Αντίο, Βασίλη Αλεξάκη. Η λογοτεχνική οικογένεια της χώρας μας (και όχι μόνο) είναι πλέον πιο φτωχή
Οι εκδόσεις «Μεταίχμιο» αποχαιρετούν τον αγαπημένο φίλο και σπουδαίο συγγραφέα Βασίλη Αλεξάκη, που έφυγε από κοντά μας χτες το μεσημέρι, Δευτέρα 11 Ιανουαρίου 2021, σε ηλικία 77 ετών, στο σπίτι του στο Κολωνάκι. Θα θυμόμαστε για πάντα το πηγαίο και φλεγματικό χιούμορ του, τη δοτικότητα και την καλοσύνη του, και θα διαφυλάττουμε ως πολύτιμη παρακαταθήκη το λαμπρό λογοτεχνικό του έργο που θα παραμείνει όμοια αγέραστο με το νεανικό του πνεύμα. Η κηδεία του θα είναι πολιτική.
Εγκατεστημένος στη Γαλλία από το 1969, ο Βασίλης Αλεξάκης υπήρξε επί σειρά ετών συνεργάτης της εφημερίδας Le Monde και έγραψε τα πρώτα του βιβλία στα γαλλικά, τα οποία μεταφράστηκαν στη συνέχεια ή ξαναγράφτηκαν στα ελληνικά.
Αγαπημένος του ελληνικού αναγνωστικού κοινού, αλλά και της λογοτεχνικής κριτικής, στο έργο του αναγνωρίζει κανείς αμέσως τη σφραγίδα του έμπειρου Έλληνα συγγραφέα που έχει ζήσει σε κοσμοπολίτικο περιβάλλον και έχει μάθει να συνομιλεί με ένα κοινό ευρύτερο από το ελληνόφωνο.
Έργα του έχουν εκδοθεί, εκτός από τη Γαλλία και την Ελλάδα, στη Γερμανία, την Ισπανία, την Αρμενία, την Ιταλία, τη Ρωσία, την Τουρκία, την Αργεντινή, τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.
Το Τάλγκο είναι το πρώτο του έργο γραμμένο στη μητρική του γλώσσα: κυκλοφόρησε το 1982 από τον Εξάντα και εξακολουθεί ως σήμερα να σημειώνει σπάνια επιτυχία. Έχει ξεπεράσει σε πωλήσεις τα 200.000 αντίτυπα. Το 1984 έγινε ταινία από τον Γιώργο Τσεμπερόπουλο με τίτλο Ξαφνικός έρωτας.
Το έργο του Αλεξάκη είναι εξίσου αναγνωρισμένο στην Ελλάδα (κέρδισε το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος το 2004 για τις Ξένες λέξεις) και τη Γαλλία (Βραβείο Médicis για τη Μητρική γλώσσα, 1995, Μεγάλο Βραβείο Μυθιστορήματος της Γαλλικής Ακαδημίας για το μ.Χ. το 2007). Γράφει και στις δύο γλώσσες, αρχίζοντας πότε από τη μία πότε από την άλλη, και αυτομεταφράζεται στη δεύτερη.
Στα περισσότερα από τα έργα του (μυθιστορήματα, διηγήματα, αφηγήματα, θεατρικούς μονολόγους, ταινίες) η μνήμη παίζει σημαίνοντα ρόλο. Το αυτοβιογραφικό στοιχείο χωνεύεται με το ονειρικό. Οι γλώσσες είναι επίσης από τα κύρια θέματα του έργου του.
Έχει ασχοληθεί με τον κινηματογράφο (η ταινία του Οι Αθηναίοι κέρδισε το Α΄ βραβείο στο διεθνές φεστιβάλ κωμωδίας του Σανρούς το 1990) και το θέατρο (Εγώ δεν…, Μη με λες Φωφώ).
Τον Μάρτιο του 2017 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας από το Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Από τις εκδόσεις Μεταίχμιο κυκλοφορούν τα βιβλία του:
Τάλγκο
Ένας ξαφνικός έρωτας τον οποίο διηγείται η ηρωίδα της ιστορίας. Δεν είναι ίσως περίεργο ότι επιστρέφοντας στη μητρική του γλώσσα ο Αλεξάκης δανείστηκε τη φωνή μιας γυναίκας.
Θα σε ξεχνάω κάθε μέρα
Με χιούμορ, τρυφερότητα και συγκίνηση, ο Βασίλης Αλεξάκης πηγαινοέρχεται απ’ το παρελθόν στο παρόν προσπαθώντας να διατηρήσει στη μνήμη του ζωντανή την παρουσία της μητέρας του.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 2005. Είχε προηγηθεί η γαλλική έκδοση, η οποία ήταν υποψήφια για το βραβείο Γκονκούρ.
Πριν
Βραβείο Albert Camus 1993
Στα έγκατα ενός νεκροταφείου, οι νεκροί προσπαθούν να βγουν πάλι στο φως σκάβοντας μια σήραγγα και καθοδηγούμενοι από τον ήχο του μετρό.
Η μητρική γλώσσα
Βραβείο Médicis 1995
Μια εκπληκτική ιστορία γύρω από το μετέωρο έψιλον στην είσοδο του Ναού του Απόλλωνος στους Δελφούς. Ένα µυθιστόρηµα µε ηρωίδα την ίδια τη γλώσσα, ένα ταξίδι µαθητείας για τον έρωτα, την πατρίδα και τον θάνατο, µια στοχαστική περιδιάβαση στην ιστορία και στον πολιτισµό.
Το κλαρινέτο
Ο συγγραφέας ταξιδεύει από το Παρίσι –όπου αντιμετωπίζει τη μοιραία ασθένεια του φίλου και εκδότη του– στην Ελλάδα της κρίσης – όπου γνωρίζεται με ανθρώπους τσακισμένους από την οικονομική ανέχεια.
Ανάμεσα στη ζεστασιά των ημερών και τη θλίψη της απουσίας· ανάμεσα στο Παρίσι και την Αθήνα· ανάμεσα στη μητρική γλώσσα και τη γραφή ξεφυτρώνει αναπάντεχα το ερώτημα: Γιατί ξεχνάμε;
Γιατί κλαις;
Μια τρυφερή και αποκαλυπτική ιστορία για τις εντάσεις που δημιουργούνται μεταξύ μιας μητέρας και ενός παιδιού υπό το βάρος της καθημερινότητας. Ένα βιβλίο με εικόνες του Νικόλα Ανδρικόπουλου για ώριµα παιδιά και ανώριµους γονείς.
