Ο Άγιος Καλλίνικος Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας (1919-1984) ήταν Έλληνας θεολόγος και επίσκοπος της Εκκλησίας της Ελλάδος. Διετέλεσε Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας από το 1967 έως το 1984. Ανακηρύχθηκε άγιος της Ορθοδόξου Εκκλησίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως το 2020.
Βίος
Ο κατά κόσμον Δημήτριος Πούλος γεννήθηκε στα Σιταράλωνα Αιτωλοακαρνανίας το 1919. Σπούδασε τη Θεολογία στη Θεολογική Σχολή Αθηνών. Διάκονος και Πρεσβύτερος χειροτονήθηκε το 1957 από τον αδελφό του Μητροπολίτη Διδυμοτείχου Κωνσταντίνο. Υπηρέτησε ως Γραμματέας της Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας, λαϊκός Ιεροκήρυκας και Πρωτοσύγκελλος αυτής. Στις 25 Ιουνίου 1967 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας. Προηγουμένως στις 22 Ιουνίου 1967 η Ιερά Σύνοδος με απόφασή της προσήρτησε στη Μητρόπολη Εδέσσης και την Επαρχία Αλμωπίας, την οποία απέσπασε από τη Μητρόπολη Φλωρίνης. Η χειροτονία τελέσθηκε στον Ιερό Ναό Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτου Αθηνών.
Μερίμνησε για τον καταρτισμό των κληρικών της Μητροπόλεως με τη διοργάνωση θεολογικών συνεδρίων και ιερατικών συνάξεων. Περιώδευε συνεχώς σε όλες τις ενορίες και καλλιέργησε το κήρυγμα και την εξομολόγηση. Ανέδειξε τις τοπικές αγίες, νεομάρτυρα Χρυσή και μάρτυρα Βάσσα την Εδεσσαία. Με πρωτοβουλία του ιδρύθηκε Οικοτροφείο για τους νέους που σπουδάζουν καθώς και Γηροκομείο για τους ηλικιωμένους. Επίσης, ανασύστησε τη Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ Αριδαίας.
Εκοιμήθη στην Αθήνα στις 7 Αυγούστου 1984 και ετάφη στο δημοτικό Κοιμητήριο της Έδεσσας μετά από επιθυμία του, καθώς θέλησε να βρίσκεται κοντά στον λαό.
Η Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου αποφάσισε (23-6-2020) την αγιοκατάταξη του μητροπολίτη Εδέσσης και Πέλλης κυρού Καλλινίκου. Η μνήμη του εορτάζεται στις 8 Αυγούστου.
Ο Άγιος Καλλίνικος Εδέσσης και οι νέοι
Όπως ο Μέγας Αρχιερεύς, ο Ιησούς Χριστός, του οποίου μιμητής υπήρξε ο Άγιος Καλλίνικος, είπε: «ἄφετε τὰ παιδία καὶ μὴ κωλύετε αὐτὰ ἐλθεῖν πρός με· τῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Μτθ. 19, 14), έτσι έπραττε και ο Άγιος μας ακόμη από τα χρόνια που υπήρξε λαϊκός ιεροκήρυκας.
Ο Δημήτριος Πούλος, ο Μήτσος, όπως τον αποκαλούσαν όλοι από τα παιδικά του χρόνια, έδειχνε ιδιαίτερα μεγάλο ενδιαφέρον για την κατήχηση, τη φροντίδα και την πνευματική προκοπή της νεότητας.
Στα χρόνια που εργάστηκε ως Γραμματέας στη Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας, από το 1942-1946, αλλά και αργότερα όταν υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία από το 1946-1949, πρώτο και κύριο μέλημά του υπήρξε η κατήχηση των νέων, των μαθητών, των στρατιωτών και η εμψύχωσή τους στον αγώνα τους, αλλά και η στήριξη των οικογενειών που είχαν μικρά παιδιά. Γνώριζε από τη μητέρα του πόση ήταν η δυσκολία ανατροφής και συμπονούσε τις γυναίκες που μεγάλωναν μωρά.
Ως λαϊκός ιεροκήρυκας φρόντιζε ο λόγος του Θεού να φτάνει και ως το πιο απομακρυσμένο χωριό και υπήρξε ο κύριος ιδρυτής του Ραδιοφώνου του Μεσολογγίου, η εμβέλεια του οποίου ξεπερνούσε και τα όρια της πόλεως και της Μητροπόλεως.
Με τη χειροτονία του ως ιερέα το έργο του συνεχίστηκε. Φρόντισε υπηρετώντας στο πλάι του Δεσπότη του, του μακαριστού Μητροπολίτου Ιεροθέου, για την ίδρυση Κατηχητικών, τις επισκέψεις στα Δημοτικά Σχολεία, την οργάνωση λειτουργιών για μαθητές. Ιδιαίτερη μάλιστα ήταν η φροντίδα του γι αυτές τις θείες λειτουργίες διότι πίστευε ότι αυτά που εντυπώνονται στη μνήμη και την καρδιά του ανθρώπου στην παιδική ηλικία δεν σβήνουν ποτέ.
Όταν ο Άγιος έγινε Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας, όχι μόνο δεν επαναπαύθηκε στις προηγούμενες επιτυχείς δραστηριότητές του, αλλά συνέχισε και έντεινε τις προσπάθειές του για την στήριξη των νέων και την πνευματική οικοδόμηση τους. Φρόντισε για την ίδρυση και λειτουργία Οικοτροφείου Αρένων, για την φιλοξενία σε Οικοτροφεία των κοριτσιών που φοιτούσαν στο γυμνάσιο και το λύκειο στην Έδεσσα, για την ίδρυση Εντευκτηρίου για τα νεαρά κορίτσια, καθώς και για την ίδρυση κατασκήνωσης ώστε τα παιδιά να εκπαιδευτούν στο κοινοβιακό αδελφικό πνεύμα.
Ως Μητροπολίτης ο Άγιος στήριζε πολύ τους ιεροσπουδαστές και γενικά τους φοιτητές και, ενθυμούμενος τις δικές του δυσκολίες, βοηθούσε πάντοτε τους φτωχότερους να αντεπεξέλθουν. Ενθυμούμενος επίσης τα δικά του παιδικά χρόνια πλάι στον ιερέα παππού του, φρόντιζε τα παιδιά να κατηχούνται σωστά και να θεμελιώνεται η πίστη τους στην άγουρη ηλικία, τότε που ο λόγος του Θεού βρίσκει πρόσφορο αθώο έδαφος.
Μέλημά του σε όλη την εκκλησιαστική του διακονία υπήρξε επίσης η νουθεσία, και με το προσωπικό του παράδειγμα, για εξομολόγηση. Αυτό είναι το «φάρμακο για τις ασθένειες» έλεγε, γνωρίζοντας ότι το καθαρτήριο λουτρό της μετανοίας είναι προσωπικός αναβαπτισμός. Για τους μαθητές μάλιστα φρόντιζε να γίνονται επισκέψεις πνευματικών ιερέων με διάκριση και γνώσεις στα Σχολεία, ώστε τα παιδιά και οι νέοι να εξοικειώνονται με την εξομολόγηση, ενώ αργότερα οι Ιεροί Ναοί οργάνωναν τις συναντήσεις με τους πνευματικούς εκτός Σχολείου, τις απογευματινές ώρες, για να τελείται πιο σωστά και ιεροπρεπώς το μυστήριο.
Ιδιαιτέρως στήριζε επίσης τους νέους ιερείς. Επιδίωκε τον εφοδιασμό τους με γνώσεις, την επέκταση των σπουδών τους, την επιμόρφωσή τους και την στήριξή τους στο έργο τους. Δεν χειροτονούσε ιερείς και να τους εγκαταλείψει στη μοίρα τους. Ήταν πλάι τους, οργάνωνε γι αυτούς φροντιστηριακά μαθήματα, αγιογραφικές συναντήσεις μελέτης, καθώς και συνέδρια και ημερίδες.
Ο Άγιος Καλλίνικος δεν αγαπούσε μόνο τα παιδιά, ήταν και ο ίδιος σπάνιας παιδικότητας. Ήταν «απλός σαν παιδί, αλλά πάντα νουνεχής και συγκρατημένος», όπως γράφει ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιερόθεος Βλάχος πνευματικό παιδί του Καλλινίκου και συγγραφέας τριών βιβλίων για τον Άγιο.
Η πραότητά του, η πατρική παρουσία του, η κατανόηση προς τις οικογένειες και τα προβλήματά τους, η απλότητά του, η συμπαράσταση στους πάσχοντες και τους πενθούντες, η κοινωνική του ευαισθησία, αλλά και η ετοιμότητά του, έκαναν τον Άγιο όχι μόνο αγαπητό, αλλά και αποτελεσματικό Ιεράρχη, ο οποίος άφησε έργο σημαντικό που έτυχε της αναγνώρισης από το ποίμνιο και τους διαδόχους του και του οποίου η μνήμη παραμένει ζωντανή στην Μητρόπολή του.
Βιβλιογραφικός και δικτυογραφικός κατάλογος
Άγιος Καλλίνικος Εδέσσης, 1970. Ομιλία σε ιερατικό συνέδριο, Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος, Έδεσσα
Ανακοινωθέν Οικουμενικού Πατριαρχείου, Ανακοινωθέν Αγίας και Ιεράς Συνόδου (23 Ιουνίου 2020).
Η ακολουθία του εν Αγίοις Πατρός υμών Καλλινίκου Εδέσσης
Ιερόθεος, Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου, 2020. Ο Άγιος Καλλίνικος Μητροπολίτης Εδέσσης , Πέλλης και Αλμωπίας, Αλίαρτος Βοιωτίας: Ιερά Μονή Γενεθλίου της Θεοτόκου (Πελαγίας).
Ιερόθεος, Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου, 11/7/2020. Ο άγιος Καλλίνικος, Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας.
Ιωήλ, Μητροπολίτης Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας, 23/11/2020. Καλλίνικος Εδέσσης: Ο νέος άγιος της Εκκλησίας μας.
Ο πρώτος εορτασμός του Αγίου Καλλινίκου Εδέσσης.
Δείτε το βίντεο:
