Επιμέλεια: Νικόλας Αρώνης
Αθήνα: 29 Μαρτίου – 3 Απριλίου
Θεσσαλονίκη: 2 – 8 Απριλίου
Με αφορμή τη συμπλήρωση 200 χρόνων από τη γέννηση του Κάρολου Ντίκενς (1812-1870), το Βρετανικό Συμβούλιο διοργανώνει πολλές εκδηλώσεις στη Βρετάνια και σε περισσότερες από 50 χώρες σε όλο τον κόσμο για τον εορτασμό αυτής της επετείου στο πλαίσιο του προγράμματος Ντίκενς 2012 (http://www.dickens2012.org)
Για τον εορτασμό των διακοσιοστών γενεθλίων του μεγάλου Άγγλου συγγραφέα το Βρετανικό Συμβούλιο στην Ελλάδα σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος, το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης διοργανώνει το αφιέρωμα Ο Ντίκενς στον κινηματογράφο σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Στο αφιέρωμα συνεργάζονται και οι εταιρείες διανομής ODEON και FOX. Σε αυτό θα παρουσιαστεί μια επιλογή από κινηματογραφικές μεταφορές του Ντίκενς, ξεκινώντας από το 1913 και φθάνοντας στο 2005.
Το αφιέρωμα θα λάβει χώρα από τις 29 Μαρτίου έως τις 3 Απριλίου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος στην Αθήνα. Οι καθημερινές προβολές πλαισιώνονται από πέντε συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης με την επιμέλεια του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ), με αφορμή τις διαφορετικές πτυχές του λογοτεχνικού του έργου (η κοινωνική κριτική της εποχής του, η πόλη, η παιδική ηλικία), τη λογοτεχνική του πρόσληψη στην Ελλάδα, αλλά και την κινηματογραφική διασκευή του. Σκηνοθέτες και άνθρωποι του κινηματογράφου, συγγραφείς, μεταφραστές και πανεπιστημιακοί, τόσο από την Ελλάδα όσο και από τη Μεγάλη Βρετανία, συζητούν μεταξύ τους αλλά και μοιράζονται με το κοινό σκέψεις και απόψεις για το πολυδιάστατο έργο του Ντίκενς. Ανάμεσα στους ομιλητές θα είναι και ο Adrian Wootton, o διευθυντής του ιστορικού γραφείου Film London, μέλος της BAFTA και της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Ακόμα, στις συζητήσεις θα συμμετάσχει ο διακεκριμένος Βρετανός σεναριογράφος και συγγραφέας Michael Eaton.
Στη συνέχεια το αφιέρωμα θα ταξιδέψει στη Θεσσαλονίκη και θα φιλοξενηθεί από τις 5 έως τις 8 Απριλίου στην Αίθουσα Παύλος Ζάννας και στο Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Από σπάνιες ταινίες του βωβού κινηματογράφου μέχρι τις σύγχρονες σκηνοθετικές προσεγγίσεις των Ρομάν Πολάνσκι και Αλφόνσο Κουαρόν, αυτό το κινηματογραφικό αφιέρωμα επιχειρεί να ξεδιπλώσει το εύρος και το βάθος του έργου του Ντίκενς, το οποίο αποτελεί διαχρονικά έμπνευση για τον κινηματογράφο και να φωτίσει πτυχές του που παραμένουν ακόμη άγνωστες στο ελληνικό κοινό.
O Κάρολος Ντίκενς ανήκει στους συγγραφείς εκείνους που η άπειρη φαντασία προερχόμενη από την ενδελεχή παρατήρηση του κοινωνικού τοπίου έκανε το λογοτεχνικό του έργο ιδεώδες για κινηματογραφικές μεταφορές. Ως εκ τούτου από πολύ νωρίς στην ιστορία του κινηματογράφου πολλές ταινίες βασίστηκαν στο έργο του.
Ο Ντίκενς δεν πρόλαβε την εφεύρεση του κινηματογράφου αλλά διασκευαζόταν συχνά στο θέατρο και ορισμένοι κριτικοί και κινηματογραφιστές –κυρίως οι D.W. Griffith και Sergei Eisenstein- έχουν ισχυριστεί ότι οι εξαιρετικές περιγραφικές ικανότητες του Ντίκενς και η ευρηματικότητά του στην αφήγηση «εφηύραν» κατά κάποιον τρόπο την κινηματογραφική γλώσσα.
Ο κλασικός Όλιβερ Τουίστ έχει δίχως αμφιβολία μεταφερθεί τις περισσότερες φορές στη μεγάλη οθόνη και δεν θα μπορούσε να λείπει από το κινηματογραφικό αυτό αφιέρωμα. Ξεκινώντας από την ομώνυμη βωβή ταινία του Φρανκ Λόυντ (Frank Lloyd) που γυρίστηκε το 1922, περνάμε στην εκδοχή του Ντέιβιντ Λιν (David Lean) το 1948, συνεχίζουμε με τον Όλιβερ! του Κάρολ Ριντ (Carol Reed) το 1968 και καταλήγουμε στον Ρομάν Πολάνσκι που γύρισε το «δικό» του Όλιβερ Τουίστ το 2005.
Η ταινία του βραζιλιάνικης καταγωγής πρωτοποριακού κινηματογραφιστή Αλμπέρτο Καβαλκάντι (Alberto Cavalcanti) Η ζωή και οι περιπέτειες του Νίκολας Νίκλεμπι (The Life and Adventures of Nicholas Nickleby, 1947), θεωρείται η πιο σπουδαία διασκευή έργου του συγγραφέα από μη Βρετανό σκηνοθέτη. Με το ίδιο μυθιστόρημα καταπιάνεται το 2005 και ο Ντάγκλας ΜακΓκραθ (Nicholas Nickleby, Douglas McGrath), γνωστός για την ταινία Emma.
Βασισμένες σε δύο πολύ αγαπημένα έργα του συγγραφέα είναι και η Ιστορία δύο πόλεων (A Tale of Two Cities, 1958) του Ράλφ Τόμας (Ralph Thomas) και το Σκρουτζ: μια χριστουγεννιάτικη ιστορία (Scrooge: A Christmas Carol, 1951) του Μπράιαν Ντέσμοντ Χέρστ (Brian Desmond Hurst) με πρωταγωνιστή τον ανεπανάληπτο Βρετανό κωμικό Alastair Sim.
Θα ξανασυναντήσουμε τον Ντέιβιντ Λιν (David Lean) αυτήν τη φορά με τις Μεγάλες προσδοκίες (Great Expectations, 1946), τις οποίες θα δούμε επίσης στην πιο πρόσφατη εκδοχή του 1998 σκηνοθετημένες από τον Αλφόνσο Κουαρόν (Alfonso Cuarón).
Θα έχουμε επίσης τη δυνατότητα να ανακαλύψουμε Το μυστήριο του Έντουιν Ντρουντ (The Μystery of Edwin Drood) σε διασκευή που σκηνοθέτησε το 1935 ο Stuart Walker αλλά και το αμετάφραστο (ως βιβλίο) στα Ελληνικά Pickwick Papers, που μετέφερε στη μεγάλη οθόνη το 1954 ο Noel Langley.
Τέλος στο αφιέρωμα θα προβληθεί και ο σπάνιος βωβός οκτάλεπτος Ντείβιντ Κόππερφιλντ (David Copperfield) που γύρισε το 1913 ο Τόμας Μπέντλεϊ (Thomas Bentley).