Εκατομμύρια γυναίκες βιώνουν την ακούσια απώλεια ούρων, που ονομάζεται ακράτεια ούρων και χαρακτηρίζεται είτε από απώλεια λίγων σταγόνων κατά τον βήχα ή κάποιας δραστηριότητας (τρέξιμο), είτε από μια ξαφνική αλλά ισχυρή επιθυμία για ούρηση λίγο πριν από την ακούσια απώλεια ενός μεγάλου μέρος των ούρων, είτε και τα δύο αυτά συμπτώματα μαζί.
Η ακράτεια μπορεί να είναι από ελαφρώς ενοχλητική μέχρι και εντελώς εξουθενωτική, με αποτέλεσμα να δύναται να σταθεί εμπόδιο στις καθημερινές δραστηριότητες ενός ατόμου εξαιτίας του φόβου μην εκτεθεί δημόσια. Κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, υπάρχει επίσης πιθανότητα να προκύψει ακούσια απώλεια ούρων, προκαλώντας έντονη συναισθηματική δυσφορία.
Η ακράτεια ούρων εμφανίζεται δύο φορές πιο συχνά στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες, εξαιτίας της εγκυμοσύνης, του τοκετού, της εμμηνόπαυσης καθώς και της δομής του γυναικείου ουροποιητικού συστήματος, ενώ και οι γυναίκες και οι άνδρες μπορούν να παρουσιάσουν ακράτεια εξαιτίας νευρολογικής βλάβης, εγκεφαλικού επεισοδίου, σκλήρυνσης κατά πλάκας και σωματικών προβλημάτων που σχετίζονται με τη γήρανση καθώς και από εκ γενετής ανωμαλίες.
Αν και δεν είναι συνυφασμένη με την ηλικία, εμφανίζεται περισσότερο σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας.
Η ακράτεια συμβαίνει εξαιτίας προβλημάτων με τους μυς και τα νεύρα που βοηθούν να κρατηθούν ή να απελευθερωθούν τα ούρα. Το σώμα αποθηκεύει τα ούρα και τα απόβλητα, τα οποία αποβάλλονται από τους νεφρούς στην ουροδόχο κύστη. Η κύστη συνδέεται με την ουρήθρα, τον «σωλήνα» μέσω του οποίου τα ούρα εγκαταλείπουν το σώμα.
Κατά τη διάρκεια της ούρησης, οι μύες στο τοίχωμα της ουροδόχου κύστης συστέλλονται και «οδηγούν» τα ούρα από την ουροδόχο κύστη στην ουρήθρα. Την ίδια στιγμή, οι σφιγκτήρες μύες που περιβάλλουν την ουρήθρα χαλαρώνουν, αφήνοντας τα ούρα να «αποβληθούν» από το σώμα. Η ακράτεια θα συμβεί εάν οι μύες της ουροδόχου κύστης ξαφνικά κάνουν συστολή ή οι μύες του σφιγκτήρα δεν είναι αρκετά ισχυροί για να συγκρατήσουν τα ούρα. Τα ούρα μπορεί να ξεφύγουν με λιγότερη πίεση από ό,τι συνήθως, αν έχουν υποστεί ζημιά οι μύες, προκαλώντας μια αλλαγή στη θέση της κύστης. Η παχυσαρκία, η οποία συνδέεται με αυξημένη κοιλιακή πίεση, μπορεί να επιδεινώσει την ακράτεια, αλλά η απώλεια βάρους μπορεί να μειώσει τη σοβαρότητά της.
Τύποι ακράτειας ούρων
Ακράτεια από προσπάθεια
Ακούσια διαρροή μικρών ποσοτήτων ούρων κατά τη διάρκεια σωματικής δραστηριότητας (βήχας, γέλιο, φτέρνισμα, άσκηση).
Επιτακτική ακράτεια
Διαρροή μεγάλων ποσοτήτων ούρων σε απροσδόκητους χρόνους, όπως κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Υπερδραστήρια ουροδόχος κύστη
Συχνοουρία με επείγοντα χαρακτήρα, με ή χωρίς επιτακτική ακράτεια.
Λειτουργική ακράτεια
Άκαιρη ούρηση λόγω σωματικής αναπηρίας, εξωτερικών εμποδίων ή προβλήματα στον τρόπο σκέψης ή στην επικοινωνία που εμποδίζουν το άτομο να πάει στην τουαλέτα.
Ακράτεια από υπερχείλιση
Διαρροή μικρών ποσοτήτων ούρων, λόγω της πλήρους κύστης (σπάνια σε γυναίκες).
Μικτή ακράτεια
Ο συνδυασμός ακράτειας από προσπάθεια και επιτακτικής ακράτειας.
Παροδική ακράτεια
Προσωρινή ακράτεια εξαιτίας μιας κατάστασης που θα περάσει (μόλυνση, λήψη ενός νέου φαρμάκου, κρυολόγημα με βήχα, σοβαρή δυσκοιλιότητα).
Εάν αντιμετωπίζεται πρόβλημα ακράτειας, το πρώτο βήμα είναι να επισκεφθείτε έναν γιατρό για να μάθετε, αρχικά, τι τύπο έχετε. Ένας ουρολόγος ειδικεύεται στο ουροποιητικό σύστημα και κάποιοι ουρολόγοι έχουν περαιτέρω εξειδίκευση στο γυναικείο ουροποιητικό σύστημα. Η ακράτεια στις ημέρες μας αντιμετωπίζεται είτε φαρμακευτικά είτε χειρουργικά από οργανωμένες ιατρικές μονάδες υγείας με την συμμετοχή ουρολόγων, νευροουρολόγων, γυναικολόγων και ψυχολόγων.
Πηγή: NKUDIC
(National Kidney & Urologic Diseases Information Clearinghouse)
http://kidney.niddk.nih.gov/kudiseases/pubs/uiwomen/?control=Pubs#points
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Π. Δρέττας, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Δ/ντής του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών,
