Οι Νεάντερταλ δημιούργησαν εξελιγμένα λίθινα εργαλεία που συγκρατούνταν μεταξύ τους με μια κόλλα πολλαπλών συστατικών, όπως ανακάλυψε μια ομάδα επιστημόνων. Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι αυτοί οι πρόγονοι των σύγχρονων ανθρώπων είχαν υψηλότερο επίπεδο γνώσης από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα.
Στην έρευνα συμμετείχαν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, το Πανεπιστήμιο του Τίμπιγκεν και τα Εθνικά Μουσεία του Βερολίνου και παρουσιάστηκε στο περιοδικό «Science Advances».
Λίθινο εργαλείο κολλημένο σε λαβή. Credit: Patrick Schmidt
Η ερευνητική ομάδα εξέτασε εκ νέου προηγούμενα ευρήματα από τον αρχαιολογικό χώρο Le Moustier στη Γαλλία. Τα λίθινα εργαλεία που βρέθηκαν εκεί χρησιμοποιήθηκαν από τους Νεάντερταλ κατά τη Μέση Παλαιολιθική περίοδο, μεταξύ 120.000 και 40.000 ετών πριν, και φυλάσσονται στη συλλογή του Μουσείου Προϊστορίας και Πρώιμης Ιστορίας του Βερολίνου. Τα εργαλεία αυτά δεν είχαν προηγουμένως εξεταστεί λεπτομερώς, ήταν τυλιγμένα και ανέγγιχτα από τη δεκαετία του 1960. «Ως αποτέλεσμα, τα προσκολλημένα υπολείμματα οργανικών ουσιών είχαν διατηρηθεί πολύ καλά», εξηγεί η επικεφαλής ερευνήτρια, Έβα Ντουτκίεβιτς, από το Μουσείο Προϊστορίας και Πρώιμης Ιστορίας του Βερολίνου.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ίχνη ενός μείγματος ώχρας και υγρής ασφάλτου σε διάφορα λίθινα εργαλεία, όπως ξύστρες και λεπίδες. Η ώχρα είναι μια φυσική χρωστική ουσία και η άσφαλτος μπορεί να παραχθεί από το αργό πετρέλαιο, αλλά εμφανίζεται και φυσικά στο έδαφος. Σε δοκιμές που έκαναν διαπίστωσαν ότι το μείγμα ήταν αρκετά κολλώδες, ώστε ένα λίθινο εργαλείο να παραμείνει κολλημένο σε αυτό, αλλά χωρίς να κολλάει στα χέρια, καθιστώντας το κατάλληλο υλικό για λαβή. Πράγματι, μια εξέταση των ιχνών φθοράς από τη χρήση αυτών των λίθινων εργαλείων στο μικροσκόπιο αποκάλυψε ότι οι κόλλες στα εργαλεία χρησιμοποιήθηκαν με αυτό τον τρόπο.
Η χρήση συγκολλητικών ουσιών με διάφορα συστατικά, όπως οι ρητίνες δέντρων και η ώχρα, ήταν προηγουμένως γνωστή από τους πρώιμους σύγχρονους ανθρώπους, τους Homo Sapiens στην Αφρική, αλλά όχι από τους παλαιότερους Νεάντερταλ στην Ευρώπη. Συνολικά, η ανάπτυξη των συγκολλητικών ουσιών και η χρήση τους για την κατασκευή εργαλείων θεωρείται ότι είναι μια από τις καλύτερες υλικές αποδείξεις της πολιτισμικής εξέλιξης και των γνωστικών ικανοτήτων των πρώτων ανθρώπων. Στην περιοχή Le Moustier, η ώχρα και η άσφαλτος έπρεπε να συλλεχθούν από απομακρυσμένες τοποθεσίες, κάτι που σήμαινε μεγάλη προσπάθεια, σχεδιασμό και στοχευμένη προσέγγιση, σημειώνουν οι συγγραφείς.
«Αυτό που δείχνει η μελέτη μας είναι ότι οι πρώιμοι Homo sapiens στην Αφρική και οι Νεάντερταλ στην Ευρώπη είχαν παρόμοια πρότυπα σκέψης», επισημαίνει ο επικεφαλής ερευνητής, Πάτρικ Σμιντ, από τον Τομέα της Πρώιμης Προϊστορίας του Πανεπιστημίου του Τίμπιγκεν.
