Η σεξουαλική δυσλειτουργία είναι διαδεδομένη στις ενήλικες γυναίκες, επηρεάζοντας αρνητικά την ποιότητα ζωής τους. Μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, όπως χρόνιες παθήσεις, κακή σωματική ή ψυχική υγεία, ορισμένα φάρμακα και προβλήματα εντός σχέσεων.
Η έλλειψη σιδήρου, ιδίως στις γυναίκες, είναι ένας λιγότερο γνωστός παράγοντας κινδύνου για σεξουαλική δυσλειτουργία. Η ανεπάρκεια σιδήρου μπορεί να προκύψει από παράγοντες όπως η έμμηνος ρύση, η εγκυμοσύνη, η μη φυσιολογική αιμορραγία της μήτρας, οι διατροφικές ελλείψεις, οι χρόνιες παθήσεις και η γήρανση.
Εκτός του ότι συνδέεται με σεξουαλική δυσλειτουργία, η έλλειψη σιδήρου μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως αδυναμία, κόπωση, άγχος, κατάθλιψη και δυσκολία συγκέντρωσης. Ωστόσο, το παρόν άρθρο διερευνά την σχέση μεταξύ της έλλειψης σιδήρου και της σεξουαλικής λειτουργίας των γυναικών, με βάση τα ευρήματα μιας βιβλιογραφικής ανασκόπησης που παρουσιάστηκε στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ουρογυναικολογικής Εταιρείας τον Οκτώβριο του 2022.
Η χαμηλή πρόσληψη σιδήρου είναι ένας σημαντικός παράγοντας που οδηγεί σε έλλειψη σιδήρου σε χορτοφάγους, vegans και άτομα με διατροφικές διαταραχές. Οι διατροφικές διαταραχές εμφανίζονται συχνά ταυτόχρονα με την σεξουαλική δυσλειτουργία. Αν και οι δύο αυτές καταστάσεις μπορεί μερικές φορές να συνδέονται με τραύματα του παρελθόντος, εκφοβισμό, βία ή χαμηλή αυτοεκτίμηση, μπορεί επίσης να σχετίζονται εν μέρει με διατροφικές ελλείψεις.
Οι αθλήτριες αντοχής, παρά την αμηνόρροια (την απουσία εμμήνου ρύσεως), μπορεί ακόμη να διατρέχουν κίνδυνο ανεπάρκειας σιδήρου λόγω της περιοριστικής διατροφής, της κακής απορρόφησης σιδήρου λόγω φλεγμονής και των αυξημένων απωλειών σιδήρου με τον ιδρώτα. Αν και η έρευνα για το θέμα αυτό είναι ελλιπής, ορισμένες μελέτες υποδηλώνουν ότι η σεξουαλική δυσλειτουργία είναι χειρότερη σε άτομα με επίμονη αμηνόρροια.
Η μη φυσιολογική αιμορραγία της μήτρας, όπως η βαριά εμμηνορρυσιακή αιμορραγία ή οι ακανόνιστες και βαριές περίοδοι, μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε ανεπάρκεια σιδήρου. Οι διαταραχές αυτές του κύκλου επηρεάζουν περίπου το 20-30% των προεμμηνοπαυσιακών γυναικών και μπορεί να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη σεξουαλική τους λειτουργία. Στην πραγματικότητα, μια έρευνα στην Ευρώπη διαπίστωσε ότι το 62% των γυναικών με βαριά αιμορραγία ανέφεραν ότι η σεξουαλική τους ζωή επηρεάζεται σημαντικά.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι ανάγκες των γυναικών σε σίδηρο αυξάνονται για την υποστήριξη του αναπτυσσόμενου μωρού και του αυξημένου όγκου αίματος. Τα χαμηλά επίπεδα σιδήρου είναι συνηθισμένα αυτή την περίοδο. Είναι ζωτικής σημασίας η παρακολούθηση και η θεραπεία του χαμηλού σιδήρου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς η κατάσταση αυτή συνδέεται με κινδύνους τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό, όπως πρόωρος τοκετός και γνωστικά προβλήματα.
Μετά τον τοκετό, το 25-50% των γυναικών μπορεί να εμφανίσουν αναιμία μετά τον τοκετό, η οποία μπορεί να επιδεινώσει τα υπάρχοντα σεξουαλικά προβλήματα που συχνά εμφανίζονται μετά τον τοκετό. Μεταξύ 41-83% των γυναικών παρουσιάζουν σεξουαλική δυσλειτουργία κατά τους πρώτους μήνες μετά τον τοκετό, με θέματα όπως χαμηλή σεξουαλική επιθυμία, δυσκολία στη διέγερση, δυσκολία στην επίτευξη οργασμού και πόνο κατά τη διάρκεια της επαφής (δυσπαρευνία).
Η ανεπάρκεια σιδήρου μπορεί να συνδεθεί με χρόνιες ασθένειες, φλεγμονές και παχυσαρκία, κυρίως λόγω των αυξημένων σωματικών επιπέδων της επσιδίνης (μιας ορμόνης που ρυθμίζει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα χρησιμοποιεί το σίδηρο). Συγκεκριμένα, η φλεγμονή και η παχυσαρκία πυροδοτούν την παραγωγή επσιδίνης, μειώνοντας την απορρόφηση και την απελευθέρωση σιδήρου και προκαλώντας λειτουργική έλλειψη σιδήρου. Η λειτουργική σιδηροπενία αναφέρεται σε μια κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός έχει αρκετό σίδηρο, αλλά αυτός δεν χρησιμοποιείται σωστά.
Η έρευνα σχετικά με το πώς η έλλειψη σιδήρου επηρεάζει τη σεξουαλική λειτουργία σε άτομα με χρόνιες ασθένειες είναι περιορισμένη. Ωστόσο, οι γυναίκες με χρόνια νεφρική νόσο, μια συχνή αιτία ανεπάρκειας σιδήρου, συχνά εμφανίζουν επίσης μειωμένη σεξουαλική λειτουργία.
Οι ηλικιωμένες γυναίκες μπορεί να έχουν μειωμένη λίμπιντο, ευαισθησία των γεννητικών οργάνων, διέγερση και λίπανση, μαζί με αυξημένο πόνο κατά τη διάρκεια του σεξ μετά την εμμηνόπαυση. Το πόσο αυτά τα ζητήματα επιδεινώνονται από την έλλειψη σιδήρου παραμένει αβέβαιο και είναι σημαντικό να μελετηθεί τι θεωρείται “φυσιολογική” σεξουαλική λειτουργία στις γυναίκες που βρίσκονται στην περι- και μετεμμηνοπαυσιακή περίοδο και να αναπτυχθούν εργαλεία για τον εντοπισμό της σεξουαλικής δυσλειτουργίας σε αυτή την ηλικιακή ομάδα.
Περαιτέρω έρευνα σχετικά με την ανεπάρκεια σιδήρου και τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να συμβάλλει στη γυναικεία σεξουαλική δυσλειτουργία θα μπορούσε να βοηθήσει στην αποσαφήνιση μελλοντικών στρατηγικών θεραπείας. Ευτυχώς, υπάρχει ένας εύκολος τρόπος να αυξηθούν τα επίπεδα σιδήρου ενός ατόμου. Η από του στόματος λήψη συμπληρωμάτων σιδήρου έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει τη σεξουαλική λειτουργία σε γυναίκες με έλλειψη σιδήρου. Εάν πιστεύετε ότι μπορεί να έχετε ανεπάρκεια σιδήρου, μιλήστε με τον πάροχο υγείας σας για να εξεταστείτε, ώστε να μπορέσετε να αντιμετωπίσετε την κατάσταση άμεσα.
