Με σύντομους χαιρετισμούς ξεκίνησε το 7ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου «Πέρα από τα Σύνορα», που διεξάγεται κάθε χρόνο την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου στο ακριτικό νησί. Το Φεστιβάλ άνοιξε το βράδυ της Κυριακής 21 Αυγούστου 2022 τις «πύλες» της 7ης διοργάνωσή του με μια εμπνευσμένη τελετή, αφιερωμένη στα 100 χρόνια της Μικρασιατικής Καταστροφής, η οποία μεταδόθηκε live streaming από το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Την οργανωτική επιτροπή του Φεστιβάλ, χωρίς τους οποίους η 7η διοργάνωση δεν θα ήταν εφικτή, ευχαρίστησε «από καρδιάς» – παρακάμπτοντας, όπως είπε, το πρωτόκολλο-, η Ειρήνη Σαρίογλου, καλλιτεχνική διευθύντρια του «Πέρα από τα Σύνορα», το οποίο «με τον τρόπο και τον αγώνα του προσπαθεί να βρει ξανά το Καστελλόριζο τη θέση που του αξίζει στο πολιτιστικό γίγνεσθαι». Ευχαρίστησε επίσης την πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, που για «ακόμη μια φορά μας ‘δίνει’ την αιγίδα της», αλλά και τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, «που για ακόμα μια φορά αποδέχτηκε την πρόσκλησή μας αποστέλλοντας τον πρωτοπρεσβύτερο Γεώργιο Μαλτέζο να τον εκπροσωπήσει».
«Το Φεστιβάλ έχει τίτλο ‘Πέρα από τα Σύνορα’. Είναι αναγκαίο να αποδείξουμε ότι μπορούμε να ζήσουμε πέρα από τα σύνορα», δήλωσε ο Μισέλ Νολ, καλλιτεχνικός σύμβουλος και διευθυντής διεθνούς ανάπτυξης του «Πέρα από τα Σύνορα», τονίζοντας ότι «η ιστορία δεν ανήκει σε κανέναν» και πως το Φεστιβάλ «είναι για όλους μας». Από την πλευρά του, ο Γεώργιος Χατζημάρκος, Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, εξέφρασε τη χαρά του που βρίσκεται στο Καστελλόριζο για τη διοργάνωση. «Το σύμπλεγμα Ρω, Στρογγύλη και Μεγίστη είναι ένα μοναδικό πετράδι στο στέμμα μιας Περιφέρειας η οποία ξεκινάει λίγο έξω από την Αττική και τελειώνει εδώ, για την ακρίβεια στη Στρογγύλη, που είναι ένα φυσικό σύνορο, όμως δεν είναι κατ’ ανάγκη κι ένα σύνορο πολιτισμικό. Κι αυτό το αποδεικνύετε υπηρετώντας και τον τίτλο του ‘Πέρα από τα Σύνορα’», σημείωσε ο Περιφερειάρχης προς τους διοργανωτές.
Η Γενική Γραμματέας Σύγχρονου Πολιτισμού, Ελένη Δουνδουλάκη, εκπροσωπώντας την ελληνική κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, δήλωσε πως αισθάνεται «εξαιρετική τιμή, συγκίνηση και υπερηφάνεια» γι’ αυτή την εκπροσώπηση, τονίζοντας ότι «το ΥΠΠΟΑ, αναγνωρίζοντας την εθνική σημασία, τη διεθνή πολιτιστική εμβέλεια της διοργάνωσης, καθώς και τα υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά της βρίσκεται σταθερά παρόν, έμπρακτος αρωγός και συμπαραστάτης αυτού του φεστιβάλ».
Ο πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Μαλτέζος, που εκπροσωπεί τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, καθώς και τον Μητροπολίτη Σύμης, Τήλου, Χάλκης, Καστελλορίζου, Χρυσόστομο, εξέφρασε την «τιμή» του για την εκπροσώπηση, διαβιβάζοντας «τις ευχαριστίες, ευχές και ευλογίες και τη σιγουριά για την επιτυχή διοργάνωση του Φεστιβάλ». Επίσης, στην τελετή έναρξης διαβάστηκε και ο χαιρετισμός του ΓΓ του ΕΟΤ, Δημήτρη Φραγκάκη, που μίλησε για το «Πέρα από τα Σύνορα», τη «μεγάλη κινηματογραφική γιορτή που υπογραμμίζει την ομορφιά και προσφορά της κινηματογραφικής αφήγησης μέσω της ιστορίας και της κοινωνίας».
Η τελετή συνεχίστηκε με την ειδική προβολή της ταινίας «Radiograph of A Family» (βραβεία IDFA 2020), της καταξιωμένης Ιρανής σκηνοθέτιδας Firouzeh Khosrovani, ενώ η ξεχωριστή ερμηνεύτρια Ηρώ Σαΐα, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή και τη Γενοκτονία των Ποντίων, παρουσίασε μια μουσική παράσταση με έντονα τα ηχοχρώματα της Ανατολής.
Το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου «Πέρα από τα Σύνορα», που θεσμοθετήθηκε το 2016 από το Ελληνικό Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών (ΙΔΙΣΜΕ), έχει εδραιωθεί πλέον ως θεσμός διεθνούς εμβέλειας, καθώς κατατέθηκαν 790 υποψηφιότητες από 100 διαφορετικές χώρες, εκ των οποίων η προκριματική επιτροπή, αποτελούμενη από καταξιωμένους σκηνοθέτες, επέλεξε τις 30 καλύτερες από 25 χώρες για να διαγωνιστούν. Φέτος στο πλαίσιο του Επίσημου Διαγωνιστικού Τμήματος, η Κριτική Επιτροπή του Φεστιβάλ θα απονείμει τα βραβεία: Καλύτερου Ιστορικού Ντοκιμαντέρ, Καλύτερου Κοινωνικό-πολιτικού Ντοκιμαντέρ και Καλύτερου Μικρού Μήκους Ντοκιμαντέρ – όλα με την ευγενική χορηγία της Βουλής των Ελλήνων – το βραβείο Καλύτερου Ελληνικού Ντοκιμαντέρ με χορηγία του ΕΚΚ, το Ειδικό Βραβείο Μεσογειακής Φιλίας, με χορηγία του ΕΚΟΜΕ, καθώς και το Ειδικό Βραβείο Οδυσσέα, με χορηγία της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας. Από φέτος, το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου «Πέρα από τα Σύνορα» εδραιώνει και θα απονέμει Βραβείο FIPRESCI, που θα δίδεται από 3μελή επιτροπή της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου. Επίσης, φέτος θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά και η δεύτερη διαγωνιστική σκηνή προβολών με την κατηγορία μιCRO, στην οποία θα συμμετέχουν ταινίες τεκμηρίωσης μικρού μήκους έμπειρων, αλλά και νέων, ανερχόμενων δημιουργών. Τρία από αυτά θα βραβευτούν με τα βραβεία: Χρυσός Φοίνικας, Αργυρός Φοίνικας και Χάλκινος Φοίνικας, με αποκλειστικό χορηγό το γερμανικό κρατικό κανάλι Phoenix/ZDF.
