Ένα αφιέρωμα στην Πλατωνική θεώρηση της μαθηματικής δομής της μουσικής
Τρίτη 16 Σεπτεμβρίου, 17.00, Υπαίθριο Θέατρο – Αρχαιολογικό Πάρκο Ακαδημίας Πλάτωνος
Η ημερίδα «Πλατωνικά Ριζώματα στη Σύγχρονη Μουσική» και ιδιαίτερα στη μουσική δημιουργία με Υπολογιστή (Computer music), αποτελεί ένα φόρο τιμής στη συνεισφορά του Πλάτωνα στη διατύπωση της Ιδέας περί των μαθηματικών βάσεων της Μουσικής όπως αυτή διατυπώνεται στον Τίμαιο, στην Πολιτεία και τους Νόμους. Αφορά δε στην επίδραση της εν λόγω πλατωνικής ιδέας στο έργο συνθετών της σύγχρονης μουσικής δημιουργίας όπως οι Ιάννης Ξενάκης, Ανέστης Λογοθέτης, κ.α.
Η ημερίδα θα πραγματοποιηθεί στο υπαίθριο θέατρο του αρχαιολογικού πάρκου που βρίσκεται ακριβώς δίπλα από την τοποθεσία στην οποία κατά την αρχαιότητα βρισκόταν η Ακαδημία του Πλάτωνα.
Στη συνάντηση αυτή θα μιλήσουν, για τη διαχρονική αξία της Πλατωνικής θεώρησης της μαθηματικής δομής της μουσικής, εξέχουσες προσωπικότητες από το χώρο της Σύγχρονης μουσικής δημιουργίας με υπολογιστές και μουσικής πληροφορικής, όπως οι J.C.Risset, J.Chowning, C.Barlow, C.Lippe, P.Nelson, M.Solomos, M.Novak, G.Assayag, A.Discipio, A.Marsden. Τη συζήτηση συντονίζουν οι Αναστασία Γεωργάκη (Επίκουρη καθηγήτρια, ΕΚΠΑ) και Ιάννης Ζάννος (Αναπλ. Καθηγητής, Ιόνιο Πανεπιστήμιο).
Θα ακολουθήσει ακρόαση έργων, συγκεκριμένα θα παρουσιαστεί το έργο του Ιάννη Ξενάκη “Ο Μύθος του Ηρός” (1977-1978). Αυτή η πολυκάναλη ηλεκτρονική σύνθεση αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της ενασχόλησης του Ξενάκη με αρχαία ελληνικά, μυθολογικά και φιλοσοφικά θέματα. Σχετίζεται δε απευθείας με τον Πλάτωνα δεδομένου ότι αποτελεί μια αναφορά στο μύθο του Ηρός όπως αυτός εξιστορείται στην Πολιτεία. Επιπλέον, είναι εμπνευσμένη και από άλλα έργα φιλοσοφίας όπως το Σκέψεις (Pensées) του Blaise Pascal καθώς και από ζητήματα Φυσικής όπως για παράδειγμα το φαινόμενο των υπερκαινοφανών αστέρων(supernova).
Ο Μύθος του Ηρός αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές όσο και δημοφιλείς αναφορές στην αθανασία της ψυχής την οποία συσχετίζει με τους αναλλοίωτους και αέναους νόμους του Σύμπαντος (η Άτρακτος της Ανάγκης). Η Άτρακτος περιγράφεται με όρους σχετιζόμενους με τις πλανητικές τροχιές. Η εν λόγω περιγραφή είναι σε πλήρη αναλογία με τις πλατωνικές παρατηρήσεις σχετικά με τις ψυχολογικές και ηθικές επιδράσεις των μουσικών τρόπων, της μαθηματικής δομής, των μουσικών κλιμάκων και των μουσικών ήχων εν γένει. H ακρόαση των έργων θα πλαισιωθεί από το πρωτοποριακό video του ΕλληνοΑμερικανού Καθηγητή Marcos Novak University of California, Santa Barbara) που δημιουργήθηκε ειδικά για αυτή την εκδήλωση.
Θα παρουσιαστεί επίσης και το έργο GLOBUS (1978) του Ανέστη Λογοθέτη, ο οποίος στα έργα του έχει κάνει εκτενείς αναφορές στους Πλατωνικούς διαλόγους. Η μελωδία του φλάουτου συμβολίζει σύμφωνα με τον συνθέτη «το εσωστρεφές οφιοειδές μονοπάτι του ατόμου”, ενώ το ηχητικό περιβάλλον περιγράφει «την υδρόγειο, με ηπειρωτικά σύνορα καθορισμένα από ωκεανούς και καλυμμένη με διάσπαρτα, εκρηκτικά γεγονότα σαν πυροτεχνήματα». Μελετώντας βαθύτερα τον παραπάνω συμβολισμό, αναδεικνύεται η σύνδεση του έργου με την πλατωνική αντίληψη ότι ο στόχος της μουσικής είναι να φέρει την ψυχή σε συμφωνία κατ’ αρχάς με τον εαυτό της και εν συνεχεία με ολόκληρο το σύμπαν.
Tα «Πλατωνικά Ριζώματα στη Σύγχρονη Μουσική» προσεγγίζουν την άνωθεν θεματική μέσα από την προοπτική της σύγχρονης τεχνολογικής έρευνας στο πεδίο της Μουσικής με Υπολογιστή, σχολιάζοντας επί των φιλοσοφικών προεκτάσεών της.
Η εκδήλωση διοργανώνεται από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών/ΕΛΚΕ στο πλαίσιο της Πράξης «Ακαδηµία Πλάτωνος – Ανάπτυξη της Γνώσης και Καινοτόµων Ιδεών», η οποία υλοποιείται µέσω του Επιχειρησιακού Προγράµµατος «Εκπαίδευση και ∆ια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο) και από Εθνικούς Πόρους.
Η είσοδος και η παρακολούθηση είναι δωρεάν. Πληροφορίες: www.plato-academy.gr
Οργανωτική επιτροπή:Aναστασία Γεωργάκη (Επ. Καθηγήτρια, Τμήμα μουσικών Σπουδών, ΕΚΠΑ)
Ιάννης Ζάννος (Αν. Καθηγητής, Τμήμα Ήχου και εικόνας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο)
Γιώργος Κωστελέτος (Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Αθηνών)
Φιόρα Τσίντζου (Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Αθηνών)
