Γεννήθηκα άνθρωπος, νόμιζα… Στην πορεία ανακάλυψα ότι σαν γυναίκα με ξεχώριζαν από τον άνδρα. Απογοητεύτηκα… Είδα διακρίσεις παντού. Ασθενές φύλο με αποκάλεσαν… Εγώ δεν ένιωσα ποτέ έτσι. Ακριβώς το αντίθετο. Σαν γυναίκα φέρνω ζωή στη ζωή. Δουλεύω και προσφέρω και στο κοινωνικό σύνολο, αλλά και στην οικογένειά μου. Προσπαθώ να μεγαλώσω σωστούς ανθρώπους.
Είμαι Κόρη, Εγγονή, Μάνα, Αδελφή, Σύζυγος, Φίλη…
Με αυτά τα λόγια περιγράφει η Νίκη Ταγκάλου το νέο της βιβλίο-ποιητική συλλογή «Η Γυναίκα του Κόσμου».
Το zougla.gr, με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας, είχε μια συζήτηση μαζί της.
Είναι η ποίηση μια μορφή διαμαρτυρίας;
Η ποίηση είναι διαμαρτυρία, είναι κραυγή, είναι ένας τρόπος να αφυπνίσει και να υποβάλει τον αναγνώστη σε διαδικασία σκέψης σε πράγματα και καταστάσεις που ίσως μέχρι εκείνη τη στιγμή να μην προβλημάτιζαν στο βαθμό που θα έπρεπε ώστε να ξεκινήσει ή να παρακινηθεί η όποια αλλαγή.
Τι θέλετε να καταγράψετε και να φωτίσετε μέσω της Γυναίκας του Κόσμου;
Θέλω να επισημάνω τη σημαντικότητα αυτού του φύλου, που δυστυχώς ακόμη και στα χρόνια που ζούμε και, ενώ θα έπρεπε να βλέπουμε τον κόσμο να εξελίσσεται, ακούμε και βλέπουμε καθημερινά γεγονότα που προσβάλλουν αλλά και βλάπτουν ακόμα και θανάσιμα τη Γυναίκα.
Είναι για τους ποιητές η λέξη η μοναδική τους κατοικία;
Για τους ποιητές, η λέξη είναι ο μοναδικός τρόπος ζωής. Ο μονόδρομος που επιλογές δεν έχει. Είναι σαν την ανάσα μας, που συμβαίνει μηχανικά και αβίαστα και ορίζει τη ζωή μας.
Τι είδους συγκρούσεις βιώνει ένας ποιητής;
Θεωρώ πως οι συγκρούσεις είναι με την ίδια τη ζωή. Εγώ δεν συμμερίζομαι τις δημόσιες σχέσεις και τις αμέτρητες εμφανίσεις ενός ποιητή σε συναθροίσεις λογοτεχνικές κ.λπ. Για μένα ένας ποιητής -απαιτείται- να μπορεί να απομονώνεται, να μένει λίγο έξω από τα κοινά. Να μιλάει με τον ίδιο του τον εαυτό περισσότερο απ’ ό,τι με τους άλλους ανθρώπους ώστε να μπορέσει μετέπειτα να μεταφέρει τα εσώψυχα του στο χαρτί. Η ποίηση δεν είναι μυθιστόρημα που ψάχνουμε παντού ερεθίσματα και εικόνες, είναι πόλεμος με τον ίδιο μας τον εαυτό. Είναι μια μόνιμη διαμάχη συναισθημάτων που τα εντονότερα γίνονται λέξεις.
To ταξίδι που ξεκίνησε το νέο σας βιβλίο σας έχει δικαιώσει μέχρι στιγμής;
Δεν θα απαντήσω ποτέ ναι σε μια τέτοια ερώτηση για κανένα βιβλίο μου. Μέχρι τώρα το βιβλίο έχει καταφέρει να βοηθήσει οικονομικά -και ψυχολογικά, ελπίζω- τον Ξενώνα Φιλοξενίας Κακοποιημένων Γυναικών του Δήμου Πειραιά και είμαστε όλοι οι συντελεστές πολύ χαρούμενοι για αυτό, όμως πάντα υπάρχει περιθώριο βελτίωσης. Το βιβλίο τελεί υπό την Αιγίδα του Δήμου Πειραιά και κυκλοφόρησε από μια πολύ σπουδαία και μαχητική ομάδα, τις εκδόσεις Grotesque του Ομίλου Ελκυστής. Επίσης αξίζει να αναφερθεί ότι βραβεύτηκε με το Α’ Διεθνές Βραβείο Ποίησης από την International Art Society.
Ποια είναι η σημερινή Γυναίκα του Κόσμου; Πώς έχει αλλάξει ο ρόλος της από το παρελθόν;
Η σημερινή Γυναίκα είναι πιο επαναστάτρια. Διαμαρτύρεται, διεκδικεί, κάτι που σαφώς δεν γινόταν παλαιότερα σε μεγάλο βαθμό. Πλέον έχει βγει έξω από το σπίτι, έχει σπάσει το κατεστημένο της γυναίκας-νοικοκυράς, είναι πιο ανεξάρτητη και αυτόνομη και αυτό της έχει δώσει δύναμη.
«Θύμα» η λέξη Γυναίκα, όπως διαβάζουμε σε κάποιον στίχο σας, ή τελικά «νικήτρια» μόνο επειδή το είπατε;
Μόνο επειδή το λέω εγώ δεν είναι τίποτα. Υπάρχουν σήμερα, εν έτει 2020, χώρες που καταπατούν τα ανθρώπινα δικαιώματα της Γυναίκας, με βάναυσο πολλές φορές τρόπο και θα σας αναφέρω τραγικά παραδείγματα, όπως είναι η κλειτοριδεκτομή, η οποία έχει απαγορευτεί αλλά υπάρχουν χώρες που συνεχίζουν αυτό το βάρβαρο έθιμο ή οι γάμοι μικρών ανήλικων κοριτσιών με ηλικιωμένους άνδρες. Εκεί δεν μιλάμε για θύματα Γυναίκες;
Στη δική μας μικρή Ελλάδα, όταν ανοίγουμε τους δέκτες μας στις ειδήσεις και ακούμε σχεδόν καθημερινά για βιασμούς και φονικά γυναικών, πολλές φορές από τους ίδιους τους άνδρες τους, δεν μιλάμε για θύματα Γυναίκες;
Υπάρχουν όμως και οι νικήτριες! Οι Γυναίκες εκείνες που μπόρεσαν μέσα από δύσκολες καταστάσεις να ορθώσουν το ανάστημά τους και να καταφέρουν να πάρουν τη ζωή τους πίσω. Δεν γράφω, λοιπόν, εγώ το βιβλίο αυτό, αλλά η ίδια η ζωή.
Οι γυναίκες, δυστυχώς στον 21ο αιώνα, απολαμβάνουν πολύ διαφορετικά δικαιώματα, αναλόγως του τόπου που θα γεννηθούν…
Είμαστε σε ικανοποιητικό σημείο διασφάλισής τους; Και τι πρέπει να γίνει για τα μέρη αυτά του κόσμου που παραβιάζονται κατάφωρα;
Εγώ δεν βλέπω κανένα ικανοποιητικό σημείο διασφάλισής τους και σας ανέφερα παραπάνω τραγικά -δυστυχώς- παραδείγματα που διαδραματίζονται μέχρι σήμερα. Έχουν γίνει κάποιες κινήσεις από τον ΟΗΕ και κάποιες ευρωπαϊκές χώρες μεμονωμένα όπως π.χ. από την Αγγλία για το θέμα της κλειτοριδεκτομής, στην οποία τα προηγούμενα χρόνια κορίτσια αφρικανικών οικογενειών υποβλήθηκαν σε αυτήν τη βάρβαρη πρακτική ακόμα και στο βρετανικό έδαφος.
Και θα σας αναφέρω και κάτι πιο κοντινό μας, αν θέλετε, η βία που δέχονται πολλές γυναίκες. Οι Ξενώνες φιλοξενίας στους δήμους βοηθούν αυτές τις γυναίκες, οι οποίες ζουν ανάμεσά μας, δίπλα μας και για κάποιο λόγο αδυνατούν μόνες τους να αντισταθούν στην κακοποίηση που βιώνουν.
Πολλά πρέπει να γίνουν και κυρίως από τις ίδιες τις χώρες και τις πολιτείες όμως πρωτίστως πρέπει οι ίδιες οι γυναίκες να μιλάμε, να ζητούμε βοήθεια και να μάθουμε να σεβόμαστε πρώτες εμείς την πολύτιμη ζωή μας ώστε να μάθουν να τη σέβονται και οι άλλοι.
Πώς οι γυναίκες σας βοήθησαν να εμπνευστείτε τους στίχους του βιβλίου σας;
Κατ΄αρχάς είμαι η ίδια Γυναίκα, οπότε αυτό είναι το πρώτο έναυσμα. Κατά δεύτερον μια εικόνα όσο χίλιες λέξεις, οπότε οι εικόνες του φωτογράφου Νίκου Νικόπουλου βοήθησαν τα μέγιστα σε αυτό. Κάθε ασπρόμαυρη φωτογραφία μπροστά μου μου γεννούσε χιλιάδες λέξεις και συναισθήματα που προσπαθούσα να τα βάλω σε σειρά.
Ποιο θα είναι το επόμενο βιβλίο που μπορούμε να αναμένουμε από εσάς;
Ετοιμάζεται η μετάφραση ενός γνωστού θεατρικού έργου που αγαπώ πολύ. Όμως προς το παρόν δεν θα σας αποκαλύψω άλλα.
