Η γυναικεία σεξουαλική δυσλειτουργία (ΓΣΔ) περιλαμβάνει μια σειρά από καταστάσεις που μπορεί να επηρεάσουν τη σεξουαλική υγεία και ευεξία μιας γυναίκας. Τα ζητήματα αυτά είναι συνηθισμένα και συχνά θεραπεύσιμα. Η κατανόηση των διαφόρων τύπων ΓΣΔ μπορεί να βοηθήσει τις γυναίκες να αναγνωρίσουν τα συμπτώματα, να αναζητήσουν βοήθεια και να διερευνήσουν τις θεραπείες που τους ταιριάζουν. Ακολουθεί μια επισκόπηση των κύριων τύπων, μαζί με τις πιθανές θεραπευτικές επιλογές.
Διαταραχή υποδραστικής σεξουαλικής επιθυμίας (ΔΥΣΕ)
Η διαταραχή υποδραστικής σεξουαλικής επιθυμίας (ΔΥΣΕ) είναι μια επίμονη ή επαναλαμβανόμενη έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει μειωμένο ενδιαφέρον για έναρξη ή συμμετοχή σε σεξουαλική δραστηριότητα. Οι γυναίκες με ΔΥΣΕ μπορεί επίσης να δυσκολεύονται να ανταποκριθούν σε σεξουαλικά ερεθίσματα ή φαντασιώσεις και αυτά τα συναισθήματα συχνά οδηγούν σε προσωπική δυσφορία, όπως απογοήτευση, θλίψη ή ανησυχία.
Θεραπευτικές επιλογές: Η θεραπεία της ΔΥΣΕ μπορεί να περιλαμβάνει εκπαίδευση σχετικά με τη φυσιολογική σεξουαλική λειτουργία, θεραπεία (π.χ. γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία) ή φάρμακα που συμβάλλουν στη βελτίωση της σεξουαλικής επιθυμίας. Ορισμένες γυναίκες βρίσκουν όφελος στις ορμονικές θεραπείες, ιδίως οι μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Η συμβουλή και η συμμετοχή του συντρόφου μπορούν επίσης να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο.
Διαταραχή γυναικείας σεξουαλικής διέγερσης (ΔΓΣΔ)
Η διαταραχή σεξουαλικής διέγερσης της γυναίκας (ΔΓΣΔ) περιλαμβάνει δυσκολία στη διέγερση, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει έλλειψη ψυχικής διέγερσης ή σωματικής ανταπόκρισης (όπως λίπανση ή ευαισθησία των γεννητικών οργάνων) κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής δραστηριότητας. Η ΔΓΣΔ μπορεί να διαχωριστεί σε θέματα γνωστικής (ψυχικής) διέγερσης και σε θέματα γεννητικής (σωματικής) διέγερσης, καθένα από τα οποία μπορεί να επηρεάσει την εμπειρία της οικειότητας.
Θεραπευτικές επιλογές: Η θεραπεία μπορεί να επικεντρωθεί στην αντιμετώπιση υποκείμενων παραγόντων, όπως το άγχος, τα θέματα διάθεσης ή η ποιότητα της σχέσης. Οι μη φαρμακευτικές προσεγγίσεις περιλαμβάνουν τεχνικές ενσυνειδητότητας, φυσικοθεραπεία του πυελικού εδάφους και χρήση συσκευών διέγερσης. Οι θεραπευτικές επιλογές μπορεί να περιλαμβάνουν ατομική ή συμβουλευτική ζεύγους για την αντιμετώπιση συναισθηματικών παραγόντων ή την αύξηση της άνεσης με την οικειότητα.
Επίμονη διαταραχή διέγερσης των γεννητικών οργάνων/Δυσαισθησία της πυέλου
Η επίμονη διαταραχή διέγερσης των γεννητικών οργάνων χαρακτηρίζεται από ανεπιθύμητα και συνεχή αισθήματα διέγερσης των γεννητικών οργάνων, όπως μυρμήγκιασμα, πρήξιμο ή συσπάσεις. Αυτές οι αισθήσεις εμφανίζονται χωρίς σεξουαλική επιθυμία ή διέγερση και μπορεί να είναι ενοχλητικές ή να διαταράσσουν την καθημερινή ζωή.
Θεραπευτικές επιλογές: Η διαχείριση της πάθησης συχνά επικεντρώνεται στη μείωση των συμπτωμάτων και τη διαχείριση της δυσφορίας. Οι θεραπείες μπορεί να περιλαμβάνουν φυσικοθεραπεία, συμβουλευτική ή τεχνικές για τη διαχείριση του στρες και του άγχους. Ορισμένοι ασθενείς επωφελούνται από φάρμακα που βοηθούν στη μείωση της ευαισθησίας των γεννητικών οργάνων ή στη θεραπεία υποκείμενων προβλημάτων που σχετίζονται με τα νεύρα.
Γυναικεία οργασμική διαταραχή
Η γυναικεία οργασμική διαταραχή αναφέρεται σε δυσκολίες με την επίτευξη οργασμού ή τη βίωση έντονων οργασμικών αισθήσεων. Η κατάσταση αυτή μπορεί να είναι είτε δια βίου (δεν είχε ποτέ οργασμό) είτε να αποκτηθεί αργότερα, και μπορεί να εμφανίζεται σε όλες τις καταστάσεις ή μόνο σε ορισμένες.
Θεραπευτικές επιλογές: Η θεραπεία, συμπεριλαμβανομένης της γνωσιακής-συμπεριφορικής θεραπείας, μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, εστιάζοντας στη μείωση του άγχους, στην ανάπτυξη επικοινωνιακών δεξιοτήτων και στη διερεύνηση τεχνικών όπως ο κατευθυνόμενος αυνανισμός. Εκπαιδευτικοί πόροι σχετικά με την ανατομία και τον αυνανισμό μπορούν επίσης να βοηθήσουν τις γυναίκες να αισθάνονται πιο άνετα με τις σεξουαλικές τους αντιδράσεις.
Διαταραχές σεξουαλικού πόνου
Οι διαταραχές σεξουαλικού πόνου μπορεί να κάνουν την οικειότητα άβολη ή επώδυνη. Η αιδοιοδυνία (επίμονος πόνος στο αιδοίο) και η δυσλειτουργία του γεννητικού-πυελικού πόνου (που συχνά σχετίζεται με την ένταση των μυών του πυελικού εδάφους) είναι δύο συνηθισμένοι τύποι. Η αιδοιοδυνία περιγράφεται συνήθως ως κάψιμο, τσούξιμο ή τραχύτητα, ενώ η δυσλειτουργία του πυελικού πόνου μπορεί να περιλαμβάνει επώδυνη κολπική διείσδυση, που συχνά περιγράφεται ως “χτύπημα σε τοίχο”.
Θεραπευτικές επιλογές: Η θεραπεία για τις διαταραχές σεξουαλικού πόνου συχνά περιλαμβάνει συνδυασμό φυσικοθεραπείας (μερικές φορές με βιοανάδραση), χρήση λιπαντικών και/ή συμβουλευτική. Οι γυναίκες με δυσλειτουργία του γεννητικού-πυελικού πόνου μπορεί να επωφεληθούν από τεχνικές χαλάρωσης, κολπικούς διαστολείς ή ενέσεις για τη διαχείριση του πόνου και τη μείωση της μυϊκής έντασης.
Ενδομητρίωση
Η ενδομητρίωση είναι μια πάθηση κατά την οποία ιστός παρόμοιος με το βλεννογόνο της μήτρας αναπτύσσεται έξω από τη μήτρα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει έντονο πυελικό πόνο, ο οποίος συχνά επιδεινώνεται κατά την έμμηνο ρύση ή τη σεξουαλική δραστηριότητα. Η ενδομητρίωση μπορεί επίσης να επηρεάσει τη γονιμότητα.
Επιλογές θεραπείας: Η αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης συχνά περιλαμβάνει φάρμακα ανακούφισης του πόνου, ορμονικές θεραπείες ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση της περίσσειας ιστού. Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής για τη μείωση του στρες, μαζί με τη συμβουλευτική ή τις ομάδες υποστήριξης, μπορούν επίσης να βοηθήσουν τις γυναίκες να διαχειριστούν αυτή τη χρόνια πάθηση.
Διαταραχές του δέρματος
Οι δερματικές διαταραχές, όπως ο σκληροατροφικός λειχήνας και ο ομαλός λειχήνας, περιλαμβάνουν χρόνιες φλεγμονές ή αλλαγές στο δέρμα του αιδοίου. Ο σκληροατροφικός λειχήνας μπορεί να προκαλέσει κνησμό, κάψιμο και δομικές αλλαγές, ενώ ο ομαλός λειχήνας μπορεί να περιλαμβάνει επώδυνες κόκκινες κηλίδες με δαντελωτά λευκά όρια στο δέρμα.
Θεραπευτικές επιλογές: Αυτές οι καταστάσεις αντιμετωπίζονται συχνά με τοπικές αλοιφές, οι οποίες βοηθούν στην καταπράυνση του ερεθισμού και της φλεγμονής. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση δομικών προβλημάτων. Η συμβουλευτική και η υποστήριξη από τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης είναι σημαντικές για τη διαχείριση των συνεχιζόμενων συμπτωμάτων.
Η γυναικεία σεξουαλική δυσλειτουργία είναι ένας πολύπλοκος τομέας της γυναικείας υγείας, αλλά με τη σωστή υποστήριξη και τις κατάλληλες θεραπευτικές επιλογές, πολλές γυναίκες μπορούν να βρουν ανακούφιση. Εάν αντιμετωπίζετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα, σκεφτείτε να απευθυνθείτε σε έναν πάροχο υγειονομικής περίθαλψης για να συζητήσετε τις ανησυχίες σας και να διερευνήσετε τις επιλογές σας.