Συνέντευξη στη Σπυριδωνία Κρανιώτη
«Γράφω για να είμαι παρών. Για να δώσω ένα στίγμα σε σχέση με τον εαυτό μου και την οπτική μου γωνία για τον κόσμο.Τα βιώματα και οι μνήμες είναι σαφώς συνδεδεμένα με τη διαδικασία της συγγραφής, όμως δεν την καθορίζουν…Ποιος δεν θέλει να ευτυχήσει και να αισθανθεί ζωντανός; Με τη διαφορά ότι αυτό δεν πρέπει να γίνει ψυχαναγκαστικά, σαν μια κίνηση απελπισίας, σαν μια απόδειξη ότι μπορούμε να φαινόμαστε νικητές, αλλά ως μια αυθόρμητη φυσική ανάγκη να απολαύσουμε ό,τι μας έχει δοθεί» αναφέρει μεταξύ άλλων στο zougla.gr ο Δημήτρης Σωτάκης με αφορμή την καινούργια του συγγραφική δουλειά, το μυθιστόρημά του με τίτλο «Ο μεγάλος υπηρέτης», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Κέδρος». Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που πραγματεύεται τη μάχη του ανθρώπου με τον εαυτό του και την ψευδαίσθηση της δύναμης της εξουσίας.
Οι ήρωες του Δημήτρη Σωτάκη αντικατοπτρίζουν τον αυτισμό της καθημερινότητας, την εξάρτησή μας από το άσκοπο κυνήγι μιας φαινομενικής ευτυχίας, την τάση των αστών να πιαστούν από κάπου, δικαιολογώντας τον ρόλο τους ανάμεσα στους ανθρώπους.
Ο καταξιωμένος συγγραφέας εστιάζει αποκλειστικά πάνω στον άνθρωπο και όχι σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο. Ίσως αυτός είναι ο λόγος που είναι ο πιο μεταφρασμένος Έλληνας συγγραφέας της γενιάς του με τα βιβλία του να κυκλοφορούν από τη Γαλλία, την Ιταλία, τα Βαλκάνια και την Τουρκία έως την Κορέα και την Κίνα και να γνωρίζουν μεγάλη επιτυχία.
Ο Δημήτρης Σωτάκης μίλησε στο Zougla.gr για το μυθιστόρημα του «Ο μεγάλος υπηρέτης» και τόνισε τις ιδιαιτερότητες του. Ο γνωστός συγγραφέας υπογράμμισε τους λόγους που τον ωθούν να γράφει και αναφέρθηκε στην πορεία της λογοτεχνίας σήμερα και το μέλλον του βιβλίου στην Ελλάδα.
Τι σας ενέπνευσε ώστε να γράψετε το βιβλίο «Ο μεγάλος υπηρέτης»;
Η πλοκή του υπήρχε ως ιδέα εδώ και χρόνια, όμως η ιστορία δεν είναι ποτέ αρκετή για να κάνει ένα βιβλίο να στέκεται στα πόδια του. Πρέπει να δημιουργηθεί σταδιακά ένα ιδεολογικό υπόβαθρο σε σχέση με αυτό. Και τώρα ήταν η κατάλληλη στιγμή να συνδέσω τα γεγονότα του μυθιστορήματος με έναν ευρύτερο προβληματισμό μου σε σχέση με τη μοναχικότητα της σύγχρονης ζωής.
«Ο μεγάλος υπηρέτης» είναι ένα μυθιστόρημα για τη μάχη του ανθρώπου με τον εαυτό του και την ψευδαίσθηση της δύναμης της εξουσίας. Αν το βιβλίο είναι ο καθρέφτης της ψυχής ποιες πτυχές σας αντικατοπτρίζει;
Ακριβώς αυτές που καταδεικνύονται από όσα συμβαίνουν στους ήρωες, τον αυτισμό της καθημερινότητας, την εξάρτησή μας από το άσκοπο κυνήγι μιας φαινομενικής ευτυχίας, την τάση των αστών να πιαστούν από κάπου, δικαιολογώντας τον ρόλο τους ανάμεσα στους ανθρώπους.
Οι ήρωες σας στο μυθιστόρημα σας έχουν περισσότερο την ανάγκη να ευτυχήσουν, να αισθανθούν ζωντανοί. Είναι μια δική σας ανάγκη αυτό το ζητούμενο;
Νομίζω όλων. Ποιος δεν θέλει να ευτυχήσει και να αισθανθεί ζωντανός; Με τη διαφορά ότι αυτό δεν πρέπει να γίνει ψυχαναγκαστικά, σαν μια κίνηση απελπισίας, σαν μια απόδειξη ότι μπορούμε να φαινόμαστε νικητές, αλλά ως μια αυθόρμητη φυσική ανάγκη να απολαύσουμε ό,τι μας έχει δοθεί.
Τι σας ωθεί να γράφετε; (Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν βιώματα και μνήμες από την παιδική ηλικία τους αλλά δεν γίνονται συγγραφείς).
Γράφω για να είμαι παρών. Για να δώσω ένα στίγμα σε σχέση με τον εαυτό μου και την οπτική μου γωνία για τον κόσμο. Τα βιώματα και οι μνήμες είναι σαφώς συνδεδεμένα με τη διαδικασία της συγγραφής, όμως δεν την καθορίζουν.
Μπορεί ένα βιβλίο να μας αλλάξει τη ζωή; Σε σας υπήρξε τέτοιο βιβλίο που να άλλαξε την οπτική σας για τη ζωή;
Το να αλλάξει ένα βιβλίο τη ζωή μας, είναι το υπέρτατο δώρο για τον αναγνώστη και τον συγγραφέα. Η Τέχνη έχει έρθει για να μας απαλύνει τον πόνο, να δίνει ιδέες και να αναγεννά τη διάθεσή μας να ζήσουμε, να μας γεμίζει με μια ανεξήγητη ενέργεια και όταν το πετυχαίνει αυτό, είναι ένα πραγματικό θαύμα. Έχουν υπάρξει βιβλία που έχουν αλλάξει την οπτική μου, ναι.
Υπάρχει κάποιο από τα έργα σας που να αγαπάτε περισσότερο;
Θα έλεγα ότι υπάρχουν βιβλία μου με τα οποία έχω συνδεθεί περισσότερο, αυτό είναι μάλλον αναπόφευκτο. Πάντα όμως δένομαι και αγαπώ πιο πολύ την τελευταία μου δουλειά, διότι σηματοδοτεί αυτό που είμαι τώρα.
Πώς βλέπετε το μέλλον του βιβλίου στην Ελλάδα;
Η Ελλάδα είναι μια μικρή αγορά. Υπάρχουν αρκετοί αναγνώστες που την κρατάνε ζωντανή, αλλά δεν είναι αρκετοί. Ωστόσο είμαι αισιόδοξος, πιστεύω στο μέλλον του βιβλίου, όμως θα πρέπει να γίνουν συντονισμένες προσπάθειες από την πολιτεία, ώστε να έχουμε περισσότερους αναγνώστες, κυρίως τα παιδιά που μεγαλώνουν χωρίς την παραμικρή κατάρτιση γύρω απ’ τη λογοτεχνία.
Βιοπορίζεστε από τη συγγραφή;
Κανείς στην Ελλάδα δεν βιοπορίζεται απ’ τη συγγραφή, πλην ίσως δύο τριών εξαιρέσεων. Κι αυτό έχει να κάνει και πάλι με την αδιαφορία του κράτους απέναντί μας, πέρα βέβαια των πραγματικών συνθηκών όπως ανέφερα-μικρή αγορά, λίγοι αναγνώστες- υπάρχουν αντίστοιχα χώρες με τον δικό μας πληθυσμό, στις οποίες οι συγγραφείς ασχολούνται αποκλειστικά με τη συγγραφή, μια και έχουν την άμεση θεσμική υποστήριξη.
Τι μπορεί να δώσει η ποίηση και γενικότερα η λογοτεχνία στη σύγχρονη κοινωνία;
Μάλλον τίποτα. Η λογοτεχνία δεν είναι υπόθεση της κοινωνίας αλλά του κάθε αναγνώστη ξεχωριστά. Είναι ένα διαμάντι που όταν κανείς το αποκτήσει, ανοίγει πολλές πόρτες, των οποίων την ύπαρξη δε γνώριζε πριν. Η λογοτεχνία δε λύνει προβλήματα, γεννά ολοένα και περισσότερα ερωτηματικά, τα οποία όμως μας δίνουν την ευκαιρία να γινόμαστε πιο ευέλικτοι διανοητικά.
Πώς έχει προκύψει και είστε ο πιο πολυμεταφρασμένος Έλληνας συγγραφέας;
Τα βιβλία μου έχουν μεταφραστεί σε δέκα γλώσσες περίπου. Θεωρώ ότι οφείλεται στο γεγονός ότι δεν εστιάζω σε θέματα που αφορούν αποκλειστικά την Ελλάδα, αλλά τη ζωή των ανθρώπων στον πλανήτη τη δεδομένη στιγμή. Δε με αφορούν οι γεωγραφικές παράμετροι όταν γράφω, εστιάζω στον ψυχισμό των ηρώων, οι οποίοι θα μπορούσαν να κατάγονται από οπουδήποτε.
Ποιες χώρες έχουν αγκαλιάσει περισσότερο τα βιβλία σας;
Θα έλεγα η Τουρκία, η Γαλλία και η Σερβία.
Τι σας δίνει χαρά και από πού αντλείτε για να είστε καλά στη ζωή σας;
Από τον έρωτα, τους φίλους, την Τέχνη, το φαγητό, τη γαλήνη.
Μελλοντικά σχέδια
Να αλλάξω πλανήτη.
