Αν και η ορμόνη που έχει συνδεθεί περισσότερο με την επονομαζόμενη ανδρική εμμηνόπαυση είναι η τεστοστερόνη, μια νέα μελέτη δείχνει πως υπάρχει και μια άλλη ορμόνη που παίζει τον ρόλο της στη μείωση της σεξουαλικής ορμής και την αύξηση του σωματικού βάρους που εμφανίζουν οι άνδρες καθώς μεγαλώνουν σε ηλικία.
Οι ερευνητές, μάλιστα, αναφέρουν ότι πολλά από τα συμπτώματα που πιστεύουμε ότι σχετίζονται με μειωμένα επίπεδα τεστοστερόνης, στην πραγματικότητα, συνδέονται με τη συνοδό έλλειψη οιστρογόνων.
Η τεστοστερόνη είναι η βασική ανδρική ορμόνη. Ο οργανισμός των ανδρών, όμως, ένα μέρος της ορμόνης αυτής το μετατρέπει σε οιστρογόνα. Με την αύξηση της ηλικίας, τα επίπεδα τόσο της τεστοστερόνης όσο και των οιστρογόνων μειώνονται και μέχρι πρόσφατα δεν μπορούσε να ξεκαθαριστεί η μείωση ποιας ορμόνης είναι τελικά υπεύθυνη για τη μείωση της libido, της δύναμης και της ενέργειας.
Σε εκατομμύρια άνδρες ανά τον κόσμο έχουν χορηγηθεί τζελ, επιθέματα ή ενέσεις τεστοστερόνης για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων, αλλά δεν είναι γνωστή ούτε η ενδεδειγμένη δοσολογία ούτε εάν τελικά η εν λόγω θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης είναι ευεργετική, βλαπτική ή ουδέτερη. Οι ιατροί, μάλιστα, συνήθως δεν συνταγογραφούν οιστρογόνα στους άνδρες αλλά τεστοστερόνη, την οποία ο οργανισμός θα μπορέσει να μετατρέψει σε οιστρογόνα.
Η νέα μελέτη δεν εξέτασε τις ορμόνες ως θεραπεία, αλλά διερεύνησε τις επιδράσεις της καθεμίας ξεχωριστά. Συμμετείχαν εθελοντικά 400 υγιείς άνδρες, ηλικίας 20-50 ετών, στους οποίους χορηγήθηκε σε μηνιαία βάση μια ένεση που μείωνε προσωρινά την παραγωγή της τεστοστερόνης σε επίπεδα που αντιστοιχούν σε αυτά της προ-εφηβείας. Έπειτα, τους χορηγήθηκαν σε διάφορες δοσολογίες είτε ένα τζελ τεστοστερόνης είτε ένα τζελ χωρίς ορμόνη. Στους μισούς χορηγήθηκε, επίσης, μια άλλη ουσία που εμπόδιζε τη μετατροπή της τεστοστερόνης σε οιστρογόνα.
Έπειτα από 16 εβδομάδες οι ερευνητές βρήκαν ότι το μέγεθος των μυών και η δύναμη εξαρτιόνταν από τα επίπεδα τεστοστερόνης, ο λιπώδης ιστός εξαρτιόταν από τα επίπεδα οιστρογόνων, ενώ παράλληλα και οι δύο ορμόνες ήταν απαραίτητες για τη διατήρηση της φυσιολογικής σεξουαλικής ορμής κι επίδοσης.
Τα αποτελέσματα συμφωνούν με αυτά ενός προηγούμενου πειραματικού μοντέλου σε ποντίκια, κατά το οποίο όσα είχαν τροποποιηθεί γενετικά, έτσι ώστε να μην παράγουν οιστρογόνα, ανέπτυσσαν λιπώδη ιστό και εμφάνιζαν μειωμένη σεξουαλική ορμή. Παράλληλα, οι ειδικοί παρατηρούν ότι στα διάφυλα άτομα που έχουν μεταβεί από άρρενα σε θήλεα, εάν λάβουν οιστρογόνα, βελτιώνεται η libido.
Δύο είναι τα βασικά μειονεκτήματα της μελέτης. Το πρώτο αναφέρεται στο σύντομο χρονικό διάστημα της διεξαγωγής της, το οποίο δεν επέτρεψε την εξέταση της θετικής ή αρνητικής επίδρασης των συμπληρωμάτων τεστοστερόνης στην καρδιά, την οξύνοια, τη μεγέθυνση του προστάτη ή τον καρκίνο. Το δεύτερο σχετίζεται με την επιλογή υγειών ανδρών, στους οποίους δημιουργήθηκε με τεχνητό τρόπο η έλλειψη τεστοστερόνης, εγείροντας έτσι την αμφιβολία σχετικά με το εάν τα ευρήματα θα είναι τα ίδια και στην περίπτωση που τα επίπεδα των ορμονών μειωθούν φυσικά και βαθμιαία.
Οι ερευνητές, μάλιστα, επισημαίνουν ότι ο όρος «ανδρική εμμηνόπαυση» που χρησιμοποιείται ευρέως δεν είναι αρκετά εύστοχος, πρώτον διότι οι άνδρες δεν έχουν έμμηνο ρύση και δεύτερον επειδή η πτώση της τεστοστερόνης δεν είναι τόσο απότομη, όσο είναι η πτώση των οιστρογόνων στη γυναίκα. Προτείνουν, λοιπόν, τον όρο «ανδρόπαυση» ως πιο λογικό από τη στιγμή που η τεστοστερόνη είναι ανδρογόνο, η κατεξοχήν ανδρική ορμόνη. Τονίζουν, μάλιστα, πως τα ευρήματα δείχνουν μια μεγάλη ετερογένεια στη δοσολογία της ορμόνης που μπορεί να χρειαστούν οι άνδρες, γι’ αυτό και σε κάποιες περιπτώσεις, εάν μια χαμηλή δοσολογία δεν λειτουργεί, οι ιατροί είναι καλό να μην εγκαταλείψουν τη θεραπεία, αλλά να δοκιμάσουν μια μεγαλύτερη δόση, καθώς υπάρχουν άνδρες που δεν ανταποκρίνονται στις χαμηλές.
Η έρευνα μέχρι στιγμής έχει δείξει ότι η χαμηλή τεστοστερόνη μπορεί να συμβάλει στη μείωση της μυϊκής μάζας, την έκπτωση των γνωστικών δεξιοτήτων, την εμφάνιση καρδιακής νόσου, καθώς και σε άλλα προβλήματα. Είναι πολύ σημαντικό, λοιπόν, να διερευνηθεί περαιτέρω ο ρόλος των ορμονών στο φαινόμενο της ανδρόπαυσης, καθώς και σε ποιο βαθμό και υπό ποιες προϋποθέσεις η θεραπεία υποκατάστασης μπορεί να βελτιώσει την κατάσταση.
Πηγή: abcnews
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Θ. Παλλαντζάς,
Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος,
συνεργάτης του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών,
www.andrologia.gr
