Όταν το τραύμα της σεξουαλικής κακοποίησης εκδηλώνεται στην ενήλικη ζωή
Σε μια πρώτη ανάγνωση, αναλογιζόμενοι το ευρύτατο φάσμα των επιπτώσεων της κακοποίησης, μοιάζει να αναμενόμενο ένα τόσο επώδυνο συμβάν να επηρεάζει και τα ζωτικά μας όργανα ειδικά τη καρδιά. Πως όμως η σεξουαλική κακοποίηση σχετίζεται με τις νόσους της καρδιάς;
Αρκετοί παράγοντες κινδύνου είναι γνωστοί για το ρόλο τους στη πρόκληση καρδιαγγειακών νοσημάτων:
• Η ηλικία
• Το οικογενειακό ιστορικό
• Το φύλο
• Η φυλή και η εθνικότητα
• Η αρτηριακή υπέρταση
• Η υπερλιπιδαιμία
• Το κάπνισμα
• Η παχυσαρκία
• Η μη υγιεινή διατροφή
• Ο σακχαρώδης διαβήτης
• Η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας
• Το χαμηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο
• Οι διαταραχές ψυχικής υγείας
• Το άγχος
• Η κατάχρηση αλκοόλ
• Διάφορες φαρμακευτικές αγωγές υπό συγκεκριμένες συνθήκες π.χ. αντισυλληπτικά
• Η ομοκυστιναιμία
• Κάποιες Φλεγμονές
• Οι διαταραχές πηκτικότητας
Κάνοντας μια αναδρομή στις παραπάνω αιτίες η προσοχή μας κατευθείαν στρέφεται στους παράγοντες διαταραχές ψυχικής υγείας και άγχος, όμως η εν λόγω μελέτη απέδειξε πως το ψυχικό τραύμα της κακοποίησης μπορεί και μέσω άλλων οδών να οδηγήσει στη ασθένεια της καρδιάς.
Ο αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών προβλημάτων λόγω της σεξουαλικής κακοποίησης κατά τη παιδική ηλικία σχετίστηκε με μεθόδους αντιμετώπισης που χρησιμοποιούν τα θύματα για το άγχος της κακοποίησης όπως η υπερφαγία, η χρήση αλκοόλ και το κάπνισμα, που αποτελούν διάφορες ψυχολογικές και ψυχοσωματικές μεθόδους άμυνας στο τραύμα της κακοποίησης.
Οι συνέπειες που σχετίζονταν κατά πολύ με την υπερβολική αύξηση του βάρους, τη κατανάλωση αλκοόλ, την υψηλή αρτηριακή πίεση και το σακχαρώδη διαβήτη αντιστοιχούσε στο 37% στις γυναίκες που είχαν πέσει θύματα σεξουαλικής κακοποίησης.
Όπως αναφέρει η Janet Rich-Edwards επιδημιολόγος στον φορέα που διεξήγαγε την έρευνα, ο κυριότερος παράγοντας που εξηγεί τη σχέση μεταξύ νοσημάτων της καρδιάς και σεξουαλικής κακοποίησης είναι η τάση των θυμάτων προς αύξηση του σωματικού τους βάρους κατά την εφηβεία και την ενήλικη ζωή.
Όμως για την εμφάνιση καρδιολογικών προβλημάτων ενοχοποιήθηκε επίσης η σωματική κακοποίηση: οι γυναίκες που είχαν υποστεί σωματική βία-τις είχαν χτυπήσει- κατά τη περίοδο της νεότητας τους, είχαν κατά 45% μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακού προβλήματος. Μεγάλο ποσοστό των συνεπειών της κακοποίησης σχετίζονταν με υψηλότερους δείκτες παχυσαρκίας, κατανάλωση αλκοόλ, υψηλή αρτηριακή πίεση και διαβήτη που αντιστοιχούσαν στο 41% του αυξημένου κινδύνου για καρδιολογικά προβλήματα ανάμεσα στις γυναίκες που είχαν υποστεί σωματική κακοποίηση.
Είναι σημαντικό εδώ να αναφερθεί ότι σύμφωνα με τους ερευνητές η αύξηση του κινδύνου εμφάνισης προβλημάτων στη καρδιά, εμφανιζόταν στις περιπτώσεις επαναλαμβανόμενης κακοποίησης, αφού αντίστοιχη αύξηση κινδύνου δεν υπήρχε σε γυναίκες που ανέφεραν ηπιότερα συμβάντα σεξουαλικής και σωματικής βίας, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι η κακοποίηση- σωματική ή σεξουαλική- σε ότι αφορά το ψυχικό τραύμα έχει δεδομένες διαβαθμίσεις.
Τα συμπεράσματα της έρευνας καταλήγουν ότι η σωματική και η σεξουαλική βία αποτελούν σημαντικού παράγοντες κινδύνου για μελλοντική εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων, ενώ οι γυναίκες όπως και οι θεράποντες ιατροί τους χρειάζεται να μεριμνήσουν ως προς τη πρόληψη και τη μείωση του κινδύνου.
Μάλιστα σημειώνουν ότι χρειάζεται να μάθουμε περισσότερα σχετικά με το ψυχολογικές, ιατρικές και ποιοτικές παρεμβάσεις για να βελτιώσουμε την υγεία όσων έχουν ζήσει ον εφιάλτη της κακοποίησης.
Μπορεί η χρονική περίοδος της κακοποίησης να ανήκει στο παρελθόν… Ενδεχομένως το βίωμα να έχει «καταχωνιαστεί» όσο πιο βαθειά γίνεται, ώστε να μοιάζει καλά κρυμμένο, σαν να μην υπάρχει, σαν να μη συνέβη ποτέ… Το θύμα όμως πάντα θα κινδυνεύει από αυτό.
Η παιδική κακοποίηση, ιδίως η σεξουαλική, αφήνει ανεξίτηλα σημάδια στο ψυχικό όργανο των θυμάτων, που οδηγούν σε τραγικές συνέπειες για το παιδί, αλλά επίσης έχει πολύ συχνά καταστροφικές προεκτάσεις για τη ψυχική υγεία, την κοινωνική τους ζωή, τον οργανισμό και το σώμα του ενήλικα που ήταν το παιδί που κακοποιήθηκε. Το να στρέψουμε όλοι το βλέμμα μας προς ένα ειδεχθές έγκλημα που πια αποτελεί φαινόμενο της σύγχρονης πραγματικότητας, να προστατεύσουμε με κάθε τρόπο αυτούς που δεν έχουν τη δυνατότητα να αμυνθούν και να προστατεύσουν από μόνοι τους τον εαυτό τους, δεν αποτελεί μόνο ευθύνη αλλά χρέος προς τα παιδιά όλου του κόσμου. Όταν κλείνουμε τα μάτια, έχουμε προσωπική ευθύνη στη διαιώνιση του εγκλήματος.
Με αφορμή άρθρο που αναρτήθηκε στο Reuters
Το άρθρο επιμελήθηκε και υπογράφει η Ε. Ελευθερίου, Ψυχοθεραπεύτρια-Κλινική Θεραπεύτρια Σεξουαλικών Διαταραχών, συνεργάτιδα του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών,
Διαβάστε επίσης: SEXUALITY: Η καρδιά του παιδιού… στο σώμα του ενήλικα
Πρώτη καταχώρηση: Σάββατο, 14 Ιανουαρίου 2012, 15:58
