Σαν σήμερα στις 25 Μαΐου 1977 προβλήθηκε η ταινία «Star Wars» (γνωστή και ως Ο Πόλεμος των Άστρων) και έκτοτε δημιούργησε ένα φαινόμενο ποπ κουλτούρας, το οποίο γέννησε 6 ακόμα ταινίες και μια εκτενή λίστα από βιβλία, κόμικς, βιντεοπαιχνίδια, τηλεοπτικές σειρές, παιχνίδια, φιγούρες και γενικώς έναν ολόκληρο κόσμο γύρω από τη ταμπέλα Star Wars (Ο Πόλεμος των Άστρων).
Ο σεναριογράφος, παραγωγός και σκηνοθέτης Τζορτζ Λούκας στα τέλη της δεκαετίας του ’70 δημιούργησε μια επική περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας και ένα μυθικό σύμπαν.
Η ιστορία του «Star Wars»
Αρχικά εμφανίσθηκε ως κινηματογραφική ταινία. Έκανε πρεμιέρα στις 25 Μαΐου 1977, σε μόλις 32 κινηματογράφους των ΗΠΑ και αμέσως γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Η ταινία, με πρωταγωνιστές τους Σερ Άλεκ Γκίνες, Μαρκ Χάμιλ, Χάρισον Φορντ και Πίτερ Κάσινγκ, εκτυλίσσεται στο απώτερο μέλλον, σ’ ένα μακρινό Γαλαξία και αφηγείται την προσπάθεια ενός ταπεινού αγροτόπαιδου του Λιουκ Σκάιγουοκερ και των φίλων του να απελευθερώσουν την πριγκίπισσα Λέια από τα χέρια του κακού Νταρθ Βάντερ.
Η απρόσμενη επιτυχία της μπορεί να αποδοθεί στην ανάγκη των Αμερικανών να ξεφύγουν από τη ζοφερή πραγματικότητα που τους περιέβαλε, μετά τον πόλεμο του Βιετνάμ και το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ.
Μετά την επιτυχία της ταινίας του American Graffiti (1973) ο σκηνοθέτης Τζορτζ Λούκας σκόπευε να ασχοληθεί με τον διαστημικό ήρωα Φλας Γκόρντον. Όμως, γρήγορα εγκατέλειψε το σχέδιό του, αφού δεν μπόρεσε να αποκτήσει τα δικαιώματα για την ταινία κι έτσι επικεντρώθηκε σε μια ιστορία επιστημονικής φαντασίας, που είχε στο μυαλό του. Έγραψε ένα σενάριο 14 σελίδων, εμπνευσμένο από μύθους και αφηγήσεις, και έπλασε τους χαρακτήρες του επηρεασμένος, όπως έχει δηλώσει, από τον Άρχοντα των Δακτυλιδιών του Τόκιν και από τον κινηματογραφικό κόσμο του ιάπωνα σκηνοθέτη Ακίρα Κουροσάβα. Η παραγωγή της ταινίας πέρασε από χίλια μύρια κύματα μέχρις ότου ολοκληρωθεί, εξαιτίας τεχνικών δυσκολιών και έλλειψης κεφαλαίων. Η Fox δεν είχε πεισθεί για το εγχείρημα του Λούκας και δεν ήταν λίγες οι φορές που οι άνθρωποί της σκέφθηκαν να το ακυρώσουν.
Η μεγάλη επιτυχία της πρώτης ταινίας δεν άφησε ασυγκίνητο τον Λούκας, που προχώρησε στην παραγωγή πέντε ακόμα ταινιών. Το 1981 η πρώτη ταινία έλαβε νέα ονομασία Star Wars, Επεισόδιο IV: Μια νέα ελπίδα και ακολούθησαν δύο συνέχειές της (Επεισόδια IV και V). Οι τρεις ταινίες της σειράς, που κυκλοφόρησαν μετά το 1999, αποτελούν προγενέστερες ιστορίες (prequel) της πρώτης ταινίας.
Έτσι, η χρονολογική σειρά στο σύμπαν του Πολέμου των Άστρων είναι η ακόλουθη:
1. Star Wars, Επεισόδιο I: Η αόρατη απειλή
(Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 15/10/1999)
2. Star Wars, Επεισόδιο ΙΙ: Η επίθεση των κλώνων
(Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 17/5/2002)
3. Star Wars, Επεισόδιο ΙΙΙ: Η εκδίκηση των Σιθ
(Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 20/5/2005)
4. Star Wars, Επεισόδιο IV: Μια νέα ελπίδα
(Πρεμιέρα στην Ελλάδα τον χειμώνα του 1977)
5. Star Wars, Επεισόδιο V: Η αυτοκρατορία αντεπιτίθεται
(Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 19/12/1980)
6. Star Wars, Επεισόδιο VI: Η επιστροφή των Τζεντάι
(Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 8/12/1983)
7.Star Wars, Επεισόδιο VII: Η δύναμη ξυπνάει
(Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 24/12/2015)
Τα γεγονότα του Πολέμου των Άστρων συμβαίνουν σ’ ένα μυθικό Γαλαξία. Πολλοί από τους χαρακτήρες του έργου είναι άνθρωποι, αλλά υπάρχουν και τέρατα διαφόρων ειδών. Ο Λούκας χρησιμοποιεί υπερφυσικά στοιχεία, όπως ιππότες, μάγισσες και βασιλοπούλες, χαρακτήρες που συναντούμε στα παραμύθια και τα έπη. Παρότι η ταινία εξελίσσεται στο απώτερο μέλλον, λίγες είναι οι τεχνολογικές καινοτομίες. Η εικόνα του γαλαξιακού κόσμου είναι σκοτεινή και βρόμικη και όχι γυαλιστερή και φουτουριστική. Είναι αυτό που αποκαλεί ο Λούκας «το αρχέγονο μέλλον», που θα εκλαϊκευτεί αργότερα στις ταινίες Alien, Mad Max και Blade Runner.
Τα τρία πρώτα επεισόδια της σειράς αναφέρονται στην πτώση της Παλιάς Δημοκρατίας και την άνοδο της Γαλαξιακής Αυτοκρατορίας. Είναι, επίσης, η ιστορία του Άνακιν Σκάιγουοκερ, του νεαρού Τζεντάι, ο οποίος σταδιακά μετασχηματίζεται στον κακό και σκοτεινό Νταρθ Βάντερ. Τα τρία επόμενα επεισόδια εκτυλίσσονται 19 χρόνια μετά το τρίτο επεισόδιο, κατά τη διάρκεια του Γαλαξιακού Εμφυλίου Πολέμου, μεταξύ της Αυτοκρατορίας και των επαναστατών, των οποίων ηγείται ο Λουκ Σκαϊγουόκερ, ο γιος του Άνακιν Σκαιγουοκερ (νυν Νταρθ Βάντερ). Στο έβδομο επεισόδιο, οι επίγονοι της Γαλαξιακής Αυτοκρατορίας,που έχει καταστραφεί, επιχειρούν να ξανακυβερνήσουν τον Γαλαξία, αλλά βρίσκουν απέναντί τους μια ομάδα αποφασισμένων ανδρών. Και οι δυό παρατάξεις αναζητούν τον εξαφανισμένο Λουκ Σκαϊγουόκερ, η κάθε μία για διαφορετικούς λόγους.
Η κινηματογραφική σειρά έχει τιμηθεί συνολικά με 7 Βραβεία Όσκαρ, κυρίως για τα τεχνικά της επιτεύγματα (ηχητικά και οπτικά εφέ), που άνοιξαν νέους δρόμους στην κινηματογραφία. Τη μουσική της ταινίας, που βασίζεται σε βαγκνερικά πρότυπα, υπογράφει ο Τζον Ουίλιαμς και τιμήθηκε με Όσκαρ το 1978. Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου την ανακήρυξε ως την κορυφαία κινηματογραφική μουσική όλων των εποχών.
Ο Πόλεμος των Άστρων, ως πολιτιστικό φαινόμενο, σημάδεψε την τελευταία τριακονταετία. Και οι έξι ταινίες της σειράς περιλαμβάνονται στις πενήντα εμπορικότερες όλων των εποχών. Από την πρώτη ταινία του 1977 γεννήθηκαν πέντε ακόμη ταινίες, ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά σήριαλ, βιβλία, κόμικς, βιντεοπαιγνίδια, ευχετήριες κάρτες και επιτραπέζια παιγνίδια. Ο συνολικός τζίρος της βιομηχανίας Πόλεμος των Άστρων, σύμφωνα με στοιχεία του οικονομικού περιοδικού Forbes, ανέρχεται σε 30.1 δισεκατομμύρια δολάρια (2012). Ο Τζορτζ Λούκας έβλεπε πολύ μπροστά, όταν έθεσε ως όρο στο συμβόλαιό του με τη FOX να έχει το 40% στα κέρδη από την εμπορική εκμετάλλευση της επωνυμίας Star Wars. Σήμερα είναι πάμπλουτος από μία και μόνη ιδέα του και από τους ανθρώπους με τη μεγαλύτερη επιρροή στο Χόλιγουντ.
Πολιτική και Πόλεμος των Άστρων
Η δημοφιλής σειρά επιστημονικής φαντασίας δάνεισε το όνομά της και στην πολιτική. Πόλεμος των Άστρων αποκαλείται κοινώς η Πρωτοβουλία Στρατηγικής Άμυνας, που εξήγγειλε στις 23 Μαρτίου 1983 ο αμερικανός πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν. Προβλέπει τη χρήση επίγειων και διαστημικών πυραυλικών συστημάτων για την αποτροπή πυρηνικής επίθεσης κατά των Ηνωμένων Πολιτειών. Χωρίς να έχει προχωρήσει αρκετά, δεν έχει εγκαταλειφθεί μέχρι σήμερα.
Τζενταϊσμός
Ο μυστικισμός της «Νέας Εποχής», που βρίσκεται στη βάση των ταινιών Star Wars, φαίνεται ότι ελκύει πολλούς. Το σύστημα αξιών των Τζεντάι – το τάγμα των πολεμιστών μοναχών, «φρουρών της ειρήνης και της δικαιοσύνης στον γαλαξία» – δανείζεται στοιχεία από τον ταοϊσμό, τον βουδισμό, τον καθολικισμό και τις διδαχές των σαμουράι. Οι οπαδοί τους αυξάνονται και πληθύνονται, έχοντας αναγάγει τον τζενταϊσμό σε θρησκεία.
Στην απογραφή πληθυσμού του 2001 στη Μεγάλη Βρετανία, 390.127 άτομα (περίπου το 0,7% του πληθυσμού) δήλωσαν τζενταϊστές, φέρνοντας τον τζενταϊσμό στην τέταρτη θέση των θρησκειών στο νησί, ενώ στην αντίστοιχη απογραφή της Νέας Ζηλανδίας, ο Τζενταϊσμός εμφανίσθηκε ως η δεύτερη δημοφιλέστερη θρησκεία στη χώρα πίσω από τον χριστιανισμό με 53.000 πιστούς. Στις απογραφές πληθυσμού του 2011, καταγράφηκαν ως πιστοί του τζενταϊσμού 65.000 άτομα στην Αυστραλία, 9.000 στον Καναδά, 15.000 στην Τσεχία και 179.632 στην Αγγλία.
Δείτε το βίντεο:
