Το σεξ και η σεξουαλικότητα είναι σημαντικά ζητήματα για πολλούς ανθρώπους, ανεξαρτήτως της ηλικίας ή του φύλου τους. Ακόμα και εάν πολλοί άνθρωποι φοβούνται να μιλήσουν για τα ζητήματα αυτά, είναι σημαντικό να συζητήσουν τις σχετικές ανησυχίες που ενδεχομένως τους ταλαιπωρούν με εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας και συμβούλους.
Η σεξουαλικότητα είναι η εμπειρία, ή/και η έκφραση του ανθρώπου ως σεξουαλικού όντος. Πρόκειται για μια περίπλοκη αλληλεπίδραση που περιλαμβάνει το βιολογικό φύλο του ατόμου, την ταυτότητα φύλου, το πώς δηλαδή το ίδιο το άτομο αντιλαμβάνεται και αναγνωρίζει το φύλο του, τους ρόλους του φύλου και το σεξουαλικό προσανατολισμό. Η σεξουαλικότητα λοιπόν διαφέρει από άτομο σε άτομο, ενώ παράλληλα διαφοροποιείται και κατά τη διάρκεια της ζωής του ίδιου του ατόμου.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, έχει ορίσει τη σεξουαλική υγεία, ως μια κατάσταση φυσικής, συναισθηματικής , ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας σε σχέση με τη σεξουαλικότητα και όχι απλά ως απουσία νόσου, διαταραχής ή ασθένειας. Η σεξουαλική υγεία απαιτεί μια θετική προσέγγιση με σεβασμό στη σεξουαλικότητα και τις σεξουαλικές σχέσεις, καθώς και τη δυνατότητα απόκτησης ασφαλών σεξουαλικών εμπειριών, τις οποίες τα άτομα απολαμβάνουν χωρίς να γίνονται αντικείμενο καταπίεσης, διάκρισης, ή βίας. Για τη διατήρηση της σεξουαλικής υγείας είναι απαραίτητος ο σεβασμός και η προστασία των σεξουαλικών δικαιωμάτων όλων των ατόμων.
Είναι πολύ δύσκολο να καθοριστεί το νόημα του σεξ, καθώς διαφέρει πολύ ανάμεσα στα άτομα. Υπάρχουν πολλοί τρόποι έκφρασης της σεξουαλικότητας μέσα από κάθε τύπου σχέση, είτε μεταξύ ανδρών και γυναικών, είτε μεταξύ ατόμων ιδίου φύλου. Συνήθως με τον όρο σεξ αναφερόμαστε στην πράξη της διείσδυσης του πέους στον κόλπο. Άλλες σεξουαλικές δραστηριότητες, όπως είναι το στοματικό και το πρωκτικό σεξ μπορεί να συμπεριληφθούν στη σεξουαλική εμπειρία που δε στοχεύει στη συνουσία. Το πιο σημαντικό είναι η σεξουαλική εμπειρία να είναι ασφαλής, υγιής και να προσφέρει απόλαυση.
Η σεξουαλική υγεία είναι ένα ζωτικό κομμάτι της συνολικής ευεξίας ενός ατόμου. Φυσικά το σεξ είναι σημαντικό για την αναπαραγωγή, αλλά επίσης μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη οικειότητας ανάμεσα στους δυο συντρόφους, καθώς και να αποτελεί πηγή έντονης ευχαρίστησης και ικανοποίησης. Το σεξ έχει επίσης και άλλα θετικά οφέλη υγείας, όπως είναι η μείωση του στρες, η βελτίωση της αυτοεκτίμησης και η καρδιοαγγειακή υγεία.
Ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της σεξουαλικότητας είναι η σεξουαλική απόκριση ενός ατόμου. Στη γυναίκα, το σώμα άπαντα στο σεξουαλικό ερέθισμα με αύξηση της ροής του αίματος στη γενετήσια περιοχή. Ο κόλπος υγραίνεται από εκκρίσεις που προέρχονται από τα τοιχώματα του. Οι μύες του χαλαρώνουν, με αποτέλεσμα ο γυναικείος κόλπος να μεγαλώνει σε μήκος και πλάτος. Η κλειτορίδα μεγαλώνει και τα χείλη φουσκώνουν και ανοίγουν, με αποτέλεσμα να αποκαλύπτεται η είσοδος του κόλπου. Παράλληλα, αυξάνεται κι το μέγεθος της μήτρας, η οποία ανεβαίνει προς το υπογάστριο. Κατά τη διάρκεια της φάσης αυτής συμβαίνουν επίσης αλλαγές στο γυναικείο σώμα που δεν έχουν σχέση με τη γενετήσια περιοχή, όπως είναι η διέγερση των θηλών , η αύξηση των σφίξεων και της αρτηριακής πίεσης, καθώς και η ανάπτυξη μιας ερυθρότητας στην περιοχή του λαιμού, του στομάχου και του στήθους. Κατά τη διάρκεια του οργασμού, υπάρχουν ρυθμικές έντονες συσπάσεις του πυελικού εδάφους, της μήτρας και του κόλπου. Μετά τον οργασμό η διαδικασία μπορεί να επαναληφθεί ή το σώμα να επιστρέψει στην κατάσταση της χαλάρωσης.
Φυσικές αλλαγές παρατηρούνται και στον άνδρα κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής απόκρισης. Κατά τη σεξουαλική διέγερση, το πέος γεμίζει με αίμα, το οποίο προκαλεί τη στύση και τη σκληρότητα του οργάνου. Οι μαλακοί μύες του όσχεου συσπώνται, το δέρμα του όσχεου γίνεται πιο παχύ και οι όρχεις ανεβαίνουν προς το υπογάστριο. Στο μεταξύ, σπερματικό υγρό συγκεντρώνεται στην προστατική ουρήθρα, στο τελικό δηλαδή τμήμα της ουρήθρας, και οι βολβοουρηθρικοί αδένες εκκρίνουν μια -δυο σταγόνες καθαρού υγρού στην άκρη του πέους. Παράλληλα με αυτές τις αλλαγές συμβαίνουν και πολλές άλλες, μεταξύ των οποίων είναι η αύξηση της αρτηριακής πίεσης και του καρδιακού ρυθμού. Κάποιοι άνδρες εμφανίζουν ερυθρότητα στο λαιμό και το στήθος, καθώς και διέγερση των θηλών. Κατά τη διάρκεια του οργασμού υπάρχουν ισχυρές ρυθμικές συσπάσεις των γεννητικών πόρων, των συνεργών αδένων και του πέους που εξαναγκάζουν το σπέρμα σε έξοδο από τη ουρήθρα, διαδικασία που ονομάζεται εκσπερμάτιση. Ο οργασμός και η εκσπερμάτιση συχνά συμβαίνουν πολύ κοντά χρονικά, αλλά είναι δυο ξεχωριστά γεγονότα. Μετά τον οργασμό το σώμα χαλαρώνει.
Η «φυσιολογική» σεξουαλική λειτουργία έχει περιγραφεί με πολλούς τρόπους από διαφορετικούς ερευνητές. Πιο γνωστή είναι η προσέγγιση των Master Johnson, η οποία διατυπώθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 60. Περιέγραψαν 4 φάσεις. Τη φάση της διέγερσης που χαρακτηρίζεται από διέγερση και σεξουαλικό ενδιαφέρον σε φυσικό, αλλά και ψυχολογικό επίπεδο, τη φάση πλατό κατά την οποία η σεξουαλική διέγερση οδεύει προς την κορύφωση για να καταλήξει στη φάση του οργασμού όπου η σεξουαλική απόκριση κλιμακώνεται. Ακολουθεί η φάση της λύσης, κατά την οποία το σώμα επιστρέφει στην χαλαρή κατάσταση. Το 1979 στο μοντέλο αυτό προστέθηκε η σεξουαλική επιθυμία, και τελικά η σεξουαλική απόκριση κατέληξε να περιγράφεται από τη φάση της επιθυμίας , τη φάση της διέγερσης και τη φάση του οργασμού.
Ακριβώς επειδή η σεξουαλική απόκριση της γυναίκας είναι συχνά πιο περίπλοκη και πιο έμμεση από την ανδρική και επηρεάζεται από πολλούς ψυχοκοινωνικούς παράγοντες, άλλοι ερευνητές έδειξαν ότι η σεξουαλική απόκριση εμπλέκει τόσο τη φυσική, όσο και τη συναισθηματική διάσταση της σεξουαλικής ορμής. Αυτό μπορεί να εξηγήσει το πώς μια γυναίκα ανταποκρίνεται σε ένα συγκεκριμένο σύντροφο. Για παράδειγμα, μια γυναίκα μπορεί να εμπλακεί στη σεξουαλική δραστηριότητα και να αναπτύξει στην πορεία συναισθήματα σύνδεσης και εγγύτητας που δεν υπήρχαν σε πρώτη φάση. Καθώς επικεντρώνεται στην αίσθηση της σεξουαλικής διέγερσης, το σώμα της αρχίζει να ανταποκρίνεται τόσο σε σωματικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο. Ο συνεχής ερεθισμός μπορεί να παράγει σεξουαλική επιθυμία που δεν υπήρχε πριν ξεκινήσει η σεξουαλική δραστηριότητα.
Κάποιες φορές οι άνθρωποι ανησυχούν σχετικά με τη σεξουαλική υγεία και τη σεξουαλική λειτουργία τους. Εκτιμάται ότι περίπου το 43% των γυναικών και το 31% των ανδρών έχουν βιώσει μια ανησυχία τέτοιου είδους. Συχνή είναι, για παράδειγμα, η ανησυχία σχετικά με την έλλειψη του σεξουαλικού ενδιαφέροντος, τη μη δυνατότητα στύσης, την καθυστέρηση ή απουσία του οργασμού, καθώς και την επώδυνη επαφή.
Οι ψυχολογικοί παράγοντες που μπορεί να παίζουν κάποιο ρόλο, περιλαμβάνουν το άγχος, την κατάθλιψη, το στρες, την κακοποίηση και την κακή εικόνα σώματος. Η ανάμνηση ενός σεξουαλικού τραύματος μπορεί επίσης να έχει μεγάλη επίδραση στο πως ένα άτομο λειτουργεί σεξουαλικά. Οι κοινωνικοί και διαπροσωπικοί παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν τη σεξουαλική λειτουργία περιλαμβάνουν τα προβλήματα στη σχέση, τις θρησκευτικές και πολιτισμικές πεποιθήσεις, καθώς και τον τρόπο ανατροφής του καθενός.
Το σεξ είναι πολύ σημαντικό κομμάτι της ζωής μας και οι σεξουαλικές ανησυχίες είναι απαραίτητο να αντιμετωπίζονται με σοβαρότητα. Όταν ένα σεξουαλικό πρόβλημα προκαλεί δυσφορία στο άτομο, είναι σημαντικό να απευθυνθεί στον επαγγελματία υγείας που εμπιστεύεται. Σήμερα, όλοι μπορούν να απολαύσουν μια υγιή και ικανοποιητική σεξουαλική ζωή.
Πηγή: reproductivefacts.org, andrologia.gr