συσχέτιση του HPV με τον καρκίνο της στοματικής κοιλότητας δεν είναι ακόμα επιστημονικά τεκμηριωμένη. Η πλειονότητα των λοιμώξεων μάλιστα, δεν θα οδηγήσουν ποτέ σε κανένα σχετικό νόσημα, πόσο μάλλον σε καρκίνο.

Οι ειδικοί επίσης επισημαίνουν πως η παρούσα μελέτη παρέχει δεδομένα υπέρ του εμβολιασμού τόσο των αγοριών, όσο και των κοριτσιών ενάντια στον HPV. Μέχρι το 2008 μόνο το 30% των γυναικών και ακόμα λιγότεροι άνδρες εμβολιάστηκαν.

Τα εμβόλια έχουν εγκριθεί για άνδρες και γυναίκες από 9 έως 26 ετών, αλλά έχουν δοκιμαστεί μόνο για την αποτελεσματικότητα τους απέναντι στον καρκίνο του τραχήλου του αιδοίου και του πρωκτού. Τα εμβόλια παρέχουν προστασία για διάφορα στελέχη του ιού, συμπεριλαμβανομένου του HPV-16, το οποίο έχει βρεθεί να ευθύνεται για το 90% των περιπτώσεων στοματικής λοίμωξης και για το 57% των περιπτώσεων τραχηλικής λοίμωξης. Υπάρχει λοιπόν κάθε λόγος να πιστεύει κανείς πως το εμβόλιο θα βοηθήσει και στην πρόληψη του στοματικού HPV, αν και ακόμα δεν έχει γίνει η κατάλληλη μελέτη. Σύμφωνα με τους ειδικούς θα περάσει τουλάχιστον δεκαετία μέχρι να επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα των εμβολίων στην περίπτωση του στοματικού HPV.

Μέχρι τότε η προστασία από το στοματικό HPV γίνεται με τη χρησιμοποίηση προφυλακτικού κατά τη στοματική σεξουαλική επαφή, καθώς και με τη διακοπή του καπνίσματος. Παράλληλα οι ιατροί θα πρέπει να αναζητούν σημεία καρκίνου στη στοματική κοιλότητα των ασθενών, όπως είναι ο πόνος στα αυτιά, η δυσκολία με την ομιλία και τη κατάποση και τα εξογκώματα στο λαιμό.

Πηγή: abcnews

Το άρθρο επιμελήθηκε ο Θ. Παλλαντζάς,
Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος,
συνεργάτης του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών,
www.andrologia.gr