Σε ηλικία 74 ετών έφυγε από τη ζωή ο σκηνοθέτης Μανούσος Μανουσάκης, ένας από τους πιο εμβληματικούς δημιουργούς της ελληνικής τηλεόρασης και κινηματογράφου.
Το τελευταίο διάστημα νοσηλευόταν σε ιδιωτικό θεραπευτήριο. Η είδηση του θανάτου του έχει προκαλέσει θλίψη στον καλλιτεχνικό χώρο και το κοινό.
O Μανούσος Μανουσάκης γεννήθηκε το 1950 στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία στη Σχολή Κινηματογράφου του Λονδίνου (London Film School) στην Αγγλία. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του 1970 ξεκίνησε να εργάζεται αρχικά στον κινηματογράφο.
Μία από τις πρώτες του δουλειές ήταν η ταινία Βαρθολομαίος το 1973. Στην ταινία αυτή είχε τριπλό ρόλο καθώς έγραψε το σενάριο και έκανε την σκηνοθεσία και την παραγωγή αυτής. Η ταινία απέσπασε ειδική μνεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σαν Ρέμο του 1973, αλλά στην Ελλάδα απαγορεύτηκε από τη χούντα, η ταινία αυτή προβλήθηκε και σε κινηματογράφο της Θεσσαλονίκης το 1973 (οδός Βασ. Όλγας και οδός Μαρτίου), οι ηθοποιοί στο σύνολό τους σχεδόν ήταν κάτοικοι του Χιλιομοδίου Κορίνθιας. Επίσης στην είσοδο του κινηματογράφου υπήρχε αστυνομικός της χούντας.
Ακολούθησαν κι άλλες κινηματογραφικές παραγωγές όπως το «Άρχοντες» το 1978, «Η σκιάχτρα» το 1985 ενώ συμμετείχε στις ταινίες «Σουβλίστε τους!» και «Το τραγούδι της επιστροφής», όπου είχε παρουσία ως ηθοποιός.
Στα μέσα τις δεκαετίας του 1980 έκανε τα πρώτα του βήματα ως σκηνοθέτης τηλεοπτικών σειρών. Συγκεκριμένα ανέλαβε τη σκηνοθεσία των σειρών: «Καλλικαντζαροδουλειές» (1985-1986), «Μικρογραφίες» (1986-1987) και «Τα καλύτερά τους χρόνια» (1989).
Ωστόσο, το όνομά του έχει συνδυαστεί με τη σκηνοθεσία και παραγωγή ελληνικών τηλεοπτικών σειρών στην ιδιωτική τηλεόραση από τις αρχές του 1990 μέχρι σήμερα. Οι δραματικές σειρές οι οποίες σκηνοθέτησε βασίζονται σεναριακά σε απαγορευμένους έρωτες, ενώ κάποιες από αυτές, όπως οι «Ψίθυροι καρδιάς», «Άγγιγμα ψυχής», «Μη μου λες αντίο», «Η αγάπη ήρθε από μακριά» θεωρούνται από τις πιο επιτυχημένες στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης.
Με θεματολογία που περιστρεφόταν γύρω από απαγορευμένους έρωτες και κοινωνικά ζητήματα, οι σειρές αυτές κατάφεραν να συγκινήσουν το κοινό και να καταγράψουν υψηλά νούμερα τηλεθέασης. Ο Μανουσάκης κατόρθωσε να παντρέψει την καλλιτεχνική ευαισθησία με την εμπορική επιτυχία, δημιουργώντας παραγωγές που παραμένουν διαχρονικές.
Στον κινηματογράφο υπέγραψε σκηνοθετικά τις ταινίες «Παραλάβατε διορισμόν» το 1996, «Κόκκινος δράκος» το 1998 και «Ουζερί Τσιτσάνης» το 2015.
Επίσης τα τελευταία χρόνια, είχε κάνει μεγάλη επιτυχία με τη σειρά «Κόκκινο ποτάμι» ενώ αυτή την περίοδο προβάλλεται στην ΕΡΤ, η σειρά «Το δίχτυ», όπου υπέγραφε τη σκηνοθεσία.
Η πολιτιστική του κληρονομιά
Ο Μανούσος Μανουσάκης αφήνει πίσω του μια πλούσια παρακαταθήκη στον χώρο της τέχνης. Με την κινηματογραφική του δουλειά, έθεσε τα θεμέλια για την ελευθερία της έκφρασης σε δύσκολες εποχές, ενώ με τις τηλεοπτικές του παραγωγές ανέβασε τον πήχη της ελληνικής τηλεόρασης. Η ικανότητά του να αφηγείται ιστορίες που αγγίζουν βαθιά τους ανθρώπους θα τον κατατάσσει ανάμεσα στους κορυφαίους δημιουργούς της χώρας στο είδος τους.
Σειρές που γύρισε ως σκηνοθέτης και παραγωγός στην τηλεόραση
Έτος Τίτλος τηλεοπτικής σειράς Τηλεοπτικός σταθμός
1985-1986 Καλλικαντζαροδουλειές ΕΡΤ2
1986-1987 Μικρογραφίες ΕΤ2
1988-1989 Τα Καλύτερά τους Χρόνια ΕΤ2
1991-1992 Φάκελλος Αμαζών ΑΝΤ1
1992-1995 Τμήμα Ηθών ΑΝΤ1
1994-1995 Ταύρος με Τοξότη ΑΝΤ1
1995-1996 Δρόμοι της Πόλης ΑΝΤ1
1996-1997 Παλίρροια MEGA
1997-1998 Ψίθυροι Καρδιάς MEGA
1998-1999 Άγγιγμα Ψυχής ANT1
1999-2000 Σύνορα Αγάπης ANT1
2000-2001 Έρωτας Κλέφτης ANT1 Αθώος ή Ένοχος ANT1
2001-2002 Για Μια Γυναίκα και Ένα Αυτοκίνητο ANT1
2002-2003 Η Αγάπη Ήρθε από Μακριά ANT1
2003 Παραλάβατε Διορισμόν ΝΕΤ
2003-2004 Το Παιχνίδι της Συγγνώμης ANT1
2004-2005 Μη Μου Λες Αντίο ANT1
2005-2006 Κρυφά Μονοπάτια ANT1
2006-2007 Για Την Άννα ANT1
2007-2008 Φάρος ANT1
2019-2020 Το Κόκκινο Ποτάμι OPEN
2021 Βαρδιάνος Στα Σπόρκα ΕΡΤ1 Ποιος Ήτον Ο Φονεύς Του Αδερφού Μου ΕΡΤ1 Κρίσιμες Στιγμές ΕΡΤ1
2022-2023 Το Κόκκινο Ποτάμι – Η Συνέχεια OPEN
Ως σκηνοθέτης και παραγωγός ταινιών
Έτος Τίτλος κινηματογραφικής ταινίας
1973 Βαρθολομαίος
1978 Άρχοντες
1985 Η σκιάχτρα
1986 Παράξενη συνάντηση
1987 Αντίστροφη πορεία
1996 Παραλάβατε διορισμόν
1998 Κόκκινος δράκος
2015 Ουζερί Τσιτσάνης
Η τηλεοπτική του συνέντευξη στο «Στούντιο 4»
Ο Μανούσος Μανουσάκης έδωσε μια από τις τελευταίες τηλεοπτικές του συνεντεύξεις μιλώντας στην ΕΡΤ όπου είχε βρεθεί καλεσμένος στην εκπομπή «Στούντιο 4». Αναφέρθηκε στις σειρές που έσπασαν ρεκόρ τηλεθέασης και στο πώς το είχε φέρει η τύχη και παίχτηκαν σε άλλα κανάλια απ’ ότι ο ίδιος ήθελε να προβληθούν είχε αναφερθεί στις «αντιστάσεις» που έχει αντιμετωπίσει στην καριέρα του.
«Αντιστάσεις στο ξεκίνημά μου δεν βρήκα, ίσα – ίσα. Ούτε και για τους «Ψίθυρους Καρδιάς», που δεν το ήθελαν όλοι. Δεν το ήθελε ο ΑΝΤ1 και πήγα στο Mega και το έκανα. Μου είχαν πει “και ποιος ενδιαφέρεται για τους τσιγγάνους;”. Μόλις το άκουσε αυτό ο Τζώνη Καλημέρης, είπε “αυτό φέρ’ το εδώ τώρα”. Αντίστροφα, όταν πήγα το «Άγγιγμα Ψυχής» στο Mega, είπαν όχι, αλλά όταν το πήγα στον ΑΝΤ1, μου είπαν “φέρ’το”. Αυτές είναι οι συμπτώσεις», δήλωσε ο Μανουσάκης.
Αναφερόμενος σε μια άλλη σημαντική επιτυχία του, το «Τμήμα Ηθών» είχε πει πως ο Μίνωας Κυριακού μόλις διάβασε το σενάριο, του έδωσε εντολή να ξεκινήσουν τα γυρίσματα την ακριβώς επόμενη ημέρα.
«Μόλις του περιέγραψα την ιδέα, που ήθελα να κάνουμε, μου είπε “αύριο το πρωί αρχίζεις γυρίσματα”. Το “Η αγάπη ήρθε από μακριά” ήταν μια πρόταση του Θοδωρή Κυριακού, που εγώ όμως το φοβήθηκα. Του είχα πει “είναι λίγο νωρίς ακόμα”, γιατί τότε, ήταν πολύ ηλεκτρισμένες οι σχέσεις και μόλις είχε έρθει το προσφυγικό στην Ελλάδα. Υπήρχε μια ένταση, δεν ήταν κάτι απλό. Επέμενε όμως, ο Κυριακού να το κάνουμε και τελικά, είχε δίκιο», είχε πει.
Για τους «Ψίθυρους καρδιάς», την σειρά που είχε προκαλέσει χαμό όταν προβλήθηκε στο Mega, είπε πως είχε την αίσθηση πως βοήθησε πολύ τους Ρομά.
«Αισθάνομαι ότι βοήθησα πάρα πολύ και μου το μετέφεραν οι ίδιοι. Μου μετέφεραν το γεγονός ότι η θέση τους πραγματικά, άλλαξε, βάζοντας ένα μικρό λιθαράκι κι άρχισε να γίνεται ένας βηματισμός. Στην αρχή, ήταν πάρα πολύ επιφυλακτικοί, είχαν δίκιο μάλιστα, γιατί έχουν υποφέρει, αλλά μόλις είδαν το πρώτο επεισόδιο, άνοιξαν όλες οι πόρτες».
Τι δήλωσε στην τελευταία του συνέντευξη στην ΕΡΤ
Ο Μανουσάκης πριν ένα μήνα παραχώρησε και την τελευταία του τηλεοπτική συνέντευξη, επίσης στην Δημόσια τηλεόραση, στην εκπομπή «Καλημέρα είπαμε» όπου είχε πει πως θα επέλεγε για έναν ρόλο στη τηλεόραση κάποιον, ακόμη κι αν δεν είναι επαγγελματίας ηθοποιός.
«Αν δω πρόσωπο που μου κάνει όσο κανείς άλλος, θα επένδυα σε αυτόν αν ήθελε να κάτσει και να δουλέψει. Κανείς δεν πέθανε από κακή ηθοποιία, δεν είναι και χειρουργική επέμβαση με ερασιτέχνη χειρουργό» είχε δηλώσει
«Η δουλειά μου είναι ο ελεύθερος χρόνος μου. Θα πάω και για ελιές ή ιστιοπλοΐα, αλλά η δουλειά μου είναι η χαρά μου. Με εκφράζει υπαρξιακά, την ψυχή μου» πρόσθεσε.
