Σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις, το Ritalin και κάποια άλλα φάρμακα που χορηγούνται για την αντιμετώπιση της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινιτικότητας (ΔΕΠΥ) μπορεί να προκαλέσουν μακράς διαρκείας κι, ενίοτε, επώδυνες στύσεις.

Εάν η κατάσταση αυτή, η οποία ονομάζεται πριαπισμός, δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στο πέος.

Η κατηγορία των φαρμάκων για τη ΔΕΠΥ που έχει συνδεθεί με τον πριαπισμό είναι οι διεγέρτες του κεντρικού νευρικού συστήματος που περιλαμβάνουν τις μεθυλφαινιδάτες, οι οποίες κυκλοφορούν με εμπορικές ονομασίες όπως Ritalin, Concerta, Daytrana, Focalin, Metadate, Methylin και Quillivant. Επίσης και το Strattera, το οποίο δε διεγείρει το κεντρικό νευρικό σύστημα, έχει επίσης συνδεθεί με πριαπισμό στα παιδιά, τους εφήβους και τους ενήλικες.

Με βάση τα νέα ερευνητικά δεδομένα σχετικά με τη δράση των φαρμάκων αυτών, ο οργανισμός ελέγχου φαρμάκων και τροφίμων των ΗΠΑ ζήτησε από τους κατασκευαστές να ενημερώσουν εκ νέου τις ετικέτες και τις οδηγίες πρόσληψης .

Οι ειδικοί επισημαίνουν πως παρόλο που η πιθανότητα πριαπισμού είναι πολύ μικρή, η προειδοποίηση θα τραβήξει τουλάχιστον την προσοχή σε μια δυνάμει επικίνδυνη συσχέτιση, ενώ παράλληλα μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της αναγνώρισης και διάγνωσης της ΔΕΠΥ, καθώς και στην αποφυγή της κακής χρήσης, ή κατάχρησης των φαρμάκων για την αντιμετώπιση της.

Ο πριαπισμός φαίνεται να είναι πιο συχνός στους ασθενείς που λαμβάνουν το Stattera, σε σύγκριση με αυτούς που λαμβάνουν τα προϊόντα μεθυλφαινιδάτης, αν και ο αρμόδιος οργανισμός δε γνωρίζει τη συχνότητα της επιπλοκής στους ασθενείς, ανεξάρτητα από τον τύπο του φαρμακου.

Ο πριαπισμός μπορεί να συμβεί σε κάθε ηλικία, όταν το αίμα παγιδεύεται στο πέος κι έχει σαν αποτέλεσμα μια στύση μεγάλη διάρκειας, η οποία είναι συχνά επώδυνη. Οι ιατροί είναι σημαντικό να διασφαλίσουν πως οι άρρενες ασθενείς, καθώς και οι γονείς τους είναι σε θέση να αναγνωρίσουν τα σημεία και τα συμπτώματα του πριαπισμού, καθώς και να κατανοήσουν την ανάγκη άμεσης ιατρικής παρέμβασης, όταν προκύψει. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για τα νεαρά αγόρια που δεν έχουν μπει ακόμα στην εφηβεία και είναι πολύ πιθανό, είτε να μην αναγνωρίσουν καθόλου το πρόβλημα, είτε να ντρέπονται να μιλήσουν για αυτό. Οι γονείς λοιπόν, είναι απαραίτητο να συμβουλεύονται τις οδηγίες χρήσης του φαρμάκου.

Είναι επίσης πολύ σημαντικό, οι ιατροί να είναι πολύ προσεκτικοί όταν συστήνουν αλλαγή αγωγής από το Stattera σε μεθυλφαινιδάτη. Παράλληλα, οι ασθενείς δε θα πρέπει να διακόπτουν την αγωγή με ένα προϊόν μεθυλφαινιδάτης, πριν το συζητήσουν με τον ιατρό τους.

Η ΔΕΠΥ είναι μια νευρολογική διαταραχή συμπεριφοράς, η οποία, συνήθως, διαγιγνώσκεται στην παιδική ηλικία και διαρκεί μέχρι την ενηλικίωση. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ δυσκολεύονται να εστιάσουν την προσοχή τους και να ελέγξουν τις παρορμήσεις τους. Τα φάρμακα έχουν στόχο να τα βοηθήσουν να συγκεντρώνονται πιο εύκολα και να έχουν τον έλεγχο των πράξεων τους.

Πηγή : nlm.nih.gov
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ.Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr