Ο συγγραφέας Γιώργος Πολυμενάκος μάς συστήνει το νέο μυθιστόρημά του «Σκοτεινό φως», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γραφή.
Πρόκειται για το δεύτερο βιβλίο της «Τριλογίας των Φάρων», που καταγράφει την ιστορία μιας ομάδας ανδρών και γυναικών που προσπαθούν να επιβιώσουν δίνοντας εξετάσεις υπακοής, ή αντίστασης, σε αυτή τη νέα, αμείλικτη τάξη πραγμάτων, ανάμεσα στα σωριασμένα ερείπια των μύθων του παρελθόντος. Αλλά ακόμη και σ’ αυτόν τον ζοφερό κόσμο, μπορεί να υπάρξει μια ρωγμή στο σκοτάδι.
Το πρώτο βιβλίο της τριλογίας («Σημείο Εξόδου Ένα», εκδόσεις Απόπειρα 2021) διακρίθηκε ως ένα από τα 10 καλύτερα μυθιστορήματα εκείνης της χρονιάς, στα Λογοτεχνικά Βραβεία του περιοδικού «Ο Αναγνώστης».
Υπογράφετε το τρίτο βιβλίο σας μέσα σε λιγότερο από τέσσερα χρόνια. Πρόκειται για το β΄ μέρος μιας τριλογίας. Μιλήστε μας λίγο γι’ αυτό το βιβλίο.
Το «Σκοτεινό φως» είναι ένα κατ’ εξοχήν πολιτικό (με την ευρεία έννοια του όρου), αλλά ταυτόχρονα και βαθιά ερωτικό, μυθιστόρημα.
Ως προς το πολιτικό μέρος του βιβλίου, επανέρχομαι στο θέμα των απολυταρχικών καθεστώτων, με το οποίο είχα ασχοληθεί και στο πρώτο βιβλίο της τριλογίας, το «Σημείο Εξόδου Ένα». Αυτή τη φορά, πιθανολογώντας ότι σε ένα κοντινό μέλλον η οργάνωση «Νέα Τάξη» επιχειρεί να επικρατήσει σε ολόκληρη τη χώρα. Πρώτιστο μέλημά της «Νέας Τάξης» είναι η κάθαρση του κοινωνικού ιστού. Οι κάθε λογής έγχρωμοι, οι σωματικά ανάπηροι, οι ψυχικά ασθενείς, αντιμετωπίζονται ως μολύνσεις που πρέπει να απομακρυνθούν.
Η πλοκή του βιβλίου καταγράφει την ιστορία μιας ομάδας ανδρών και γυναικών που προσπαθούν να επιβιώσουν δίνοντας εξετάσεις υπακοής, ή αντίστασης, σε αυτή τη νέα, αμείλικτη τάξη πραγμάτων.
Όσον αφορά την ερωτική πλευρά του βιβλίου, παρακολουθούμε την πορεία ενός άστρου απαγορευμένης αγάπης που προσπαθεί να ολοκληρώσει την τροχιά του πάνω σε έναν ουρανό απόγνωσης.
Ο Όργουελ και ο Κάφκα σας δείχνουν τον δρόμο;
Οι συγγραφείς που αναφέρετε είναι από τους αγαπημένους μου, άρα με έχουν επηρεάσει και σ’ αυτό το βιβλίο έστω και χωρίς να το θέλω. Δύο άλλοι συγγραφείς, τους οποίους και αναφέρω σε κάποια στιγμή μέσα στο βιβλίο, είναι ο Αλμπέρ Καμύ και ο δικός μας, εξαιρετικός ποιητής, Μιχάλης Κατσαρός.
Μένετε στο Πέραμα, έναν τόπο εμβληματικό κατά κάποιον τρόπο, που πολύ συχνά περιλαμβάνετε στις αφηγήσεις σας. Τι σημαίνει για σας το Πέραμα;
Το Πέραμα είναι ένας τόπος πολύ ιδιαίτερος. Είναι ένας τόπος ανοιχτός (από τη βεράντα μου έχω «πιάτο» ολόκληρο τον Σαρωνικό) αλλά και κλειστός (η πρόσβαση προς τη θάλασσα, σε πολλά σημεία, είναι σχεδόν αδύνατη λόγω της παρουσίας των ναυπηγείων). Μεγάλωσα ακούγοντας ήχους από ματσακόνια και ηλεκτρομηχανές, ατενίζοντας μια θάλασσα που είναι όμορφη αλλά λεηλατημένη. Το Πέραμα είναι ένας τόπος που μπορεί να σε σημαδέψει. Ανεξίτηλα.
Το πρώτο βιβλίο της τριλογίας σας («Σημείο Εξόδου Ένα», εκδόσεις Απόπειρα 2021) διακρίθηκε ως ένα από τα 10 καλύτερα μυθιστορήματα του 2021, στα Λογοτεχνικά Βραβεία του περιοδικού «Ο Αναγνώστης». Τι σημαίνει πέρα από την ηθική ικανοποίηση η βράβευση αυτή;
Τίποτε περισσότερο από την ηθική επιβράβευση, η οποία όμως δεν είναι αμελητέα παρόλο που κάποιοι πιστεύουν (ή κάποιοι άλλοι υποκρίνονται ότι πιστεύουν) ότι τα βραβεία δεν τους αφορούν.
Το πρώτο βιβλίο της τριλογίας θυμάμαι ότι γράφτηκε στην περίοδο της καραντίνας. Το δεύτερο κάτω από ποιες συνθήκες;
Το αρχικό «τσίμπημα» για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου το ένιωσα όταν συνέβη η επίθεση των ακροδεξιών στο Καπιτώλιο. Συνειδητοποίησα ότι δεν είναι αδύνατον, ο δυτικός κόσμος όπως τον γνωρίζουμε, ο κόσμος της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, να σωριαστεί σε ερείπια.
Είναι τόλμη να εκδίδεις βιβλία στην Αθήνα του 2023;
Η τόλμη είναι το λιγότερο αλλά θα προτιμούσα να μην επεκταθώ.
Έχετε αρχίζει ήδη να σχεδιάζετε το τρίτο μέρος της τριλογίας;
Έχω αρχίσει να το γράφω αλλά το έχω αφήσει στο ένα τρίτο περίπου γιατί θέλω να σκεφτώ εκ νέου και να επεκτείνω την πλοκή του. Μου αρέσει να γράφω βιβλία που κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη σε κάθε σελίδα.
Η τελευταία ερώτηση που θα σας θέσω δεν έχει σχέση με την ιδιότητά σας ως συγγραφέα αλλά με την επαγγελματική σας απασχόληση στον χώρο της Πληροφορικής και αφορά την Τεχνητή Νοημοσύνη: την αντιμετωπίζετε ως εχθρό της ανθρωπότητας; ή ως μία νέα κατάσταση που θα μας οδηγήσει σ έναν παράξενο αλλά καλύτερο κόσμο;
Το πρόβλημα με την Τεχνητή Νοημοσύνη συνίσταται ότι δεν είναι απλώς μία ακόμη καινοτομία στον χώρο της Τεχνολογίας αλλά, κυριολεκτικά, μια επανάσταση αντίστοιχη με τη Βιομηχανική, που συνέβηκε δύο αιώνες πριν. Κάποιοι τομείς, όπως για παράδειγμα η Ιατρική, θα ωφεληθούν, αλλά το κυρίως ζητούμενο που είναι ο ανθρώπινος παράγοντας ως πρωταγωνιστής του κοινωνικού και ιστορικού γίγνεσθαι, τίθεται σε αμφισβήτηση. Με λίγα και απλά λόγια: η όποια αξία μάς έχει απομείνει ως κοινωνικές οντότητες μπορεί να πάει έναν μακρύ περίπατο και να μην επιστρέψει.
