Σπυριδωνία Κρανιώτη
Το βιβλίο «Η Θεωρία του Χάους στην ανθρώπινη ιστορία» είναι η πρώτη συγγραφική δουλειά του Γεώργιου Β. Φρούντζου, η οποία αποτελεί απάντηση στο ανθρώπινο ερώτημα: «Τι είναι κόσμος, τι είναι Ιστορία;» και «είναι μια απάντηση που δόθηκε μέσα από πολύ διάβασμα και προβληματισμό επί 30 και πλέον έτη», όπως ανέφερε ο συγγραφέας στη Ζούγκλα.
Ωστόσο πρόκειται για ένα ανάγνωσμα που διαβάζεται με ενδιαφέρον και κερδίζει τον αναγνώστη δείχνοντας πως ο Γεώργιος Β. Φρούντζος θα έχει μεγάλο μέλλον στο ταξίδι της συγγραφής.
«Θα ήθελα το βιβλίο να αρέσει στους αναγνώστες, μια και θα διαθέσουν τον χρόνο τους σε αυτό» επισημαίνει ο Γεώργιος Β. Φρούντζος στη Ζούγκλα με αφορμή το βιβλίο του με τίτλο «Η Θεωρία του Χάους στην ανθρώπινη ιστορία» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αγγελάκη, και συμπληρώνει: «Είναι ένα ευκολοδιάβαστο κείμενο, βατό στον μέσο αναγνώστη που δεν θέλει προαπαιτούμενες γνώσεις, μια και αναλύονται όλες οι έννοιες που χρησιμοποιούνται μέσα σε αυτό. Βρίσκεται σε μια λογική των απλών και κατανοητών σκέψεων, με μια γραφή απλή. Είναι καινοτόμο αλλά ταυτόχρονα και ευχάριστο στην ανάγνωσή του».
Τι σας ενέπνευσε ώστε να γράψετε το πρώτο βιβλίο σας «Η Θεωρία του Χάους στην ανθρώπινη ιστορία»;
Σε όλους τους ανθρώπους γεννιέται κάποια στιγμή ο προβληματισμός τι είναι ο κόσμος που ζούμε. Πρώτοι οι Έλληνες φυσικοί φιλόσοφοι της Ιωνίας, οι Θαλής, Αναξίμανδρος και Αναξιμένης προσπάθησαν να απαντήσουν σε αυτό το ερώτημα με τη χρήση της τότε γνωστής επιστήμης τους για να ξεφύγει η ανθρώπινη σκέψη από μια θεϊκή ερμηνεία των αιτιών.
Στην προσπάθειά μου να απαντήσω σε αυτό το ερώτημα, συνάντησα το βιβλίο του Κώστα Αξελού «Ηράκλειτος» περίπου στα 22 χρόνια μου. Μετά από αυτό, ο Ηράκλειτος και η διαρκής μεταβολή, όπως και η ενότητα των αντιθέτων δεν έφυγαν ποτέ από το μυαλό μου. Λίγο αργότερα, ήρθε και ο Κορνήλιος Καστοριάδης με τη Φαντασιακή θέσμιση της κοινωνίας για να πει ότι η Ιστορία είναι μια δημιουργία. Στο πέμπτο και έκτο έτος της Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, συνάντησα τον Νίκο Παρίτση, καθηγητή της Ψυχιατρικής και ήρθα σε επαφή με τη Συστημική θεωρία και τη συστημική ψυχιατρική. Παρά τις προτροπές του να ακολουθήσω την Ψυχιατρική ως ειδικότητα της Ιατρικής, ακολούθησα τελικά την ΩΡΛ. Όμως, δεν έπαψα ποτέ να σκέπτομαι και να αναλύω τα θέματα, με βάση τη Συστημική θεωρία. Από εκεί, σταδιακά έμαθα τη θεωρία της πληροφορίας και έφτασα και στη θεωρία του Χάους. Όλα αυτά ζυμώθηκαν σταδιακά στο μυαλό μου, οδηγώντας με στα πρώτα αρχικά κείμενα πάνω στα θέματα αυτά.
Τα πρωταρχικά κείμενα με οδήγησαν, με την πάροδο του χρόνου, στο βιβλίο αυτό. Είναι δηλαδή το βιβλίο μου μια απάντηση στο ανθρώπινο ερώτημα: Τι είναι κόσμος, τι είναι Ιστορία. Μια απάντηση που δόθηκε μέσα από πολύ διάβασμα και προβληματισμό επί 30 και πλέον έτη.
Πείτε μας λίγα λόγια για το βιβλίο σας
Το βιβλίο διαπραγματεύεται τη σχέση της θεωρίας του Χάους με την Ιστορία. Η θεωρία αυτή αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες επαναστάσεις της επιστημονικής σκέψης και διατυπώθηκε στο τέλος του προηγούμενου αιώνα. Φυσικά, δεν έχει καμιά σχέση με την καθημερινή έννοια της λέξης Χάος. Προσπαθεί να μελετήσει φαινόμενα που εξελίσσονται στον χρόνο, είναι πολυπαραγοντικά και παρουσιάζουν ευαισθησία στις αρχικές συνθήκες. Για την προσέγγιση αυτή χρησιμοποιώ ως εργαλεία σύγχρονες θεωρίες όπως η συστημική θεωρία, η θεωρία της πληροφορίας, τα κοινωνικά δίκτυα, η θεωρία των αποφάσεων. Με ιστορικά παραδείγματα αναδεικνύεται η σχέση αυτών με την ιστορία. Στο τέλος προσεγγίζω τον Ηράκλειτο μέσα από αυτές, παρουσιάζοντας τη σκέψη του ως του πρώτου φιλοσόφου του Χάους, με την ίδια έννοια που και ο Δημόκριτος θεωρείται πατέρας της ατομικής θεωρίας.
Εσείς πώς θα μας συστήνατε το βιβλίο σας;
Θα χρησιμοποιήσω τον χαρακτηρισμό μιας αναγνώστριας που μου άρεσε: πολύ αφυπνιστικό. Είναι ένα ευκολοδιάβαστο κείμενο, βατό στον μέσο αναγνώστη που δεν θέλει προαπαιτούμενες γνώσεις, μια και αναλύονται όλες οι έννοιες που χρησιμοποιούνται μέσα σε αυτό. Βρίσκεται σε μια λογική των απλών και κατανοητών σκέψεων, με μια γραφή απλή. Είναι καινοτόμο αλλά ταυτόχρονα και ευχάριστο στην ανάγνωσή του.
Πώς συνδυάζεται την ιατρική με τη συγγραφή;
Με πολλή δουλειά. Βέβαια, στη σύγχρονη Ιατρική, μια και, όπως είπα, η θεωρία του Χάους μελετά την πολυπλοκότητα, υπάρχουν πολλές μελέτες που σχετίζονται με αυτή. Οι βιολογικές διαδικασίες της εξέλιξης, ο ίδιος ο ανθρώπινος οργανισμός είναι δυναμικά συστήματα που εξελίσσονται στον χρόνο και έχουν πολύ περισσότερο, από ότι ο καθένας νομίζει, σχέση με τη θεωρία αυτή.
Η σύγχρονη φυσιολογία του ανθρώπου περιγράφει πολύ συχνά, πολύ σταθερά συστήματα και διαδικασίες τάξης και αταξίας που εναλλάσσονται. Η διαδικασία γήρανσης αλλά και ο ανθρώπινος εγκέφαλος κρύβει τέτοιες διαδικασίες, που με τις συνεχείς μελέτες που δημοσιεύονται σιγά-σιγά μας αποκαλύπτονται. Το χάος ήρθε για να μείνει στη σύγχρονη επιστημονική σκέψη και πλέον κανένας δεν μπορεί να το αγνοεί. Ο νομπελίστας χημικός Ilyia Prigogine περιέγραψε τη νέα κατάσταση, δίνοντας τον τίτλο στο βιβλίο του «To τέλος της βεβαιότητας».
Πώς θα περιγράφατε τον εαυτό σας με λίγες λέξεις;
Πνευματικά ανήσυχο, υπερβολικά ειλικρινή ως χαρακτήρα και μεθοδικό.
Είναι τόλμη να εκδίδει κάποιος βιβλία στην Αθήνα του 2023;
H έκδοση ενός βιβλίου είναι ένας διάλογος με την κοινωνία. Εγώ είχα και έχω μια βαθιά ανάγκη να κάνω αυτόν τον πνευματικό διάλογο. Τώρα αν αυτό είναι τολμηρό; Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθέρια, έγραψε ο Κάλβος.
Μπορεί ένα βιβλίο να μας αλλάξει τη ζωή; Σε εσάς υπήρξε ένα τέτοιο βιβλίο που να άλλαξε την οπτική σας για την ζωή;
Νομίζω οι μεγαλύτερες επαναστάσεις γίνονται με τον Νου. Είναι φυσικό να επηρεαζόμαστε από τα βιβλία, μια και αυτά δίνουν πληροφορία για σκέψη. Άρα, πολλά βιβλία με επηρέασαν. Αν έπρεπε να ξεχωρίσω κάποια, θα έλεγα ο Ηράκλειτος του Κ. Αξελού, Η φαντασιακή θέσμιση της κοινωνίας του Κ. Καστοριάδη, ο Φάουστ του Γκαίτε, Ο ξένος του Α. Camous, Οι αδελφοί Καραμαζώφ του Ντοστογιέφσκι, αλλά και πολλά άλλα.
Τι ονειρεύεστε για τη συγγραφική σας διαδρομή;
Θα ήθελα το βιβλίο να αρέσει στους αναγνώστες, μια και θα διαθέσουν τον χρόνο τους σε αυτό.
Ετοιμάζετε κάτι άλλο;
Υπάρχουν στη σκέψη μου αρκετά θέματα που θα οδηγούσαν σε μια νέα συγγραφή, αλλά αν αυτό θα το επιχειρήσω εξαρτάται και από την αποδοχή του βιβλίου μου και από τους αναγνώστες. Όπως είπα, κάθε βιβλίο είναι ένας διάλογος με την κοινωνία. Κανένας φυσικά δεν θέλει να μιλάει μόνος του με μονολόγους.
